مانور آنکارا برای بهبود روابط با روسیه
حسن بهشتیپور(کارشناس امور اوراسیا)
روز گذشته وزیر امور خارجه ترکیه اعلام کرد که کشورش آماده است تا پایگاه هوایی اینجرلیک را در اختیار هر نیرویی که آماده مبارزه با داعش باشد، ازجمله روسیه قرار دهد. البته هنوز مشخص نیست که چنین وعدهای هیچگاه عملی شود، چراکه این پایگاه هماکنون در اختیار امریکاییهاست. در عین حال خود آقای چاوشاوغلو هم برداشتهایی شبیه به این را از حرفش تکذیب کرد و گفت: «من فقط گفتم که میتوانیم با هرکسی که علیه داعش میجنگد، همکاری کنیم.» اگر چنین اتفاقی هم بیافتد حتما اگر چنین اتفاقی رخ دهد پیش از آن هماهنگی کاملی میان آنکارا و واشنگتن صورت گرفته است. بدون هماهنگی امریکا امکان ندارد که آنکارا چنین اقدامی کند. به نظر میرسد چنین پیشنهادی بیش از آنکه یک گام عملی در جهت تغییر سیاستهای ترکیه در سوریه باشد، نشان از اراده قوی آنکارا برای بهبود روابط با مسکو و مانوری برای جلب نظر روسها دارد. با این حال ترکیه بهصورت تدریجی تلاش میکند تا با تغییرات جزیی در رویکرد خود به بحران سوریه، آرام آرام دامن خود را از شعله این بحران بیرون بکشد.
مخاطبان اصلی پیام سردار قاسم سلیمانی به مقام های بحرینی
نویسنده: حسن بهشتی پور
صدور پیام بی سابقه سردار قاسم سلیمانی بعد از آنکه مقام های بحرینی لغو تابعیت آیت الله شیخ عیسی قاسم را اعلام کردند، با بازتاب وسیع خبری درداخل و خارج روبرو شد . در مطلب پیش رو تلاش کردم از منظر تحلیلی سیاسی به ابعاد مختاف مهم این نامه بپردازم . اگرچه تصور می کنم در بحث کارشناسی عمیق تر میتوان به ناگفتنی های بسیار بیشتری هم دست یافت .
1- مخاطب اصلی این پیام بیش از انکه آل خلیفه باشد، حامیان دولت بحرین هستند. بویژه عربستان وگرنه تکلیف دولت بحرین با مداخله نظامی عربستان در این کشور از سال 2011 روشن شد. درواقع دولت آل خلیفه تحت الحمایه عربستان است با نامه ملک سلمان به حمد بن عیسی پادشاه بحرین در باره هشدار سردار سلیمانی ، نامه مرجع اصلی مخاطبش را پیدا کرد.
2- سخنان اقای لاریجانی در مجلس و موضع گیری وزارت خارجه در محکومیت اقدام لغو تابعیت از یک مرجع دینی در بحرین حکایت از این واقعیت روشن دارد که نامه سردار سلیمانی شخصی نبوده واقدامی مکمل سایردستکاهای کشورازجمله وزارت خارجه وریاست جمهوری است .
3- تحلیل آقای حمید ابوطالبی معاون سیاسی رئیس دفتر رئیس جمهور هم کاملا حساب شده برای پوشاندن تبعات سیساسی حقوقی موضع گیری سردار سلیمانی در مجامع بین المللی است . درواقع موضع دولت جایی برای دفاع از منافع ایران در مجامع بین المللی باز می کند . و نامه سردار سلیمانی جایی برای دفاع از منافع منطقه ای ایران وحمایت ازکسانی که درواقع متحدان منطقه ای ایران محسوب می شوند.
چرا ایران نباید برای عضویت در شانگهای عجله کند ؟
نویسنده: حسن بهشتی پور 19/5/95
مقدمه:
سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای قرار است در روزهای سوم و چهارم تیرماه آینده ( 23و 24 جون 2016) نشستی در تاشکند پایتخت ازبکستان داشته باشند . پس از آنکه در سال گذشته کشورهای هند و پاکستان به عنوان دو عضو ناظر با تصویب اعضای شش گانه شانگهای روند عضویتشان آغاز شد و پس از تصویب اسناد پایه ای که قرار است به تدریج در این دو کشور تائید و اجرا شود ، عضویت آنها کامل خواهد شد. اکنون در این اجلاس آنگونه که در اخبار مطرح شده است قرار است در باره شروع روند عضویت کامل ایران یکی دیگر از اعضای ناظر این سازمان، تصمیم گیری شود.
البته دولت یازدهم بر خلاف دولت قبل در این سه اجلاس اخیر نشان داده است اصرار چندانی برای عضویت ندارد و بیشتر مایل است بجای درخواست عضویت کامل ، از سوی اعضای شانگهای رسما دعوت به عضویت شود. براین اساس موضوع عضویت ایران بارددیگر در محافل کارشناسی به بحث گذاشته شده است . بویژه آنکه پس از برجام و پایان تحریم ها در عمل مهم ترین بهانه برای دعوت نکردن از ایران برای تبدیل وضعیت ایران از عضو ناظر به عضو کامل ، بر طرف شده است.
درمطلب پیش رو تلاش شده است از منظر حقوقی و منافع ملی نشان داده شود که ایران در شرایط کنونی بهتر است همچنان به عنوان عضو ناظر باقی بماند و تا زمانی که شرایط لازم برای تامین منافع بلند مدت ایران فراهم نشود ، درعمل عضویت ایران در سازمان شانگهای منافع مورد نظر موافقان را تامین نمی کند.
نقد مطالب ادعایی اقای حسن عباسی در باره ادعای یک روزنامه اسرائیلی
نویسنده: حسن بهشتی پور
اقای حسن عباسی در سخنرانی خود در 25 فروردین 1394 در دانشگاه امیرکبیر بیان کرده است:
« ابتدا خبر این جلسه [ ملاقات ادعایی بین اقای حسن روحانی و مقام اسرائیلی ] در روزنامههای اسرائیلی به زبان عبری منتشر می شود و سال گذشته بعد از ۲۷ سال، اسرائیلی ها این مسئله را به زبان انگلیسی منتشر می کنند. سوال من این است که چه طور به این مذاکرات هسته ای اعتماد کنیم؟! با توجه به این ادعایی که در این سند شده است چه طور به این مذاکرات فعلی اعتماد کنیم. به نظر من اسرائیلی ها می خواهند دولت ما را زمین بزنند. می خواستند دولت ما را مسئله دار کنند. لذا ما نسبت به این مسئله تردید داریم . اما دولت موضع خود نسبت به این مسئله را روشن کند. آیا این نشست آن روز برگزار شده است یا خیر؟! در ۱۳۶۵ در هتل پاریزین پاریس مقامات دولت جمهوری اسلامی با اسرائیلی ها دیدار داشته اند یا خیر؟! ... دولت رسما بیانیه بدهد و مشخص کند... چه میزان حرف هایی که اینجا علیه امام زده شده است واقعیت دارد؟! اگر این گزارشی که اسرائیلی ها منتشر کردند حتی یک درصد صحت داشته باشد، دولت باید مشخص کند که مذاکره کنندگان چه نسبتی با این قضیه دارند؟! حرف هایی که ۲۷ سال پیش با اسرائیلی ها در مورد امام و انقلاب و اعتدال گرایی زده شده، چه معنایی دارد؟ امیدواریم دولت تکذیب کند. » [1]
در باره ادعای موسسه بروکینز در باره توان هسته ای پس از برجام
چرا بازی در زمین تبلیغات دشمن ؟
اگرچه لازم بود من وقت کافی می گذاشتم برای نقد مطلب موسسه بروکینز به اصل گزارش این موسسه مراجعه می کردم . اما من واقعا مانده ام که ایا رقابت های جناحی در کشور باید اینقدر مهم باشد که تبلیغات موسسه بروکینز توسط جناح های مخالف برجام در سایت ها و محیط های مجازی باز نشر شود؟
درمطلب منتشر شده در سایت های منتقد برجام از قول موسسه بروکینز چند ادعا مطرح شده است که تشریح هر کدام از انها یک وقت و حوصله اساسی می خواهد من در حد بضاعت کم خود به انها پاسخ می دهم امیدوارم مخالفان برجام ، قدری در باره بازنشر اینگونه تبلیغات دروغین آمریکایی ها و لابی صهیونیست تجدید نظر کنند.
