حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روزنامه آرمان ملی روزیکشنبه اول تیرماه 1399

خروج ایران از ان‌پی‌تی منجر می‌شود که دوستان خودمان را هم از دست بدهیم. اکنون چین و روسیه به این دلیل از ایران حمایت می‌کنند که در چارچوب ان‌پی‌تی و نظارت آژانس فعالیت می‌کند و اگر ایران از ان‌پی‌تی خارج شود و همکاری‌هایش را با آژانس قطع کند، عملا حمایت دوستان قدیم را از دست می‌دهد؛ چراکه چین و روسیه در دوره قبل به قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران رای می‌دادند چون آنها هم نگران بودند که نکند ایران از مسیر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای خارج شود. ولی وقتی ایران برجام و نظارت‌ها و کنترل‌های آژانس را پذیرفت، چین و روسیه هم با قدرت و قوت از موضع ایران حمایت کردند. مهم است که به تبعات تصمیم‌ها توجه کنیم.

حسن بهشتی‌پور

روزنامه اعتماد صفحه اول روز شنبه 31 خرداد 1399

ما نباید در قضاوت در قبال عملكرد آژانس انرژی اتمی عجله كنیم. اما به شكل قاطع می‌توان گفت كه این اقدام شورای حكام آژانس به ‌شدت سیاسی و دور از انتظارات بود. ایران نهایت همكاری را با آژانس انجام داده است و مدیر كل آژانس همواره تایید كرده است كه ایران بیشترین كنترل‌ها و نظارت‌ها را در طول تاریخ آژانس قبول كرده است و برای اثبات عدم انحراف از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز هرگونه همكاری كه لازم بوده را با آژانس انجام داده است؛ حتی فراتر از پروتكل‌های الحاقی پیمان عدم اشاعه.

جمهوری اسلامی ایران بیش از 30 مورد دسترسی خارج از پادمان‌ها به شكل داوطلبانه به آژانس داده است. بیش از 300 مورد بازدید از تاسیسات هسته‌ای ایران فقط در یك سال گذشته توسط بازرسان آژانس انجام شده است كه بیش از 40 مورد آن سرزده و بدون اعلام قبلی بود. ایران همكاری لازم و فراتر از تعهداتش با آژانس داشته است، اما این زیاده‌خواهی است كه هر بار منطقه جدیدی براساس ادعاهای واهی توسط اسراییلی‌ها به آژانس اعلام شود تا بدون هیچ قاعده و عرفی، آژانس درخواست بازرسی از آن را بدهد. پیش از این ثابت شده است كه آژانس به جای اقدامات تحریك‌آمیز می‌تواند در گفت‌وگو و رایزنی با ایران به راه‌حل‌های مرضی‌الطرفین برای حل و فصل و مسائلی كه وجود دارد دست پیدا كند.

نوشته : حسن بهشتی پور

«کلاول» پنجمین نفتکش ایرانی که عازم دریای کارائیب شده  بود روز یکشنبه  11 خرداد  1399 به وقت محلی به آبهای ونزوئلا رسید.چهار کشتی نفتکش «فورچون»، «فارست»، «فاکسون»، «پتونیا» و حامل بنزین تولیدی  ایران، پیش از این به ونزوئلا رسیده بودند .

در شبکه های اجتماعی می خوانیم :

« اتحاد جماهیر شوروی هم کشتی کشتی نفت روسیه را مفت به کشورهای هم‌قماش خود میداد تا نفوذ امپراتوری سرخ را در سراسر جهان حفظ کند ، از بلغارستان بگیرید تا لهستان ، مجارستان ، چکسلواکی ، رومانی ، آلمان شرقی و کوبا که نفت مفت برادر بزرگ را میگرفتند و بلافاصله به کشورهای غربی به قیمت بازار آزاد می‌فروختند تا درآمد حاصل را صرف اقتصاد رو به زوالشان بکنند . شوروی سالیانه ٣٠ میلیارد دلار صرف #کمک اقتصادی به کشورهای متحدش میکرد در حالی که اقتصاد ویران داخلی خودش به شدت به این پول نیاز داشت»

روزنامه اعتماد ، شماره 4657 ، شنبه دهم خرداد ۱۳۹۹ صفحه اول

آمریكا با خروج از برجام یكی از گسترده‌ترین یا شاید بتوان گفت بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها در طول تاریخ را علیه ایران اعمال كرده است. ولی طی دو سال گذشته تلاش كرد به نحوی نشان دهد كه كماكان قصد دارد از فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای حمایت كند و با آن مخالفتی ندارد از همین رو بازطراحی رآكتور اراك و نیروگاه اتمی بوشهر را از تحریم‌ها معاف كرد. البته بازطراحی رآكتور اراك ابتدا بنا بود با حضور چین و نظارت امریكا انجام شود كه با خروج ایالات متحده از برجام انگلیس جانشین آن در این طرح شد. اما اكنون كه امریكا تصمیم گرفته رآكتور اراك را تحت تحریم قرار دهد، نشان می‌دهد كه ایالات متحده قصد دارد هر گونه همكاری با ایران را متوقف و آن را منوط به تبعیت از سیاست‌های امریكا كند كه اگر بنا به تبعیت بود كار ایران و امریكا به این مرحله كشیده نمی‌شد. البته بعید به نظر می‌رسد كه چین و انگلیس از این سیاست تبعیت كنند.

حسن بهشتی پور کارشناس سیاسی

یادداشت شفاهی در قدس آنلاین

در روز قدس با استفاده از ظرفیت فضای مجازی می توان دست به ابتکارعمل های جالبی زد مثلا یکی از آنها این است که صدور قطعنامه علیه رژیم فاصله صهیونیستی فقط نباید به صورت امضای فیزیکی در عرصه تظاهرات خیابانی در سطح شهرها محدود شود، بلکه در فضای مجازی با صدور قطعنامه‌ای به صورت الکترونیکی و جمع‌آوری امضاهای میلیون ها میلیون ها انسان در سراسر جهان علیه اسرائیل و در دفاع از مردم فلسطین همبستگی انسانی دینی و ایمانی گروه‌های متعددی از مردم را در جای جای جهان را می توان به نمایش گذاشت.

1- تاثیرات داخلی 

روسیه پس از سخنرانی پوتین در 25 دی ماه سال 1398 شاهد تغییر نخست وزیر مدودف پس از هشت سال بود . در این سخنرانی همچنین وعده تغییرات قانون اساسی داده شد که ظرف سه ماه تغییرات مورد نظر پوتین بعمل آمد و به نظر می رسد گروه پوتین ومیشوستین نخست وزیر جدید روسیه برنامه ریزی خود را برای باقی ماندن در قدرت حداقل برای 15 سال آینده طراحی کردند و قرار است مرحله به مرحله به مورد اجراء گذارده شود. در این میان شوک کورنا اولین تاثیرش آن بود که همه پرسی برنامه ریزی شده برای تصویب تغییرات جدید در قانون اساسی روسیه را برهم زد که البته به نظر می رسد برای برگزاری آن بعد از فروکش کردن بحران مانع جدی بر سر راه نباشد.

کورنا نشان داد اقتدارگرایی روسی بهتر از دموکراسی آمریکایی برای مهار بحران ها جواب می دهد و شاید همین موضوع برگ برنده ای برای پوتین و یارانش در آینده باشد.

روزنامه ایران  چهارشنبه 10 اردیبهشت 1399

تلاش وزیر خارجه امریکا برای توسل به «مکانیسم ماشه» در برجام را در شرایطی که این کشور حدود دو سال پیش از این توافق خارج شده است، می‌توان از دو دیدگاه بدبینانه و خوش بینانه مورد ارزیابی قرار داد؛ 

نخست آنکه آقای پمپئو با فرضیه‌ای ساده انگارانه تصور می‌کند که می‌تواند براحتی از امکان بازگشت امریکا به برجام سخن بگوید و تأکید کند که هدف از این بازگشت استفاده از کیک برجام و نادیده انگاشتن بقیه موارد این توافق است. کیک برجام برای امریکا همان ترتیبات اجرایی موسوم به مکانیسم ماشه است. این کشور دو سال بعد از خروج از برجام و با اعمال فشار حداکثری نتوانست به اهداف مورد نظر خود مبنی‌بر تسلیم کردن ایران و متقاعد کردن آن جهت دستیابی به یک توافق جدید برسد. این در حالی است که برجام یک تعهد حقوقی بین‌المللی پذیرفته شده است که ذیل قطعنامه 2231 قرار گرفته است. قطعنامه‌ای که این توافق را به یک سند بین‌المللی و لازم‌الاجرا برای همه کشورها بویژه کشورهایی که به آن رأی داده‌اند، تبدیل کرده است. امریکا تصور می‌کرد با خروج یکجانبه از برجام که به نقض یکجانبه قطعنامه مذکور نیز انجامید، باعث خروج متقابل ایران نیز خواهد شد اما این اتفاق در عمل رخ نداد و ایران با‌ وجود اجرای 5 گام تلافی جویانه قانونی خود، همچنان با پیروی از برنامه نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای به حفظ برجام کمک کرد.
به هر حال بر اساس این دیدگاه بدبینانه، امریکا بر این باور است که با بازگشت به برجام با هدف به جریان انداختن مکانیسم ماشه، می‌تواند به اهداف خود مبنی‌بر جلوگیری از اجرای تعهدات شرکای برجامی نسبت به ایران ممانعت به عمل آورد. حال آنکه این راهکار که امریکایی‌ها برای اجرایی کردن آن به طراحی‌های حقوقی غیرقابل استنادی روی آورده‌اند، به آسانی امکان پذیر نیست. امریکا به‌عنوان عضو سازمان ملل می‌تواند خواستار اجرای قطعنامه سازمان ملل شود ولی زمانی می‌تواند این خواسته را مطرح کند که خود اولین ناقض آن نبوده باشد. در حقیقت، امریکا با خروج از برجام عملاً از استفاده از حقوق خود در این توافق و قطعنامه انصراف داده است.

یک کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: شیوع ویروس کرونا نه تنها به روند "جهانی شدن" ضربه وارد کرده بلکه "اتحادیه‌های منطقه‌ای" را نیز دچار چالش کرده است.

حسن بهشتی‌پور  در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که شیوع ویروس کرونا در نقاط مختف جهان بعد از جنگ جهانی دوم مهم‌ترین رویدادی است که تمام زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است، اظهار کرد: ما در این سال‌ها با هیچ بحرانی به اندازه کرونا مواجه نبودیم که همه کشورها و تمام شئونات زندگی افراد را در عرصه‌ خصوصی و عمومی این گونه تحت تاثیر خود  قرار دهد.