تحریم های بانکی غرب علیه ایران در چه زمانی بطور کامل متوقف می شود
بیانیهای که وزرای خارجه چهار کشور آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس و همچنین مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، منتشر کردند اقدام مناسبی است در راستای اینکه شرکتها و همچنین بانکهای بزرگ دنیا بدانند که سرمایهگذاری و تعامل با ایران برای آنها مشکلی ایجاد نخواهدکرد، اما بحث اصلی این است که این موضوع باید بهطور جد پیگیری شود. همانطور که بانکها در اجرای تحریمها موضوع را پیگیری و مسائل مرتبط با سیاست و تحریم را رصد میکردند که بتوانند تحریمها را اعمال کنند،اکنون نیز باید در زمینه رفع تحریمها و گسترش روابط تجاری با تهران پیگیر موضوع باشند.
عمده مشکلات بانکهای بزرگ، آمریکا و تحریمهای این کشور است، چراکه هنوز تحریمهای مرتبط با مسائل غیرهستهای از جمله موضوع تروریسم و حقوق بشر از سوی این کشور برداشته نشدهاست و این موضوع ابهاماتی را در تبادل اقتصادی بانکهای اروپایی با کشورمان ایجاد میکند. در چنین ابهاماتی و مواردی، صِرف بیانیهدادن و سخنرانی موضوع را حل نخواهد کرد، بلکه نیاز به پیگیری مستمر از سوی خود بانکهای اروپایی دارد، ضمن اینکه نباید موضوع زمان را هم نادیده گرفت. چراکه برای گذر از دوران تحریم و تغییر آییننامهها باید زمانی سپری شود؛ یعنی گذر از سیستم بروکراتیک تحریمها علیه ایران و قوانین نوشتهشده برای بانکها، نیازمند زمان است که البته جهت کاهش این زمان گذار باید تلاشهای لازمه صورت بگیرد.
آقای «جک لو» وزیر خزانهداری آمریکا، معاونت ویژهای را در دوران تحریم جهت تنظیم قوانین علیه ایران بهکار گماشتهبود که این بخش در طول دوران تحریم بهطور پیوسته فعال بود و قوانین مربوطه را بهروز میکرد. اکنونکه توافق هستهای به اجرا رسیدهاست و تحریمها لغو شدهاند، نیز باید همان بخش در زمینه تحریمها و تنظیم قوانین برای بانکهای بزرگ دنیا فعالیت خود را از سر بگیرد. بیانیه منتشرشده اخیر حتما تاثیراتی خواهد داشت ولی گره کار باید بهطورجدی توسط وزارت خزانهداری آمریکا و معاونت اشارهشده، باز شود. بنابراین و با توجه به آسیبهای چندین میلیارد دلاری که برخی از این بانکها در شرایط تحریم متحمل شدند، این وزارت خزانهداری آمریکا است که میتواند اطمینانبخشی و ضمانت لازم را جهت گسترش مراودات بانکی با ایران فراهم کند.
در کنار موارد ذکرشده، تیم دیپلماسی دولت تدبیر و امید و مسئولان وزارت خارجه کشورمان از دو جهت باید موضوع را پیگیری کنند: ازیکطرف باید مذاکرات دوجانبه با طرف آمریکایی داشتهباشند و مطالبات موردنظر را مدام گوشزد کنند و از طرف دیگر نیز با گفتوگو و رایزنی با مقامات اروپایی موضوع را دنبال کنند؛ چراکه کشورهای اروپایی متعهد به اجرای مواردی هستند که در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ذکر شدهاست. سخنان ولیالله سیف، رئیسکل بانک مرکزی کشورمان روز پنجشنبه هفته گذشته و در همایش «اتصال مجدد ایران به جامعه مالی جهانی» بسیار مهم بود. در این سخنان هشدار کافی بهطرف اروپایی داده شد که اگر در اجرای توافق هستهای تعللی صورت بگیرد ممکن است که ایران به شرایط سابق برگردد.
این هشدار از طرف کشورهای اروپایی جدی گرفته خواهد شد و شاید بشود این بیانیه را پاسخی به سخنان آقای سیف در همایش لندن دانست. بنابراین این موضوع باید در مذاکرات دوجانبه با آمریکا و کشورهای اروپایی بهطوری جدی مطرح شود، ضمن اینکه باید تاکید کرد که برای گذر از شرایط تحریم و تغییر و تطبیق آئیننامههای جدید حتما باید زمانی سپری شود.
ضرورت دیپلماسی پیگیرانه ایران در «برجام»
حسن بهشتیپور کارشناس مسائل بینالملل
اول دفتر روزنامه ایران شماره 6196 صفحه اول روزیکشنبه پنجم اردیبهشت 1395
تعهدات ایران و 1+5 در چارچوب توافق هستهای در حالی مرحله عملیاتی خود را سپری میکند که ایران برای اجرایی شدن موفق آن باید سه مسیر همزمان را با طراحی یک مدیریت چندجانبه پیش ببرد.
ابتدا بحث اقتصاد مقاومتی باید به طور جدی در دستور کار مسئولان کشور قرار گیرد تا طرف مقابل دریابد که ابزار تحریم و تهدید نتوانسته برای تحت فشار قرار دادن ایران جهت دست کشیدن از برنامههای مسالمتآمیز هستهای خود کارآمد باشد و بتدریج به حربهای بی تأثیر تبدیل شده که عملاً دست آنها را برای متوقف کردن اهداف هستهای ایران بسته است.
مشکلات و مطالبات اجرای برجام
تحلیل گزارشی که وزارت خارجه به مجلس فرستاد
سایت دیپلماسی ایرانی دوشنبه 30 فروردین 1395
http://www.irdiplomacy.ir/fa/page/1958210
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسایل بینالمللی در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به بررسی گزارش ارایه شده از سوی وزارت خارجه به مجلس شورای اسلامی درباره اجرای برجام پرداخته است.
دیپلماسی ایرانی: گزارش ارایه شده از سوی وزارت امور خارجه به مجلس شورای اسلامی درباره دوره ۳ ماهه اجرای برجام دارای چند نکته است که به اختصار مورد بررسی قرار می گیرد:
بخش نخست به زمینه های اجرا شده در برجام اشاره دارد. در واقع این بخش به میزان غنی سازی، تحقیق و توسعه، ذخایر اورانیوم، مساله آب سبک و سنگین و دیگر موارد فنی می پردازد. در این بخش مسایل بسیار مهمی از سوی تیم فنی هسته ای تدوین شده تا به اطلاع نمایندگان مجلس و افراد نگران از روند اجرایی برجام رسانده شود. در عین حال گزارش اشاره به این موضوع دارد که با وجود انجام تعهدات ایران، هیچگونه خللی نیز در فعالیت هسته ای به وجود نیامده و روند موجود به پیش می رود.
در باره راههای جلوگیری از ایران هراسی
ایران هراسی مسیری است که در 37 سال گذشته از سوی کشورهای غربی به آن دامن زده شده است، از این رو به نظر می رسد نمیتوان جلوی ایران هراسی در خارج را گرفت. اما میتوان روند آن را کند کرد . یکی از راههای مقابله با ایران هراسی آن است که در داخل اقداماتی را انجام ندهیم که بهانهای برای دامن زدن به ایران هراسی شود.
بعد از انقلاب اسلامی، در دوران فعالیت هر دولتی در ایران، ایران هراسی و اسلام هراسی یکی از سوژههای رسانههای گروهی غرب علیه ایران بوده است. اما در مقاطعی برخی سوژهها در داخل، بستری میشد تا آنان بهتر بتوانند به ایران هراسی دامن زنند.
بنابراین مسئولین جمهوری اسلامی ایران در هر سمتی که هستند باید مراقب باشند با رفتار و گفتار خود سوژه دست مخالفان انقلاباسالمی و کشور ندهند. گاهی اتخاذ مواضعی با ظاهری حمایت جویانه از انقلاب وایران در عمل به نفع دشمنان ایران تمام می شود. می توان در مسیری حرکت کرد که به تقویت توان دفاعی، اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور بینجامد بدون آنکه مخالفان ایران بتوانند از اینگونه اقدام ها بهره برداری سوء تبیلیغاتی کنند. یکی از موفقیتهای بزرگ برجام این است که طرف آمریکایی اسرائیلی در مسأله هستهای کاملاً خلع سلاح تبلیغاتی شده و زمینههای بهانهجویی از دست داده اند . آنان دیگر مانند گذشته نمیتوانند سایر کشورها را همچون روسیه، اتحادیه اروپایی یا چین را با خود همراه کنند.
متاسفانه گاهی رقابتهای سیاسی داخل کشور بین جناح های مختلف در موضوعات مرتبط با سیاست خارجی سوژه بهره برداری له یا علیه دولت می شود در این میان منافع ملی قربانی تضاد ها و رقابت های ناسالم می شود.