وی با اشاره به تاثیر ویروس کرونا بر همه مناسبات جهان از جمله عرصه بین‌الملل، گفت: چند سالی است که  در عرصه بین الملل شعار جهانی شدن و این ایده که دنیا به سمت دهکده کوچک جهانی می‌رود و در این چارچوب همه کشورها باید با یکدیگر  همکاری کنند چرا که در عرصه بین‌الملل شاهد یک «جهان واحدی» خواهیم بود، مطرح می‌شد.

 اختصاصی برای سالنامه روزنامه اعتماد 

نوشته : حسن بهشتی پور

1- تحلیل آنچه بربرجام گذشت

برجام هم مثل همه پدیده های سیاسی مشابه خود در ایران طی سال 1398 با تحولات سیاسی ناشی از رقابتهای جناحی در داخل و منطقه ای و بین المللی روبرو بوده و به نظر می رسد همچنان خواهد بود.

آنچه که سال 1398 را با سالهای پیش متفاوت ساخت ابتکار ایران برای کاهش تعهدات برجامی خود به منظورایجاد تحرک در طرف مقابل بود. در 18 اردیبهشت ماه درست یکسال پس از صدور فرمان نابخردانه ترامپ رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج رسمی ایالات متحده از توافق برجام ، شورای عالی امنیت ملی ایران با انتشار بیانیه ای اعلام کرد «جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، از امروز ۱۸ اردیبهشت ۹۸ برخی اقدامات خود در توافق برجام را متوقف می كند.»

نوشته : حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل

روزنامه ایران روزپنج شنبه هشتم اسفند 1398 

FATF را نباید در کشور یک موضوع تمام شده و پایان یافته فرض کرد. حتی اگر ما هم بپنداریم که دیگر کاری با مباحث و مسائل مربوط به این موضوع نداریم، در آن سوی ماجرا این FATF است که با ما کار دارد و دامنه تصمیماتش درباره ایران به طور مستمر روی زندگی شهروندان ما تأثیر خواهد گذاشت. به عبارت دقیق‌تر هر چند این موضوع در داخل ایران به شکلی قربانی رقابت‌ها و دعواهای سیاسی و همین طور برداشت‌های رادیکال و عموماً اشتباه از آن شده است اما این به معنای لزوم فراموش کردنش نیست.

جای بسی خوشحالی داشت اگر ادعای مخالفان FATF در بی تأثیر بودن بازگشت ما به لیست سیاه در اقتصاد کشور رنگی از واقعیت داشت اما واکنش‌های منفی بازارهای داخلی حکایت از اتفاقی دیگر دارد. آن هم در شرایطی که به نظر می‌رسد این تازه ابتدای کار باشد و ما در هفته‌ها و ماه‌های آینده باید خود را برای تجربه کردن دامنه‌های وسیع‌تری از تأثیر بازگشت به لیست سیاه آماده کنیم.

همواره یک اصل مسلم در جهان سیاست وجود دارد و آن اینکه سیاست خارجی، ادامه سیاست داخلی است؛ یعنی بین سیاست داخلی و خارجی یک تأثیر متقابل وجود دارد و چنانچه یک نظام از پشتیبانی مردمی برخوردار باشد، مؤلفه‌های اعمال قدرتش در عرصه خارجی توانمندتر می‌شود و می‌تواند در روابط بین‌الملل موفق عمل کند.
نکته دیگر آن است که در انقلاب اسلامی ایران سه پایه قدرت شامل مردم، رهبری و وجه اسلامی انقلاب یعنی دین و ایدئولوژی اسلامی مطرح بوده است. در این راستا حضور مردم و میزان حمایت آنها از نهاد حاکمیت یکی از مؤلفه‌های اصلی قدرت کشور به شمار می‌آید. حضوری که یکی از جلوه‌های بروز آن انتخابات است و نقطه کانونی و مهمی برای جمهوری اسلامی به شمار می‌آید. زیرا از منظر داخلی، اقبال اکثریت مردم به حضور در انتخابات نشان می‌دهد که پایه‌های حاکمیت همچنان در میان مردم دارای اعتبار و مقبولیت است و تفسیر این مشارکت پررنگ برای جهان خارج، این گزاره است که ایران همچنان یکی از پایه‌های مهم اقتدار خود را در اختیار دارد. این مؤلفه در کنار توان اقتصادی و قدرت نظامی کشور می‌تواند به عامل مهمی برای قوت بخشیدن به قدرت کشور در عرصه بین‌المللی تبدیل شود. 
تفسیر جامعه بین‌الملل از این اصل مسلم که جمهوری اسلامی از پشتوانه حمایت مردمی بهره‌مند است، در روند کنش و واکنش و جهت‌گیری بازیگران جامعه جهانی با ایران اهمیت بسزایی دارد. اینکه تصمیمی از سوی نظام جمهوری اسلامی در عرصه سیاست خارجی گرفته شود و این تصمیم مورد وفاق مردم کشور باشد، از منظر تأثیرگذاری برای اجرا بسیار حائز اهمیت است.

یک کارشناس مسایل بین‌الملل طرح معامله قرن ترامپ را مصداق بارزی از زورگویی و بی‌خردی مسئولان آمریکا دانست و گفت: آنها تصور می‌کنند می‌شود ملتی را به زور وادار کرد که این طرح را بپذیرد بدون این‌که مذاکره‌ای با آنها شود.

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا تصریح کرد: در سال‌های گذشته آمریکا و برخی دیگر از کشورها سعی می‌کردند مسئولان فلسطینی را در طرح‌های مربوط به صلح خاورمیانه به بازی بگیرند و در سال‌های اخیر با طرح مساله تشکیل دو دولت مستقل، فلسطینی‌ها را وادار کنند تا خواسته‌هایشان را بپذیرند اما عملا الان با ارایه طرح معامله قرن، آنها را نادیده گرفتند.

وی با اشاره به بخش‌هایی از این طرح تصریح کرد: قبل از 1967 آنها زمین‌ها را از فلسطینی‌ها خریدند اما حالا می‌بینیم به دنبال آن هستند باقی‌مانده این سرزمین را با 50 میلیارد دلار بخرند.

بسیاری از حمله کنندگان به ظریف نمی دانند دارند خود زنی می کنند. آنها بخاطر دو جرم ناکرده ظریف را محکوم می کنند: اول نادیده گرفتن خون شهید سلیمانی  و دوم نافرمانی از رهبری که مذاکره با آمریکا را در نماز جمعه اخیر ممنوع اعلام کرد. آنها به این واقعیت توجه ندارند یا نمیخواهند توجه داشته باشند  که حرف ظریف دقیقا در راستای ادای وظیفه دیپلملاتیکی است که به او محول شده.

ظریف گفته این آمریکا بوده که میز مذاکره را ترک کرده آمریکا باید تحریم ها را لغو کند و به میز مذاکره برگردد . ایران آماده مذاکره بوده و هست. این حرف یعنی ایران اهل مذاکره برای حل اختلافها است. این ترامپ است که میکوشد ازطریق باج خواهی ازایران و جهان کارخود را پیش ببرد.

مخاطب مصاحبه آقای ظریف با هفته نامه آلمانی اشپیگل غیرایرانی های هستند. این مصاحبه نه تنها بوی سازش با آمریکا ندارد، بلکه تهاجم غیر مستقیم به فریبکاری ترامپ است که می خواهد خود را اهل مذاکره نشان دهد. اما ترامپ مذاکرات در شرایط تسلیم و تروریسم دولتی را طلب می کند و برای یک مذاکرات شرافتمندانه می گوید نه متشکرم .

حالا از تظاهرکننده گان امروز سئوال کنیم  باید صدای اعتراض خود را برای چه کسی بلند کرد؟ برای ترامپ بخاطر باج خواهی هایش از ایران ، یا برای ظریف برای ادای وظیفه ای که بر عهده گرفته است؟ به کجا می توان شکایت کرد که این جناح بازی ها در کشور چگونه به نخبه کشی میرسد؟

حسن بهشتی پور - تحلیلگر مسائل بین‌الملل

سرمقاله روزنامه ستاره صبح روز سه شنبه اول بهمن 1398

وزیر امور خارجه روز گذشته در جلسه مجلس در ارتباط با فعال شدن مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی گفت: «اگر اروپایی‌ها به رفتارهای بلا وجه خود ادامه دهند و یا پرونده ایران را به شورای امنیت بفرستند، خروج از NPT در دستور کار قرار می‌گیرد.» به عقیده نگارنده، ظریف انتهای کار را برای اروپایی‌ها پیش‌بینی کرده و به آن‌ها هشدار داده تا حساب کار دستشان بیاید و تصور نکنند دست ایران در این زمینه بسته است. درواقع ایران برای طرف‌های اروپایی تشریح کرده که ممکن است از پیمان منع و گسترش تسلیحات هسته‌ای موسوم به NPT خارج شود. به‌عبارت‌دیگر ایران این پیغام را به اروپا می‌دهد که اگر دست به فعالیت‌های رادیکال علیه ایران زده شود، ایران هم چاره‌ای جز فعالیت‌های رادیکال نخواهد داشت. پیامد این تصمیم هم برای ایران و هم برای غربی‌ها سنگین خواهد بود و هر دو طرف ضرر خواهند کرد. تبعات خروج از NPT این است که همکاری ایران با کشورهای همسوتر نظیر روسیه، چین، هند، ترکیه و... که تا حدی با ایران مراودات اقتصادی و تجاری دارند، دچار مشکل خواهد شد. اگر ایران از NPT خارج شود، معنایش رفتن به سمت فعالیت‌های غیر صلح‌آمیز هسته‌ای است.

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روز سه شنبه 24 دی ماه سه کشور آلمان ، انگلیس  و فرانسه با صدور بیانیه ای اعلام کردند برای آنکه ایران را مجبور کنندروند کاهش تعهدات خود در برجام را متوقف کند و به کلیه تعهدات خود پایبند باشد،  مکانیزم ماشه را آغاز خواهند کرد .

مکانیزم ماشه چیست ؟

در بندهای 36 و 37 توافق برجام ساز و کاری برای رسیدگی به نقض برجام پیش بینی شده است که بر اساس آن هر یک از طرف های ایران ، اتحادیه اروپا ، آلمان ، انگلیس ، فرانسه ، روسیه ، چین و آمریکا می توانند به عنوان آنکه یکطرف برجام را نقض کرده است، مراحل بازگشت به قطعنامه ای ششگانه تحریمی را آغاز کنند.