در عرصه رسانه ها نیز برخی با مقاصد بهره برداری جناحی یا سیاسی یا تأثیرگذاری بر افکار عمومی تلاش می کنند با استفاده از سوژه هایی مانند مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم ها و ناشی از مدیریت های غلط در دولت پیش یا دولت کنونی همه موضوعات را بدون آنکه ارتباط دقیقی داشته باشند به یکدیگر پیوند داده و بهره برداری خاص خودشان را داشته باشند اما باید در نظر داشت بالاخره باید برای سنجش کارآمدی یا ناکارآمدی دولتها ، معیارهایی دقیقی داشته باشیم که هر کس نتواند به صرف ارائه آمارهای غلط ذهن افکار عمومی را از حقایق موجود منحرف سازد.
به باور نگارنده مهم ترین معیاری که می تواند از یکسو ما را از ایران هراسی دور سازد و از سوی دیگر مانع از خدشه دار شدن امنیت ملی در کشور شود . توجه همه بهاجرای قانون و تامین منافع ملی است. منافع ملی یعنی منافع اکثر مردم ایران بدور از هر نوع تعلقی که داشته باشند.
معامله بزرگ مسکو و واشنگتن برای سوریه
نویسنده: حسن بهشتیپور( کارشناس مسایل روسیه و اوراسیا)
روزنامه الکترونیکی امید ایرانیان پنج شنبه 27 /12/94
http://omidiraniannewspaper.ir/detail/1605
خبر خروج نیروهای روسیه از سوریه امیدهای تازهای را در حلوفصل بحران سوریه پس از پنج سال جنگ مهلک داخلی در این کشور بهوجود آورد. هر چند که دولت روسیه اعلام کرده است که نیروهای خود را از خاک سوریه خارج میکند اما واقعیت این است که تنها بخشی از نیروهای روسیه قرار است سوریه را ترک کنند. این بخش از نیروهای روسیه درواقع همان نیروهایی هستند که در 6ماه گذشته علیه گروههای مخالف بشار اسد وارد عمل شدهاند.
بنابراین روسیه قرار نیست نیروهایی که از گذشته در خاک سوریه در بنادر طرطوس و لاذقیه مستقر بودند خارج کنند. برنامهریزی مسکو این است که نیروهای استراتژیک روسیه ازجمله در پایگاه نیروی دریایی در بندر کلیدی طرطوس در ساحل دریای مدیترانه همچنین نیروی هوایی و سامانههای ضدموشک و ضدهوایی روسیه در پایگاه هوایی لاذقیه در جای خود باقی بمانند چرا که پایگاههای روسیه در سواحل مدیترانه بهخصوص در بندر طرطوس از زمان دولت اتحاد جماهیر شوروی در خاک سوریه قرار دارند و مسکو هرگز حاضر به تخلیه آنها نخواهد بود. چون حضور روسیه در شرق مدیترانه یک سیاست راهبردی برای این کشور محسوب می شود.
خروج نیروهای نظامی از سوریه؛ امتیاز روسیه به غرب
پیامی که به مخالفان اسد داده شد
سایت دیپلماسی ایرانی تاریخ انتشار:چهارشنبه 26 اسفند 1394
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسایل آسیای میانه و قفقاز در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به چرایی خروج نیروهای روسیه از سوریه پرداخته است.
پیش از پرداختن به چرایی خروج نیروهای روسیه از سوریه در ابتدا باید گفت، استفاده از واژه " عقب نشینی " نیروهای روسی، اشتباه است. برخلاف آنچه در برخی رسانه ها مطرح می شود اینگونه نیست که نیروهای روسیه عقب نشینی کرده باشند، بلکه مسکو بخشی از نیروهای خود را فراخوانده است. عقب نشینی کاربرد نظامی دارد و زمانی به کار می رود که در یک جنگ حمله ای صورت گرفته و سپس نیروها اقدام به عقب نشینی می کنند. اما در مورد سوریه که مورد خاص است نه پیشروی انجام شده و نه عقب نشینی صورت گرفته است. اقدام روسیه، فراخوانی بخشی از نیروهای خود به کشور است.
احتمال لغو برجام از سوي آمريکا زير 10 درصد است
بهشتي پور تحليلگر مسائل بين الملل در گفتگو با آريا:
برجام فضاي مثبتي در عرصه بين المللي ايجاد کرده است
خبرگزاري آريا- 21 اسفند 1394
از نظر قانوني رئيس جمهور آمريکا مي تواند برجام را لغو کند، اما بايد هزينه بزرگي براي اين اقدام بپردازد.
حسن بهشتي پور، تحليلگر مسائل بين الملل، در گفتگو با خبرگزاري آريا درباره تاثير برجام بر انتخابات رياست جمهوري آمريکا در سال 2016 گفت: برجام يک دستاورد براي سياست خارجي آمريکا محسوب مي شود و براي کانديداهاي دموکرات موجب بهره برداري هاي سياسي و تبليغاتي خواهد بود. در حالي که اکثريت جمهوريخواهان با برجام مخالف هستند و در نتيجه برجام براي آنها در انتخابات خيلي دستاورد تبليغاتي ندارد.
درس ها و فرصت های بدست آمده از نتایج انتخابات درایران
سرانجام ستاد انتخابات کشور روز دوشنبه دهم اسفند ، نتایج نهایی و قطعی شده انتخابات مجلس خبرگان ومجلس شورای اسلامی تهران را اعلام کرد . نتیجه بدست آمده در تهران از لحاظ گرایش سیاسی مردم، اگرچه با آنچه که در کل کشور بدست آمد، تفاوت اساسی دارد .اما به جهت وزن تاثیرگذاری منتخبان تهران و نیز به دلیل انتخاب نشدن رئیس کنونی مجلس خبرگان ، قابل ارزیابی دقیق تری است .
عربستان و احساس سرخوردگی
*منبع: روزنامه آرمان، 26 بهمن 1394
اظهارات وزیر امور خارجه ایران در اجلاس مونیخ نشان داد که تهران به دنبال ایجاد اعتماد به نفس در طرف سعودی است.چراکه ایران از ابتدا هم به دنبال تنش با عربستان سعودی نبود و این عربستان بود که به دنبال پیروزی برجام و به دلیل تقویت موقعیت ایران در برابر خود احساس نگرانی می کرد. در مساله سوریه نیز سعودی ها به دنبال سقوط بشاراسد بودند و دیدند که غربی ها برای ماندن وی حداقل تا یک سال و نیم آینده موافقت کرده اند، در یمن نیز نتوانستند به نتیجه برسند. در مجموع ایران به دنبال تنش با عربستان نبود و اکنون نیز ادامه همان حرف های قبلی است. البته عده ای در ایران مروج سیاست های سختگیرانه علیه عرابستان هستند، اما این سیاست رسمی کشور نیست. سیاست رسمی کشور این است که با کشورهای همسایه رابطه خوبی داشته باشد. همجواری کشورهای دیگر با ما یک جبر جغرافیایی است، ناچار هستیم که با همسایگانمان همسایه باشیم، بر این اساس باید یک روابط متقابل دوستانه با حفظ عزت و اقتدار داشته باشیم. من فکر می کنم حرف های آقای ظریف در مونیخ حرف جدیدی نیست و ما همواره به دنبال تنش زدایی بوده ایم.
برجام برگشت ناپذیر است
حسن بهشتی پور در گفتگو با فرارو
اگر برجام اجرایی شود از خصومت ایران و آمریکا کاهش خواهد یافت
کد خبر: ۲۶۱۸۲۶۲۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴:۵۲
فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: «تا حدود بسیار زیادی می توان گفت آینده روابط ایران و آمریکا به اجرای برجام بستگی دارد و اگر خصومت ها میان دو کشور باقی بماند ممکن است برجام ضربه بخورد.»
وزیر خارجه کشورمان در همایش آثار حقوقی برجام و سرمایه گذاری داخلی و بینالمللی با بیان اینکه ما باید برجام را به واقعیتی برگشت ناپذیر تبدیل کنیم، گفت: البته برجام این شرایط را ایجاد کرده، اما ایران نباید از آن برای فراهم کردن بازار مصرف جدید استفاده کند زیرا این بازار پایداری ندارد. ظریف گفت: باید قابلیتی در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ایجاد شود که به شرایط گذشته باز نگردد.