از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده دیگر نمی توانست چنین ساز و کاری را فعال کند حالا سه کشور آلمان ، فرانسه و انگلیس بجای فشار بر آمریکا بخاطر خروج از برجام و تحمیل تحریم به دنیا ، ایران را تحت فشار قرار داده اند.

یاداشت شفاهی: حسن بهشتی پور در خبر آن لاین 

در سال های گذشته رفت و آمدهای دیپلماتیک میان ایران و روسیه به طور مرتب وجود داشته است. مقامات دو کشور به طور مداوم با یکدیگر در رفت و آمد بوده اند. ولی اینبار ظریف بعد از اتفاقات به وجود آمده توسط آمریکا در عراق و ... به دو کشور روسیه و چین رفته است. با توجه به توضیحات دلایل این سفر، موضوعات بین المللی و منطقه ای در این دیدارها مطرح و تبادل نظر شده است.  همچنین موضوع توافق هسته ای هم در این سفر با مقامات روسی مطرح شده است. ایران تقریبا یک هفته دیگر تعهدات برجامی خود را تحت عنوان گام پنجم کاهش خواهد داد و نیاز دارد که این موضوع را با کشورهای دوست مطرح کند.

سفر ظریف به مسکو و بعد به پکن قبل از اتفاقات عراق برنامه ریزی شده بود. اما  جنبه دیگری هم که باید به آن توجه کرد موضوع حادثه ی اخیر است که احتمالا در سفر ظریف به مسکو بررسی شده است. پنج پایگاه در عراق و سوریه زده شده و این به معنای ورود به یک مرحله جدید از بی ثبات سازی در منطقه است و مشکلات جدیدی را ایجاد خواهد کرد که نیاز به رسیدگی دارد. ایران و روسیه که در سوریه با یکدیگر برای بیرون راندن داعش همکاری کرده اند، اکنون می بینند که نیروهایی که با داعش مبارزه کرده بودند، حالا خود مورد حمله قرار گرفته اند و این موضوع نیاز به رسیدگی و هماهنگی دارد.

یاداشت از : حسن بهشتی پور

هفتهنامهتجارت فرداشماره 345 شنبه 12 دی ماه  1398

وزارت دفاع آمریکا یکشنبه شب با صدور بیانیه ای  حمله به مواضع الحشد الشعبی در نزدیکی شهر «القائم» عراق را تائید کرد. گفته می شود این عملیات در پاسخ به حملات پنج شنبه شب پنجم دی ماه 1398 به یک مقر آمریکایی  - عراقی در کرکوک ، انجام شده است. 

 انتشار این خبر باردیگر نگرانی ها را برای شروع یک جنگ نیابتی جدید در عراق افزایش داده است. به نظر میرسد در شرایط کنونی وضعیت منطقه برای ایران و آمریکا به مرحله نهایی برای انتخاب مسیر دیپلماسی یا جنگ رسیده است. به عبارت دیگروضعیت ایران و آمریکا  مشان می دهد تداوم مسیر "نه مذاکره نه جنگ " با دشواری های جدیدی روبرو شده است. به همین دلیل ظن آن می رود که در اوج بحران دو طرف تصمیم بگیرند برای تامین منافع ملی بار دیگر به دیپلماسی روی  آورند.

یاداشت : حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روزنامه آرمان ملی شماره 628 روز چهارشنبه 11 دی ماه 1398 سخن روز  صفحه نخست

آنچه طی روزهای اخیر در عراق به هر دلیلی به وجود آمده باید هرچه زودتر مدیریت شود و اجازه ندهند وضعیت از آنچه الان پیش آمده، وخیم‌تر شود، چون واقعا همه ضرر خواهند کرد. اینکه دونالد ترامپ، ایران را مسئول دانسته دقیقا مثل این می‌ماند که ما نیز آمریکا را مسئول حمله به کنسولگری ایران در نجف و کربلا بدانیم. درحقیقت در درجه اول دولت عراق باید تامین کننده امنیت مراکز دیپلماتیک در کشورش باشد و نه سایر دولت‌ها و کشورها. منتها وقتی دولت عراق عملا نتواند بر مراکز تاثیرگذار بر امنیت کنترل داشته باشد، در نتیجه هر کشور یا گروه داخلی می‌تواند این امنیت و ثبات را برهم بزند.

در خبرها آمده که وزارت دفاع آمریکا حمله قریب‌الوقوع خود به مراکز حشدالشعبی را به نخست وزیر عراق اطلاع داده و با اینکه نخست وزیر عراق به آمریکایی‌ها یادآور شده این کار موجب ناامنی بیشتر می‌شود و تاثیرات بسیار ناگوار خواهد داشت. وزیر دفاع آمریکا گفته که فقط جهت اطلاع به نخست وزیر عراق این اقدام را اطلاع داده است .  وقتی دولتی این حق را برای خودش قائل است که اینچنین آشکار و بی‌محابا در کشور دیگری مداخله نظامی کند، تبعاتش همین می‌شود که شاهد هستیم.