امنيتآفريني موشكهاي ايران براي منطقه
نویسنده: حسن بهشتيپور تحليلگر مسائل سياست خارجي
روزنامه اعتماد شماره 3462 صفحه 11 دیپلماسی روز سه شنبه 20 بهمن 1394
کلمات کلیدی: آزمایش موشکی کره شمالی ، فضا سازی رسانه ای و عملیات روانی ، ایران هراسی ،
با انجام آزمايشهاي موشكي توسط كره شمالي، در روزهاي گذشته شاهد انتشار گزارشها و اخباري از سوي رسانههاي غربي در رابطه با مسائل موشكي ايران بودهايم. به نظر ميرسد انتشار اينگونه اخبار در ادامه جوسازيها و دروغپردازيهاي برخي رسانههاي غربي با محوريت رسانههاي امريكايي براي تحت فشار قرار دادن ايران در فضاي جديد تنفسي حاصل شده براي جمهوري اسلامي ايران در دوران پسابرجام است. با اين حال، اين انتشار اينگونه اخبار از چند زاويه قابل بررسي است:
١- در روزهاي گذشته در حالي كره شمالي موشكهاي جديد خود را آزمايش كرده است كه دولت اين كشور ميگويد اين موشكها، موشكهايي ماهوارهبر هستند اما رسانههاي غربي اين موشكها را موشكهاي بالستيك و با برد بالا دانستهاند. در واقع آنها با تحريف خبر ميخواهند در ذهنيت افكار عمومي دست به دستكاري زده و به آنها القا كنند كه هرگونه آزمايش موشكي در شرايط كنوني براي آزمايشهايي با قابليت حمل كلاهك هستهاي است كه در نتيجه امنيت ملي كشورهاي ديگر را به خطر مياندازد.
روابط ایران و روسیه همچنان استراتژیک نیست!
حسن بهشتی پور . کارشناس مسائل بین المللی
یاداشت روز روزنامه وقایع اتفاقیه روز چهارشنبه چهاردهم بهمن 1394
سفر علی اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک و نماینده رهبری به مسکو، از جهاتی مختلف میتواند دارای اهمیت باشد. هرچند این سفر همزمان با مذاکرات صلح طرفهای سوری در ژنو صورت گرفته است اما نمیتوان تنها هدف سفر رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک را مذاکره بر سر موضوع سوریه و آینده بشار اسد دانست. بدون تردید مسائل و بحرانهای منطقهای مانند تنشهای تهران و ریاض و بحران یمن نیز میتواند از جمله موضوعات مورد مذاکره بین طرفین باشد. با این حال به نظر میرسد موضوع سوریه را باید بیش از دیگر مسائل در گفتوگوهای ولایتی با طرفهای روس به همان دلیل همزمانی با گفتوگوهای ژنو مورد تأکید قرار داد. آنچه اکنون در ژنو میگذرد، تلاشی چندجانبه برای پیدا کردن راه حلی با ثبات برای آینده سوریه است. تردیدی در این نیست که مذاکره و گفتوگو تنها راه حلی است که میتواند برای حل و فصل بحران سوریه مورد استفاده قرار گیرد. به همین دلیل به نظر میرسد در حال حاضر طرفهای درگیر و کشورهای خارجی مؤثر در بحران سوریه، به دنبال این امر هستند که انتقال قدرت در دمشق، در شرایطی با ثبات صورت گیرد. به هر حال اگر قرار است دولت بشار اسد در سوریه نیز تغییر کند، این امر نیازمند برگزاری انتخاباتی آزاد است که پیش مقدمه آن برقراری ثبات و امنیت است.
سنگاندازی غیرهستهای در مسیر توافق هستهای
نویسنده : حسن بهشتیپور کارشناس مسائل بینالملل
یاداشت روز صفحه اول روزنامه ایران شماره 6114 روزشنبه 12 دی ماه 1394
برنامه تحریمهای جدید امریکا به بهانه توسعه برنامه موشکی ایران در حالی با واکنش هوشمندانه مقامات ارشد کشور از دستور کار «کاخ سفید» خارج شد که در آستانه اجرایی شدن تعهدات ایران و کشورهای 1+5 در چارچوب برجام، عملیات روانی و فضاسازی مخالفان توافق برای بر هم زدن قواعد تعیین شده برای پایان دادن به چالش هستهای امری دور از انتظار نبود. در پیش گرفتن چنین رویکردی که کمی بعد از دستیابی به برجام از سوی تندروهای امریکایی برای به بنبست رساندن آن آغاز شده است در حالی است که بهانه اخیر امریکا برای تصویب تحریم به بهانه نقض تعهدات هستهای ایران از چند منظر قابل بررسی است:
تاثیر گزارش خاکستری آمانو بر اجرای برجام
منبع : صفحه اول یاداشت 2 روزنامه جام جم شماره 4418 روزشنبه هفتم آذر 1394
گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره موضوعات گذشته ایران و اتهامات بیاساسی که بین سالهای 2000 و 2003 علیه برنامه هستهای ایران مطرح کردند، قرار است تا چند روز آینده منتشر شود و این گزارش مبنای تصمیمگیری شورای حکام برای بستن پروندهای خواهد بود که ابزاری در دست غرب برای فشار آوردن بر مردم ایران بوده است. آنها با این ادعا که ایران در مقطعی بهدنبال تولید سلاح هستهای بوده است، پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع دادند و این موضوع سالها طول کشید و پس از صدور قطعنامههای چندگانهای که به ناحق علیه ایران صادر شد، بالاخره کار به اینجا رسید که تا چند روز دیگر، آمانو نتیجه تحقیقات و بررسیهای خود را ارائه خواهد کرد.
دلایل رویارویی ترکیه و روسیه
نویسنده: حسن بهشتی پور کارشناس ارشد مسائل اوراسیا
منبع : سرمقاله روزنامه ایران شماره 6088 روز پنج شنبه پنجم آذر 1394
ظن غالب این است که درگیری اخیر هوایی بین جمهوری ترکیه و روسیه شرایط سوریه را پیچیدهتر و بغرنجتر کند اما به رویارویی نظامی آنکارا و مسکو منجر نخواهد شد، زیرا این رویارویی به نفع هیچیک از دو کشور نیست.
ترکیه در واقع با هدف قرار دادن جنگنده روسی بیش از هر چیز دیگری یک هدف خاص را دنبال میکرد و آن جلب حمایت ناتو برای تغییر وضعیت در سوریه است. زیرا مقامهای آنکارا در روزهای اخیر شاهد نزدیک شدن مواضع غرب بویژه امریکا و فرانسه به مواضع روسیه در قبال سوریه بودند. بلوک غرب و در رأس آن امریکا در سه مورد باقی ماندن اسد در قدرت، تشکیل دولت ائتلافی با حضور اسد و مخالفان معتدل دمشق با هدف حفظ ساختار قدرت و همکاری برای از بین بردن داعش با روسیه هم نظر شدهاند. اما شرایط و توافقهای احتمالی انجام شده به هیچ عنوان مطلوب ترکیه نیست.
پرسش و پاسخ در باره طالبان و داعش
حضور نظامی روسیه در سوریه و تاثیر آن بر منافع و امنیت ملی ایران
برگزاری نشستی به همت انجمن علوم سیاسی ایران
روز یکشنبه 24 آبان 1394 از ساعت 17 تا 19 نشست علمی با حضور بنده و آقایان دکتر حسین اعلایی تحلیلگر ارشد مسائل نظامی خاورمیانه ، دکتر ابراهیم متقی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران و کارشناس مسائل استراتژیک و دانشجوی دکتری اقای عبدالرسول دیوسالار پژوهشگر و دکتر کیهان برزگراستاد روابط بین الملل به عنوان مدیر نشست درمحل پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه درخیابان بلوار نادری تهران برگزار شد.
در این نشست که نزدیک سه ساعت بطول انجامید مسائل اساسی در باره حضور نظامی روسه در سوریه و تاثیر آن بر منافع و امنیت ملی ایران مطرح شد که ای کاش متن کامل سخنرانی ها در اختیار وزارت امورخارجه ومسئولین مربوط قرارگیرد. دراینجا رئوس نکاتی را که درجلسه ارائه کردم، منتشرمی کنم شاید مفید باشد.
اروپا و سیاستهای دوگانه درباره تروریستها
حسن بهشتیپور
منبع: روزنامه قدس شماره 7983 صفحه 2 ستون یاداشت روز یکشنبه 24 آبان 1394
در حوادث تروریستی فرانسه که به کشته شدن ۱۲۸ شهروند این کشور و زخمی شدن بیش از ۳۰۰ نفر منجر شد، چندین نکته حایز توجه است.
نخست: اقدامهای تروریستی از سوی هر گروه و دستهای و در هر کشور چه فرانسه و چه لبنان امری غیر قابل تأیید و رفتاری محکوم است. جمهوری اسلامی ایران نیز همسو با همه کشورها و نهادهای بینالمللی این اقدامهای تروریستی را محکوم کرده وبر لزوم اقدام جامعه بینالمللی برای مقابله با همه تروریستها و حامیان آنها تأکید کرده است.
دوم: آنچه در فرانسه اتفاق افتاد، همانطور که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در نامهای به فرانسوا اولاند همتای فرانسوی خود یادآور شد، گوشه و نمونه کوچکی است از آنچه در پنج سال گذشته در کشور سوریه و دیگر کشورهای اسلامی غرب آسیا توسط گروههای تروریستی که مورد حمایت سیاسی و مالی کشورهای اروپایی و عربی قرار دارند، رخ میدهد. اکنون مقامها و شهروندان اروپایی بهتر میتوانند درد و رنج و ترسی را که سالهاست بر ملتهای دیگر در سوریه و عراق و لبنان ویمن تحمیل کردهاند، درک کنند و گوشهای از آن را بچشند.
سخنرانی در باره ماهیت حرکت سیزده آبان
نشست «جنبش دانشجویی و سیزده آبان» برگزار شد
بهشتیپور: دستیابی به اسناد تسخیر لانه جاسوسی سیاستهای پنهانی آمریکا را فاش کرد
خبرگزاری کتاب ایران تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۰۸:۱۰
حسن بهشتیپور، تحلیلگر مسائل سیاسی در نشست «جنبش دانشجویی و سیزده آبان» گفت: یکی از دستاوردهای مهم رویداد تسخیر لانه جاسوسی دستیابی به تقریبا 12 هزار سند تاریخی بود که برخی از این اسناد منتشر شده است. دستیابی و انتشار اسناد تسخیر لانه جاسوسی تاثیر بسیاری در جهان داشت و آن فاش شدن برخی سیاستهای پنهانی آمریکا در ایران و منطقه بود.
بهشتیپور: دستیابی به اسناد تسخیر لانه جاسوسی سیاستهای پنهانی آمریکا را فاش کرد/ چرا سیاهپوستان در 13 آبان آزاد شدند؟
چراتصویب برجام در مجلس مهم و برای ایران مثبت است؟
مقدمه:
نمايندگان مجلس شورای اسلامی روز سه شنبه (21 مهر 1394 ) دریک اقدام تاریخی بدون بحث های جنجالی ، جزييات طرح اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام را با 161 رای موافق به تصويب رساندند. این اقدام با توجه به بحث های داغ دو روز پیش از آنِ مجلس، بسیار حساب شده و منطقی به نظرمیرسد . زیرا اگر قرار بود 200 پیشنهاد نمایندگان در باره این طرح، تک به تک مورد بررسی نمایندگان مخالف و موافق قرار گیرد ، چند روز لازم بود تا طرح بررسی شود.
از آنجا که مهلت نود روزه بررسی نهایی برجام در 26 مهر ماه به پایان می رسد در عمل اقدام مبتکرانه هیات رئیسه مجلس در نشست غیر علنی مجلس ، نمایندگان را متقاعد ساخت تا از طرح های پیشنهادی خود صرف نظر کنند و طرح را با تغییرات اندکی در صحن علنی مجلس به تصویب نهایی برسانند.
درمطلب پیش رو تلاش کرده ام اهمیت تصویب برجام را مورد توجه قرار داده و دلایل توافق بدست آمده را تشریح و تحلیل کنم .
دلایل روسیه برای اقدام نظامی در سوریه
آسیب شناسی گزارش برجام مجلس شورای اسلامی
کمیسیون ویژه بررسی برجام در حالی گزارش خود را درباره متن توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 منتشر کرد که در این خصوص جلسات متعدد، گفتوگو با اعضای تیم هستهای و صاحبنظران از طیفهای مختلف سیاسی و همچنین تحقیق میدانی از تأسیسات و فعالیتهای هستهای کشور را در دستور کار خود قرار داده بود. این گزارش که حدود 80 درصد آن، متن برجام را مورد انتقاد قرار میدهد در حالی منتشر شده است که بسیاری از موارد مطرح شده در آن قابل نقد و بررسی است که در ادامه به برخی از مهمترین موارد اشاره میشود:
- تهیه گزارش «کمیسیون برجام» بنا بر گفته نمایندگان عضو، محصول یک روند کارشناسی بوده که مبتنی بر همین نگاه، انتقادات زیادی را متوجه متن برجام نموده است. حال آنکه در حالت کلی میتوان دهها اشکال را به هر متن حقوقی وارد کرد. بنابراین درباره متن برجام هم به طور طبیعی میتوان یکسری ایراداتی را مطرح کرد. این در حالی است که جمعبندی گزارش کمیسیون، بدون اشاره به موارد مصداقی، برجام و قطعنامه 2231 را محصول تلاش امریکا برای تبدیل به ابزاری برای مهار راهبردی ایران و همچنین ایجاد زیرساختی برای نفوذ در کشور در فضای پسابرجام دانسته است. این قضاوت به معنای آن است که ایران خود را مهیا نموده تا زیر سلطه امریکا قرار گیرد. در حالی که واقعیت برجام مبتنی بر چنین ادعایی نیست. بهتر بود کمیسیون مصداقهای این برداشت کلی را هم ذکر میکرد.
دست دادن با شیطان مساله این است؟
آیا آمریکا دشمن ایران است؟
اکثریت صاحب نظران در ایران آمریکا را دشمن ملت ایران می دانند. چرا؟ برای آنکه در 62 سال گذشته در مقاطع مختلف ، آمریکا علیه مردم ایران توطئه کرده است . کودتای 28 مرداد علیه دولت ملی مصدق ، کمک به را ه اندازی ساواک در سال1335 ، تحمیل طرح اجرای اصلاحات کشاورزی به ایران که در نهایت تحت عنوان انقلاب شاه و مردم به ملت حقه شد.
اعزام مستشاران نظامی به ایران و تحمیل کاپیتولاسیون به مجلس شورای ملی . انعقاد قرارداد 12 میلیارد دلاری فروش سلاح در مراحل مختلف دردهه پنجاه شمسی ، حمایت از رژیم سرکوبگر شاه در کوران انقلاب ، حمایت از تحرکات قومی جدایی طلبی در سال 1358 در گنبدکاوس ، کردستان و خلق عرب در خوزستان و خلق مسلمان در تبریز و حمایت از صدام در جنگ تحمیلی و اعمال تحریم های گسترده علیه ایران و حمله به هواپیمای ارباس و غیره از مهم ترین آنها بشمار می رود .
نقد ادعاهای هستهای نامستند
حسن بهشتیپور کارشناس مسائل بینالملل
سرمقاله روزنامه ایران شماره 6022 روز سه شنبه 17 شهریور 1394
جلسات کمیسیون ویژه برجام در بررسی متن توافق هستهای از سعید جلیلی مسئول سابق تیم مذاکره کننده هستهای دعوت کرده است در نشستهای این کمیسیون حضور یابد. حضوری که با انتقاد جلیلی از متن توافق هستهای و دفاع از دستاوردهای دوران تحت مسئولیت وی همراه بوده است که ذکر نکاتی چند در باب این سخنان الزامی به نظر میرسد:
- مسئول سابق تیم مذاکره کننده هستهای کشور در حالی این روزها با حضور در جلسات کمیسیون ویژه برجام از دستاوردهای دوران تحت مسئولیت خود دفاع میکند که ایشان همان موقع به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی بخوبی بر جزئیات وضعیت بحرانی کشور از جمله شرایط حاکم بر بازار پول، کالا و همچنین بازار نیروی کار واقف بوده است؛ مجموعه شرایطی که وضعیت اقتصادی ایران را در شرایط بحرانی قرار داده بود و اگر ادامه مییافت، عملاً به قفل شدن ساختار اقتصاد کشور و به تبع آن بحران در سایر حوزههای جامعه منجر میشد. رهبر معظم انقلاب با در نظر گرفتن این مجموعه شرایط، ریل مذاکره را تغییر دادند و با مطرح کردن نرمش قهرمانانه، راهبردی جدید را پیش پای مذاکره کنندگان گذاشتند.
ارزیابی ادعای بازگشت پذیری تحریم ها
ضرورت درک قدرت ایران
جمع بندی هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران با ۶ قدرت بزرگ دنیا و مسائل مرتبط با آن را می توان در ۳سطح تبیین کرد.
اهمیت نشست وین: بعد از کنفرانس بینالمللی معروف به تشنج زدایی در سال 1970، نشست ایران و 1+5در شهر وین اتریش ، مهمترین نشست در سطح بینالمللی محسوب میشود. شباهتهای زیادی هم میان نشست اخیر قدرتهای جهانی و جمهوری اسلامی ایران با نشست تشنج زدایی وجود دارد. بعد از اوج بحران بینالمللی جنگ سرد ، شوروی سابق و ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی دور هم جمع شدند و با منطق تشنجزدایی، کنفرانس امنیت و همکاری اروپا را تشکیل دادند.