نخستین رزمایش مشترک میان ایران، روسیه و چین از دیروز «جمعه ششم دی‌ماه 1398 (۲۷ دسامبر)» در شمال اقیانوس هند و دریای عمان آغاز به‌کار کرد؛ با توجه به افزایش تنش‌ها در منطقه خلیج‌فارس بین ایران با آمریکا و عربستان، برخی این رزمایش را پیامی به واشنگتن و ریاض محسوب می‌کنند اما سه کشور شرکت‌کننده در رزمایش «کمربند امنیتی دریایی» هدف از این رزمایش را گسترش همکاری دریایی عنوان کرده‌اند. مهم ترین نکات نخستین رزمایش سه جانبه ایران – روسیه و چین را می توان به شرح ذیل خلاصه کرد:

1- برگزاری رزمایش چهار روزه بین ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند و دریای عمان برای ایران یک دستاورد بسیار مهم است؛ چرا که یک سطح عالی از همکاری‌ها بین تهران با مسکو و پکن درحال اجرا است آن هم بدون آنکه ایران زیربلیت چین یا روسیه برود.

2- ایران براساس منافع ملی خود ترجیح می‌دهد با کشورهای مختلفی رزمایش برگزار کند که روسیه و چین دو کشور مهم در این زمینه به‌شمار می‌روند.

3- زمانی که کشورها با یکدیگر رزمایش برگزار می‌کنند نشان‌دهنده این واقعیت است که سطح همکاری های آن کشورها به بالاترین مرحله رسیده است . زیرا معمولا کشورها مناسبات‌شان را از همکاری‌های سیاسی بعد اقتصادی و سپس فرهنگی آغاز می‌کنند. سپس وقتی روابط آنها در کلیه زمینه ها ارتقاء پیدا کرد به سمت همکاری های نظامی و امنیتی پیش می روند.

حسن بهشتی پور

یکی از اخباری که در روزهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است برگزاری نخستین رزمایش مشترک ایران، چین و روسیه در شمال اقیانوس هند است که برخی انجام این رزمایش را ارسال پیام به غرب می دانند که  به باورمن نباید از این زاویه به آن نگاه کرد. بلکه  میتوان از منظردیگری به این موضوع بنگریم برای انجام چنین رزمایشی از حدود یکسال قبل مذاکراتی انجام شده است و هدف اصلی آن ارتقای همکاری ها بین ایران، چین و روسیه است. باید توجه داشت همکاری های نظامی بین کشورها بویژه برگزاری رزمایش دریایی نشان دهنده افزایش سطح همکاری های به سطح راهبردی است. به همین دلیل نباید هدف این رزمایش را به دادن پیام به غرب بویژه آمریکا تنزل داد.

ایران بر اساس منافع ملی خود ترجیح می دهد تا با کشورهای مختلفی رزمایش برگزار کند که روسیه و چین دو کشور مهم در این زمینه به شمار می روند. انجام رزمایش دریایی مشترک در آبهای بین المللی بیانگر توان رزمی بالا برای ایجاد هماهنگی  بین نیروهای شرکت کننده در رزمایش در عالی ترین سطح است؛ زیرا برنامه ریزی و انجام رزمایش های مشترک نشان می دهد که کشورها از قبل در زمینه همکاری های امنیتی، دفاعی و حتی اقتصادی نیز به پیشرفت هایی دست یافته اند که در مراحل بعدی تصمیم به برگزاری رزمایش نظامی در آب های بین المللی می گیرند.

روزنامه اصفهان زیبا به  شماره  3637   روز پنج شنبه 21 آذر 1398

 حسن بهشتی پور، کارشناس روابط بین الملل در باره دستاوردهای سفر روحانی به ژاپن می‌گوید

 سال 2019 برای سیاست خارجی ایران شلوغ‌تر از هر زمان دیگری دنبال شد. افزایش و برگشت مجدد تحریم‌ها علیه ایران از سوی آمریکا، گام‌های چهارگانه درکاهش تعهدات برجامی، بلاتکلیفی «اف ای تی اف» در لوایح باقی مانده آن، اینستکس و انجام مبادلات نفتی با اروپا، تبادل زندانی‌ها میان ایران و آمریکا که به اعتقاد دونالد ترامپ نقطه شروعی برای انجام مذاکره با ایران بود و دراین بین، نشست‌ها و مذاکره با کشورهای میانجی در خصوص رابطه ایران و آمریکا چه در ایران و چه در کشورهایی که نقش میانجی گری ایفا کردند و اخیرا نیز دعوت آبه شینزو از حسن روحانی برای سفر به ژاپن درتاریخ 20 دسامبر (29 آذر).

حسن بهشتی‌پور‌ _ تحلیلگر مسائل سیاسی

روزنامه همشهری دوشنبه 11 آذر 1398

تحلیل اعتراضات هفته آخر آبان‌ماه کشور نیاز به بررسی جنبه‌های مختلف آن دارد و اگر یک مولفه تأثیرگذار دیده شود و سایر آنها نادیده گرفته شود، نتیجه ناقص یا غلط و قطعا درست نخواهد بود. تحلیلی می‌تواند همه‌جانبه باشد که تمام موتلفه‌های تأثیرگذار بر ایجاد یک حرکت، تحول، اعتراض یا آشوب را مورد توجه قرار دهد.

موضوع بنزین بهانه‌ای برای ایجاد یک اعتراض یا شورش بود. باید پرسید این بهانه چگونه به‌دست آمد و پشت سر آن چه روندی طی شد؟ چه مشکلاتی در جامعه وجود داشت که گرانی بنزین همانند جرقه‌ای در یک باروت عمل کرد؟ برخی معتقدند اگر اقناع‌سازی در جامعه صورت می‌گرفت، چنین اعتراضاتی شکل نمی‌گرفت. اگرچه می‌توان پذیرفت که نحوه اجرای طرح حمایت معیشتی می‌توانست شدت و حدت اعتراضات را کاهش دهد، ولی واقعیت این است که قیمت بنزین بر سایر قیمت‌ها اثرگذار است و اقشار کم‌درآمد معتقدند با این تصمیم معیشت‌شان تحت‌تأثیر قرار گرفته است.

یاداشت از : حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل بین الملل

روزنامه آرمان ملی شماره 402 روز دوشنبه یازدهم آذر 1398  

بعد از اینکه ایران گام چهارم را برداشت و آژانس هم تایید کرد، طرف‌های اروپایی به تکاپوی بیشتری افتادند که بتوانند برجام را از وضعیت مرگ تدریجی نجات دهند. گرچه به نظر نمی‌رسد هیچ‌وقت برجام بمیرد، چون برجام تاثیرات سیاسی، حقوقی، نظامی و امنیتی داشته ولی بُعد مهم آن اقتصادی بوده که عملا ناکام مانده و به این معنا نیست که بخش‌های دیگر را نادیده بگیریم و بگوییم هیچ موفقیتی نداشته است.  تکاپوی اروپایی‌ها از دو جهت که سه کشور اسکاندیناوی به علاوه هلند و دانمارک و بلژیک اعلام کردند حاضرند به اینستکس بپیوندند و کشورهای آلمان و فرانسه و انگلیس با هم بیانه مشترک دادند که اگر ایران مسیر فعلی را ادامه دهد آنها هم به سمت بکارگرفتن تئوری ماشه می‌روند، مهم است. تئوری ماشه سازوکاری است که در قطعنامه 2231 شورای امنیت برای برجام پیش بینی شده و طی آن نخست کمیسیون برجام به حَسَب شکایت ایران یا گروه1+5 تخلفی که یکی از طرفین انجام داده را بررسی خواهد کرد. این کمیسیون سعی می‌کند به جمع بندی و راهکاری برسد و چنانچه به هر دلیلی نرسید، به سمت اجلاس معاونین وزرای خارجه خواهد رفت و اگر در این مرحله هم به نتیجه نرسید، طبق برجام باید یک کمیته حَکَم سه جانبه این موضوع را بررسی و راهکاری برایش پیدا کند. اگر باز هم به نتیجه نرسیدند در اجلاس وزرای خارجه طرف‌های برجام این موضوع بررسی می‌شود و نهایتا به شورای امنیت خواهد رفت. اما برای اینکه در شورای امنیت به بن بست نرسند، زیرا ممکن بود کشوری به هر دلیلی وتو کند، به‌خصوص کشورهایی که دارنده حق وتو هستند، طوری پیش بینی شده که اگر ظرف حداکثر از زمانی که به شورای امنیت می‌رود تا یکماه راهکاری یافت نشد و قطعنامه جدیدی صادر نشد، همان قطعنامه‌های قبلی به صورت اتوماتیک مجددا اعمال شود.

حسن بهشتی‌پور _ کارشناس بین‌الملل

روزنامه همشهری روز دوشنبه 20 آبان 1398

به‌طور قطع طرح «صلح هرمز» که در قالب نامه‌ای به کشورهای همسایه حوزه خلیج‌فارس ارسال شده است، ابتکاری بسیار خوب و به موقع بوده و به ایجاد تفاهم میان کشورهای منطقه کمک خواهد کرد. جای خوشحالی دارد که طرح فوق از سوی رئیس‌جمهور پیگیری شده است. چرا که معمولا سخنرانی‌ها و طرح‌هایی که در سازمان ملل مطرح می‌شود، پس از بازگشت، چندان دنبال نمی‌شود! درصورتی که موضوعی در این سطح از اهمیت، باید در وزارت خارجه یا در دفتر رئیس‌جمهور، پیگیری و تا مرحله عملیاتی شدن دنبال شود. به‌هرحال برای عملیاتی شدن چنین طرحی، از آنجایی که کشورها دارای منافع و دیدگاه‌های مختلف بوده و تعریفشان درخصوص امنیت در خلیج‌فارس متفاوت و نوع نگاهشان به موضوعات متفاوت است، از این روی برای نزدیک شدن نگاه این کشورها به یکدیگر، باید از نقاط مشترک شروع و با شناسایی این نقاط مرحله به مرحله به موارد اختلاف توجه شود. از این طریق می‌توانیم برای کمتر شدن اختلافات، راهکارهایی بیابیم. البته در چنین موضوعاتی صبر و بردباری و کار کارشناسی و دیپلمات‌های قوی که از پشتوانه ی مردم برخوردارباشند، نیاز است. بنابراین باید از چنین طرحی در سطح ملی حمایت شود. چراکه اگر کشورهای منطقه با یکدیگر دوست بوده و مناسبات نزدیک داشته باشند، بهانه را از دست آمریکایی‌ها برای مداخله در منطقه خواهند گرفت.