گشایش ها و محدودیت ها در قطعنامه برجام
صدور قطعنامه شماره 2231 که بی شک یک رویداد تاریخی برای سازمان ملل محسوب می شود باید از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گیرد . بنده در اینجا صرفا به بعضی از جنبه های مثبت و منفی این قطعنامه از نگاه ایران توجه کردم و بی شک می توان ابعاد این پیچیده ترین قطعنامه شورای امنیت را در تاریخ این غیردموکراتیک ترین نهاد بین المللی از ابعاد دیگری هم بررسی کرد .
الف:مشخصات عمومی قطعنامه شماره ۲۲۳۱ (29 تیرماه 1394 ) بیستم جولای 2015
این قطعنامه در تاریخ شورای امنیت ملل متحد « منحصر به فرد و بی سابقه است » زیرا
- شش قطعنامه تحریمی زیر فصل هفتم را بصورت یکجا لغو کرد
- این قطعنامه نزدیک به 17 صفحه ای دارای پیوست های مفصلی بالغ بر 160 صفحه است که ویژگی های مهمی دارد که تا سالها میتواند موضوع بحث علمی محافل حقوق بین الملل وروابط بین الملل قرار گیرد.
- قطعنامه 2231 شورای امنیت توافق موسوم به برجام 159 صفحه ای را به عنوان پیوست در بردارد که همراه نامه کشورهای 1+5 به شورای امنیت ارائه شده است.
دوری از ارزیابی شتابزده توافق وین
واقعیت آن است که قدرتهای تاثیرگذار در عرصه جهانی با توافق وین گام مهمی را در جهت تعامل با ایران برداشتند. در روزهای آتی مهم ترین اولویت سیاست خارجی ایران این است که بتواند از این فرصت تاریخی برای به حداکثر رساندن منافع ملی خود بهره بگیرد .
با بدست آوردن توافق وین ایران نشان داد که می توان بجای تقابل با قدرتهای بازیگر ، مسیر "تعامل انتقادی" را در پیش بگیرد و منافع خود را به حداکثر ممکن و نه الزاما مطلوب برساند. این در سایه شناخت منافع خود و راههای به حداکثر رساندن آن فراهم می گردد. تعامل بر سرمنافع پایدار بدون گذشتن از آرمان های انقلاب خود مسیر جدیدی را درپیش پای قرار می دهد.
ارتقای جایگاه منطقه ای و بین المللی ایران
نویسنده : حسن بهشتیپور، تحلیلگر امور بینالملل
روزنامه فرهیختگان شماره 1709 روز چهار شنبه 24 تیرماه 1394
تلاش تیم مذاکرهکننده برای دستیابی به توافق هستهای به نتیجه رسید. دستیابی به توافق هستهای در دو حوزه سیاست خارجی ایران و همچنین حوزه اقتصاد، دستاوردهای فراوانی را به همراه خواهد داشت. مهمترین نتیجه حاصل از این توافق، افزایش جایگاه و ارزش ایران در عرصههای منطقهای و بینالمللی است. علاوهبر این جمهوری اسلامی ایران در عمل با تکیه بر تاکتیک تعامل، ثابت کرد که برخلاف ادعاهای دروغین رژیم صهیونیستی، خواستار استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است.
توافق در دسترس است اگر صهیونیستها بگذارند
همه اخبار و تحلیل ها حکایت از آن دارد که توافق نهایی بین ایران و گروه 1+5 در راه است . این توافق ابتدا اعلام و حداکثر ظرف سه مرحله اجراء می شود. بدست آمدن توافق خوب دور از دسترس نیست . باید توجه داشت یک توافق خوب الزاما توافق مطلوب نیست . یعنی توافق نهایی بر اساس آنچه که ممکن بوده است بدست می اید و الزاما مطلوب دو طرف نخواهد بود .
با این حال بخاطر آن توافق خوب گفته می شود که ضمن حفظ خطوط قرمز دو طرف ، بخشی از مطلوب های آنها نیز مورد توجه قرار گرفته است. برای ایران رسیدن به چرخه کامل سوخت هسته ای که غنی سازی اورانیوم در داخل کشور، جزء لاینفک آن باشد.خط قرمزی است که از ابتدا مطرح بود وبا موافقت طرف مقابل برای ادامه غنی سازی در ایران تا سطح مورد نیاز برای سوخت راکتور برق هسته ای درعمل مورد احترام طرف مقابل قرار گرفت .
حقایقی که منتقدین سیاستهای هسته ای ایران باید بدانند (قسمت سوم )
افسانه پی ام دی و نسبت آن با پروتکل الحاقی
نویسنده: حسن بهشتی پور
بسیاری از منتقدین بیانیه لوزان سعی دارند بین موضوع " ابعاد احتمالی نظامی " که بصورت خلاصه PMD خوانده می شود با مساله پروتکل الحاقی که پیوست تکمیلی پیمان NPT محسوب می شود، پیوند برقرار سازند . با وجود آنکه این دو موضوع هیچگونه ارتباط منطقی و محتوایی با هم ندارند اما منتقدین هر دو مساله را در ارتباط با عملکرد آژانس بین المللی انرژی هسته ای علیه ایران تحلیل می کنند. در مقاله پیش رو سعی داریم هر دو مساله را ریشه یابی کرده و برای قضاوت صحیح افکار عمومی مساله را تحلیل کنیم .
آیا پرونده هسته ای ایران در سال 1394 به پایان می رسد ؟
پیشینه بحث
از23 مرداد 1381 که موضوع تاسیسات هسته ای ایران درنطنز و اراک به موضوع روز خبرگزاری ها و شبکه های بین المللی تبدیل شد، تا کنون بیش از 12 سال است که آمریکا و متحدانش تلاش دارند از این موضوع به عنوان اهرم فشار علیه ایران استفاده کنند .
ایران متقابلا برای خنثی سازی این تلاش تاکنون در سه مرحله کوشیده است این اهرم فشار را مهارکرده و در نهایت بی اثر سازد. مرحله اول از 18 تیرماه 1382 با اعلام آمادگی ایران برای اجرای پروتکل الحاقی پیمان ان پی تی بصورت داوطلبانه آغاز شد و تا یازدهم مرداد ماه 1384 که ایران فعالیت تعلیق شده درUCF اصفهان را ازسرگرفت به پایان رسید. دراین دوره ایران دریافت که اقدام های داوطلبانه درمورد تعلیق غنی سازی اورانیوم در نطنز نه تنها موجب تعامل بهتر غرب با ایران نشد، بلکه در عمل آنها هر روز درخواست های بیشتری را مطرح کردند.
به همین دلیل از شروع دوره دوم که با فعالیت مجدد غنی سازی درنطنز در 20 دی ماه 1384 آغاز شد و تا پایان کار دولت آقای احمدی نژاد در دوازدهم مرداد 1392 به مدت هشت سال سیاست تقابل در برابر زیاده خواهی غرب در پیش گرفته شد.
ایران و آمریکا به توافق هستهای نیاز دارند
غرب نباید تحریمها را ضمانت اجرایی بداند
روزنامه دنیای اقتصاد - شماره ۳۱۲۷ تاریخ چاپ: ۱۳۹۲/۱۱/۱۴
حسن بهشتیپور*
دور جدید مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 برای انجام گام نهایی 29 بهمن تا اول اسفندماه در وین آغاز ميشود؛ یکی از مهمترین موضوعاتی که در این توافقنامه جامع مورد بحث قرار میگیرد زمان نهایی کردن توافقات است. باید توجه داشت که ایران در این مذاکرات در وهله نخست بهدنبال لغو تحریمهایی است که علیه کشور اعمال شده حال چه تحریمهای سازمان ملل و چه تحریمهای یک جانبه آمریکا و اتحادیه اروپا. همچنین زمان پذیرش و اجرای پروتکل الحاقی از جانب ایران نیز از موضوعات مهم مدنظر طرف 1+5 است؛ این در حالی است که این پروتکل ابتدا باید به تصویب برسد؛ بنابراین در این مرحله ایران باید تمام اقدامات شفافسازی را مشخص کند و طرف غربی نیز مجموعه گامهایی را که برای لغو تحریمها قرار است بردارد، تعیین کند. البته این پروسه خیلی هم ساده نیست و چندین چالش و مشکل بر سر راه دو طرف وجود دارد؛ نخست زمان اجرای توافق است.
کیت الکساندر نخستین قربانی بزرگ افشاگری های اسنودن
مقدمه:
سرانجام نُه ماه بعد ازافشاگریهای "ادوارد اسنودن" همکار پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا و افزایش شدید انتقاد ها به عملکرد این آژانس ، اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده ، روز پنج شنبه دهم بهمن 92 (30 ژانویه 2014 ) مجبور شد برای کاهش انتقاد ها ، آدمیرال "مایکل راجرز" ( Mike Rogers ) را به عنوان رئیسجدید آژانس امنیت ملی آمریکا( National Security Agency ) معرفی کند. اگرچه انتخاب او زمانی نهایی می شود که کمیسیون امنیت ملی مجلس سنای آمریکا ، در ماه فوریه انتصاب او را به سمت این بزرگترین نهاد جاسوسی سایبری آمریکا ، تائید کند. بدین ترتیب گفته می شود آقای "کیت الکساندر" Keith Alexander رئیس فعلی این آژانس باید یکماه دیگریعنی درماه مارس جای خود را به "مایکل راجرز" 53 ساله بدهد. آدمیرال راجرز کارشناس مسائل اطلاعاتی و جنگ سایبری بشمار میرود.
دیدار ظریف از عشق آباد
تحرک جدید ایران برای توسعه مناسبات با ترکمنستان
نویسنده: حسن بهشتی پور
مقدمه :
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران بامداد روز دوشنبه 30 دی ماه 1392 به منظور شرکت در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و ترکمنستان وارد عشقآباد شد ومورد استقبال گرم "رشید مردوف" همتای ترکمنی خود قرار گرفت. ظریف و مردوف ، طی دو روز کاری درچهارچوب اجلاس کمسیون همکاری اقتصادی بین دوکشور آخرین موضوعات مربوط به همکاریهای دو و چند جانبه را بررسی کردند.
دیدار آقای ظریف از ترکمنستان درست در روزی برنامه ریزی شده بود که با اجرای مرحله اول توافقنامه هسته ای بین ایران و گروه کشورهای پنج به علاوه یک ، بخش اول تحریم ها علیه ایران لغو شد . بدین ترتیب یکی از موانع جدی در برقراری مناسبات اقتصادی گسترده تر بین ایران و همسایه های شمالی اش برداشته شد. در مطلبی که پیش رو دارید به بررسی ابعاد و نتایج اولین دیدار ظریف از ترکمنستان و آغاز حرکت جدید ایران برای گسترش مناسبات خود با کشورهای آسیای مرکزی پرداخته شده است.
چگونه از روش تحلیل سیاسی برای کشف صحت یا سقم یک خبر استفاده می کنیم
مقایسه دو خبر در باره یک موضوع
آیا براستی شوهر عمه رهبر کره شمالی را سگهای گرسنه خوردند؟
نویسنده : حسن بهشتی پور 14/10/92
در مطلب پیش رو کنکاشی در باره صحت یا سقم خبر نحوه اعدام شوهرعمه رهبر کره شمالی ارائه شده است که تصور می شود برای تحلیل کلیه خبرهای مهم روز دنیا می تواند مفید باشد .
روز پنج شنبه سیزدهم دی ماه 1392 یک خبر بر روی خروجیهای خبرگزاریهای جهان قرار گرفت که در کمتر از دو ساعت بازتاب وسیعی در بیش از 120 منبع خبری بین المللی و منطقه ای داشت.
خلاصه این خبر به شرح ذیل بود:
1- شبکه امریکایی "ان بی سی" به نقل از روزنامه "ون وی پو" چاپ هونگ کنگ مدعی شد :
"جانگ سونگ تائک" شوهرعمه "کیم جونگ اون" رهبر کره شمالی ، که تا همین چند ماه قبل فرد شماره دو این کشور، محسوب میشد ؛ نیروهای دولتی او را عریان کرده و سپس به همراه پنج تن از معاونانش در قفسی که 120 سگ گرسنه در آن نگهداری میشد، انداخته و آنها طعمه سگهای گرسنه شده اند.
2- روزنامه "ون وی پو" که نزدیک به حزب حاکم کمونیست چین است، در واقع منبع اصلی فاش کردن این خبر محسوب می شود در گزارش خود مدعی شد "کیم جونگ اون" رهبر کره شمالی و برادرش کیم جونگ چول به همراه سران حزب حاکم در حدود 300 تن از مقامات کره شمالی نیز این اعدام منحصر به فرد را از نزدیک مشاهده کردند و از نزدیک شاهد نحوه اعدام مرد شماره دو کره شمالی بودند.
پشت پرده انفجارهای تروریستی در ولگا گراد
طرح موضوع :
انفجاردو بمب یکی در قطار و دیگری در اتوبوس در روزهای یکشنبه و دوشنبه هشتم و نهم دی ماه 1392 در آستانه سال نو میلادی بار دیگر موضوع تروریسم در روسیه را در صدر اخبار قرار داد. درجریان این دوعملیات تروریستی که گفته می شود توسط دو بمب گذار انتحاری در فاصله 24 ساعت در شهر ولگاگراد در جنوب روسیه انجام شده است، بیش از 30 تن کشته و حدود 70 نفر از شهروندان عادی روسیه کشته شدند. این دوعملیات در یکی ازمراکز توریستی و آرام روسیه زنگ خطر جدی را برای پوتین و مسئولین امنیتی این کشور به صدا در آورد .
در مطلب پیش رو به بررسی احتمالاتی می پردازیم که در باره عوامل اصلی چنین اقدام تروریستی و دلایل احتمالی آنها برای برنامه ریزی این دو عملیات می توان در نظر گرفت.
پیشینه بحث :
تقریبا از ابتدای دهه نود بدنبال رشد گرایش های جدایی طلبی در قفقاز شمالی ، در فاصله سالهای پس از فروپاشی شوروی تا سال 2000 ، روسیه همیشه با عملیات گاه و بیگاه ناراضیان جدایی طلب در جمهوی های خودمختار داغستان و چچن روبرو بوده است . در 20 سال گذشته تقریبا همه بمب گذاری ها در مترو مسکو و یا سایر مراکز عمومی روسیه به آنها نسبت داده شده است . اما تنها در موارد اندکی بطور حتم مشخص شده است چه کسانی مسئولیت اینگونه اقدام های تروریستی را برعهده داشته اند.
اززمانی که پوتین در سال 2000 در مسکو به قدرت رسید او تلاش کرد از یکسو با همراه کردن بخشی از چچنی ها و داغستانی ها به همکاری با مسکو جو را آرام کند و از سوی دیگر با حذف فیزیکی رهبرانی چون جوهردودایف ، اصلان مسخدواف و دیگران به فروپاشی و ریشه کن سازی گروههای جدایی طلب از طریق حذف رهبران انها اقدام کند. این دو سیاست اگرچه تا حدود زیادی موفق بوده است اما به هر حال ریشه نارضایتی را از بین نبرده است.
نتایج و آثار سفر لاوروف وزیرخارجه روسیه به تهران
مقدمه:
سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه دردیداری دو روزه ازتهران در باره روابط دوجانبه و مهم ترین مسائل منطقه خاورمیانه با آقای حسن روحانی رئیس جمهور و جواد ظریف وزیر خارجه ایران گفت وگو کرد. درمطلب پیش رو نتایج و آثار این سفر را در سه سطح بین المللی، منطقه ای و مناسبات دو جانبه ایران و روسیه مورد بررسی قرار داده شده است .
بدون شک آمد و شدهای سیاسی آن هم درسطح وزیران امور خارجه بطور معمول چندان مورد توجه قرارنمی گیرد ، اما ازآنجا که سفرلاوروف در روند تحولات آتی پرونده هسته ای ایران ، سوریه ،عراق ، تاثیرغیرقابل انکاری دارد به نظر می رسد نباید از تحلیل این دیدار به سادگی عبور کرد.
تحلیل توافقنامه هسته ای بین ایران و گروه پنج به علاوه یک
مقدمه :
توافقنامه مقدماتی بین ایران وگروه کشورهای موسوم به پنج به علاوه یک متشکل از وزیران امور خارجه آمریکا ، انگلیس ، چین ، روسیه ، فرانسه و آلمان روز یکشنبه سوم آذر ماه 1392 (24 نوامبر 2013) در ژنو مقر اروپایی سازمان ملل به امضاء رسید .از انجا که در باره محتوی این سند مهم از نگاه های مختلف ، بحث های گوناگونی مطرح شده و می شود درمطلب پیش روی تلاش کردم مهم ترین مسائل را ارزیابی کرده و موضوعات ابهام آمیز را بررسی کنم
بالا گرفتن نزاع بر سرکسب قدرت درازبکستان
مقدمه:
معمولا در نظام های سیاسی غیر مردم سالار ، طولانی شدن حکومت ها این زیان را دارد که به دلیل جو خفقان و نبودن امکان برای مطرح شدن نقاط ضعف حکومت، به تدریج رقابت های درونی برای جانشینی وکسب قدرت بالا میگیرد. ازبکستان هم که از زمان استقلال خود در سال 1370 تاکنون فقط با زمامداری اسلام کریم اف اداره شده است ، از این قاعده کلی جدا نیست.
در تحلیل پیش رو به بهانه بالا گرفتن اختلاف "اسلام کریم اف" رئیس جمهوری ازبکستان با دخترش "گناره کریم آوا " به رقابت های موجود بر سرکسب قدرت، پس از گذشت دودهه از استقلال ازبکستان،این پرجمعیت ترین کشورآسیای مرکزی، نگاهی داریم و درصدد پاسخ به این سئوال هستیم که چرا ازبکستان نتوانسته است به موازات توسعه اقتصادی ، به توسعه سیاسی دست یابد.
مصر و روسیه، آغازی برای برقراری روابط پایدار و همه جانبه
طرح مساله :
دلایل وانگیزه های روسیه و مصر برای شروع مجدد مناسبات نزدیک، بعد از پنج دهه قابل توجه به نظر می رسد . در مطلب پیش روی سعی شده است این شروع مجدد در مناسبات مصر و روسیه را از ابعاد مختلف مورد توجه قراردهیم.
باید توجه داشت عمده ترین مانع بر سر راه افزایش روابط همه جانبه مصر و روسیه در دوره جدید مناسبات ، سیاست های امریکا و اسرائیل محسوب می شوند. آنها با همه امکانات خود تلاش خواهند کرد با تطمیع، دادن امتیازهای مختلف و گاه تهدید مصر، جلوی افزایش روابط مصر و روسیه را بگیرند.
پیشینه بحث :
در سال 1972، یک سال قبل از جنگ اکتبر 73، انورسادات در چارچوب استراتژی نزدیک شدن به غرب، 17 هزار مستشار روسی را ظرف یک هفته از مصر اخراج کرد .قبل از آن در 15 ماه مه 1971، وی چهره های نیرومند طرفدار شوروی و در راس آنها، علی صبری، نایب رئیس جمهوری و شعراوی جمعه، وزیر کشور را بازداشت کرده بود. اما در تلاش های اخیر دو کشور احتمال بازگشت روابط مصر و روسیه وجود دارد.
تغییر نسل در رهبری جدید گرجستان
نسل جوان، رهبری گرجستان جدید را بدست می گیرد
سخنرانی حسن بهشتی پور کارشناس ارشد در موسسه هور 26 آبان 1392
تهيه و تنظيم: احسان تقوایی نیا، عضو شورای نویسندگان موسسه ایراس
شنبه ۲ آذر ۱۳۹۲ ساعت ۱۴:۱۷
ایراس: بحث درباره کشور
گرجستان در این مقطع کنونی از این لحاظ قابل اهمیت است که اخیرا انتخابات ریاست
جمهوری در این کشور با پیروزی "گئورگی مارگولاشویلی" از حزب رویایی گرجی
به پایان رسیده است. علاوه بر این "بیدزینا ایوانیشویلی" رهبر جبهه
رویای گرجستان نیز طبق وعده قبلی خود از قدرت کناره گیری کرد و زمام امور را به
یکی از سیاست مداران جوان این کشور داد. وقوع چنین تحولات مهمی که بدون شک تاثیرات
عمده داخلی و منطقه ای بر جای خواهد گذاشت باعث شد تا موسسه تحقیق و ترجمه
"هور" نشستی را در این زمینه با حضور آقای "حسن بهشتی پور"
کارشناس مسائل بین المللی برگزار نماید.
بهشتی پور در ابتدا با اشاره به واقع شدن گرجستان در
منطقه قفقاز جنوبی که یکی از نواحی ژئوپلتیک جهان می باشد این کشور را پل ارتباطی
بین قاره آسیا و اروپا دانست و این امر را عاملی جهت قدرت مانور بالای سران تفلیس
دانست. از نظر این کارشناس مسائل بین الملل هرچند گرجستان از جمعیت نسبتا اندکی
برخوردار است اما مقامات این کشور در اندیشه جذب گرجی های جهان و دیگر قومیت ها با
شرایط آسان می باشند.
در آُستانه دور سوم مذاکرات در ژنو
منبع: روزنامه تهران امروز شماره 1317 به تاریخ یکشنبه 26 آبان 1392 یاداشت روز صفحه 2
با نزديك شدن به دور سوم مذاكرات هستهای بين ايران و گروه 5+1 كه قرار است روز چهارشنبه اين هفته شروع شود، شاهد برخی رفتارهای تناقضآميز كشورهای عضو 5+1 در قبال تحريمها عليه ايران هستیم. رفتارهايی كه بر مبنای آن اين بار اتحادیه اروپا تلاش كرد با زنده كردن تحريمهايی كه پيش از اين لغو شده بود، به نوعی جريان مذاكرات را تحتتاثير قراردهند. اين موضوع بيشك نشاندهنده وجود اختلاف نظر بين مذاکره کنندگان غربی است.در اين رابطه ازجمله میتوان به توئيت وزيرخارجه سوئد استناد كرد كه در آن نوشته است ما بايد اول بين خودمان هماهنگ شويم و بعد با ايران مذاكره كنيم. اين اتفاق بين كشورهای غربی در حالی رخ می دهد كه ايران با شفافيت كامل وارد مذاكرات شده و تلاش كرده است هرگونه ابهامی را در زمينه پرونده هستهای خود برطرف كند. ايران در جريان مذاكراتی كه با آژانس بین المللی انرژی هستهای داشت، تلاش كرد ابهامات را از بين ببرد كه در نهايت شاهد گزارش مثبت يوكيا آمانو مديركل آژانس در روز جمعه پیش بوديم. از طرف ديگردر طرح آقای ظريف به دقت مشخص شده است چه كسي چه كاري را در چه زماني انجام دهد.همه اين موارد نشاندهنده حسن نيت ايران در قبال حل مسئله هستهاي خود است. اما به نظر ميرسد طرف غربي تلاش ميكند سياست چماق و هويج خود را همچنان ادامه دهد و با صحبتها و واكنشهاي دو پهلو در نهايت موجب شده است موضع کشورهای غربی در مذاکرات پیش رو دقیقا مشخص نباشد.
نكتهاي كه در اين ميان بايد به آن توجه داشت اين است كه گروه 5+1 در نهايت نمی تواند به این بازی تا ابد ادامه دهد . زیرا ایران قبلا اعلام کرده است مذاکره برای مذامکره را نمی خواهد . بايد منتظر بود و ديد آيا گروه 5+1 در روز پنجشنبه طرف مقابل سیاست غلط "فشار برای مذاكره" را ادامه ميدهد يا آنکه با تغییر رویکرد خود به سمت همکاری و مذاکره پیش خواهند رفت.
نكته ديگر اين است اگر لابی صهیونیستی موفق شود تحریم ها را علیه ایران در شورای اتحادیه اروپا و یا در کنگره آمریکا افزایش دهد ، این به معنای زدن تیر خلاصی به پیکر مذاکرات است. اما اگر تحريمها با كاهش تدريجي مواجه شود،بيانگر اين موضوع خواهد بود كه طرف مقابل هم بهدنبال حل مسئله است و با اين رفتارها تلاش ميكند زماني كه اعتماد لازم را به دست آورد به حذف تدريجي يا كامل تحريمها اقدام كند. چرا كه مسئله اصلي براي ايران در اين برهه اين است كه شرايط به سمتي برود كه غنيسازي اورانيوم در خاك ايران به رسميت شناخته شود و مسئله رفع تحريمها در اين پازل در جايگاه دوم قرار خواهد گرفت. چرا كه مسئله غني سازي براي ايران جزو خطوط قرمز دولت و ملت محسوب مي شود.
نگرانی درباره راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک بهانه یا واقعیت ؟
مقدمه :
درمقاله پیش رو قصد نویسنده آن است که به این پرسش ساده اما مهم پاسخ دهد که آیا نیروگاه اراک باید مایه نگرانی کشورهای غربی باشد؟ نیروگاه اراک در نزدیکی شهراراک واقع در 290 کیلومتری جنوب غرب تهران ، یکی از 17 تاسیسات هسته ای ایران است که زیر نظر آژانس فعالیت می کند. این نیروگاه دو بخش اصلی دارد :