نمایندگان سی و پنج کشور عضو شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای درجلسه ی محرمانه خود امروز دوشنبه هفتم آبان 1398 آقای رافائل ماریانو گروسی ( (Rafael Mariano Grossiرابه عنوان مدیرکل جدید این نهاد بین المللی نظارت کننده بر فعالیت های هسته ای 171 کشور جهان ، انتخاب کرد. با آنکه مواضع آقای گروسی درسه سالی که در فاصله سالهای 2010 تا 2013 به عنوان معاون سیاسی آقای آمانومدیرکل پیشین فعالیت می کرد ، درمورد ایران سختگیرانه بود ولی فکرمیکنم ایران باید از انتخاب او استقبال کند زیرا ایران با اقدام های شفاف سازی خود در چارچوب برجام اصولا جایی برای بهانه جویی دیگران باقی نگذاشته است . در واقع تا زمانی که ایران از میزان تعهدات خود در همکاری با آژانس نکاسته است به هیچ وجه نباید نگران حضور دبیرکل جدید با تیمی باشد که مشخص نیست دیدگاه انها در مورد همکاری با ایران چه خواهد بود. اتفاقا ایران میتواند همکاری خوبی با مدیرکل جدید که رسما کار خودش را از یازدهم دی ماه 1398 (اول ژانویه 2020 ) آغاز می کند ، بنیان بگذارد . آقای رافائل ماریانو گروسی متولد بوئنوس آیرس ، آرژانتین در سال 1961 است که به عنوان یک دیپلمات حرفه ای شناخته می شود. دکترای تاریخ و سیاست بین الملل خود را در سال 1991 از دانشگاه ژنو کسب کرده است. او بیش از آنکه مانند یوکیو آمانو یک حقوق دان باشد، یک سیاستمدار است . شاید برای ایران بهتر بود آقای فِروتسا سرپرست کنونی آژانس به عنوان مدیرکل جدید انتخاب می گردید زیرا او یک متخصص اتمی از کشور رومانی بود که کمتروارد بازی های سیاسی مرسوم در آژانس می شد ، اما بالاخره 24 کشور از سی و پنج کشور عضو شورای حکام ترجیح دادن زمام امور این نهاد بسیار تاثیرگذار بر صحنه اتمی جهان را در چهار سال آتی به یک سیاستمدار بسپارند.

روزنامه آرمان ملی شماره 566 روزسه شنبه  23 مهر 1398 صفحه اول

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

پاکستان بین دو قدرت بازیگر منطقه یعنی ایران و عربستان نقش آفرینی می‌کند تا مشکلاتشان از طریق گفت‌وگو و مذاکرات حل شود. درحقیقت آقای عمران‌خان دست به ابتکاری زده که اگر موفق شود، پرستیژی در کارنامه‌اش ثبت خواهد شد و نقطه مثبتی در جهان اسلام و جهان خواهد بود که به برقراری صلح و ثبات کمک کرده و کمک به حل و فصل کشورهای دوست خود نموده است. عربستان تا پیش از تحولات مربوط به آرامکو، تمایل زیادی نشان نمی‌داد که با ایران وارد گفت‌وگو شود ولی وقتی حمله یمنی‌ها به پالایشگاه انجام شد، مقامات عربستان خیلی جدی‌تر این موضوع را دیدند چون بالاخره تهدید در آن حدی بود که بتواند با پهپاد یا موشک به یک پالایشگاه که در نقطه دوری قرار گرفته، آسیب برساند به طوری که نیمی از تولید نفت عربستان دچار اختلال شد. خود این موضوع انگیزه‌هایی در عربستانی‌ها به‌وجود آورد که آماده گفت‌وگو با ایران شوند.

 در تحلیل روابط ایران و عربستان و راههای حل معضلاتموجود در روابط دو جانبه نباید نقش شخصیت ها زا برجسته کرد از جمله بایدتوجه داشته باشیم کل سیاست و روش‌هایی که عربستان سعودی اتخاذ می‌کند صرفا به محمد بن‌سلمان ارتباط ندارد.

در واقع یک سیستم و نظام در عربستان سعودی است که یکی از مهمترین افرادش محمد بن‌سلمان است ولی نباید این‌طور فکر کنیم که چون محمد بن‌سلمان آمده الان مناسبات ایران و عربستان این‌گونه است. واقعیت این است که ما دو قدرت منطقه‌ای هستیم؛ یعنی عربستان یک قدرت در خلیج فارس و منطقه خاورمیانه است و ایران هم یک قدرت و این دو با هم رقابت دارند. البته دو کشور می‌توانند با هم رقابت و در عین حال همکاری هم داشته باشند و تضادی نیست که حتما دو کشوری که با هم رقابت دارند هیچ‌نوع همکاری با هم نکنند.

در دنیای امروز کشورها می‌توانند در بعضی زمینه‌ها با هم رقابت داشته باشند و در عین حال در بعضی زمینه‌ها هم با هم همکاری کنند. الان موضوع امنیت در خلیج فارس، اصلی‌ترین و حیاتی‌ترین موضوع برای ایران و شش کشور جنوب خلیج فارس و عراق است. یعنی برای این هشت‌کشور موضوع امنیت در خلیج فارس باید حائز اهمیت و اولویت اول باشد. بنابراین باید به این سمت بروند که از طریق همکاری و گفت‌وگو راه‌حل‌هایی پیدا کنند که نخست، از یک‌طرف بتواند تامین‌کننده منافع کشورهای منطقه باشد و دوم، جلوی ناامنی را بگیرد و سوم، بتواند مانع از مداخله کشورهای فرامنطقه‌ای در خلیج فارس شود.

بررسی طرح صلح آقای روحانی برای امنیت تنگه هرمز 

نوشته حسن بهشتی پور  کارشناس مسائل بین المللی

روزنامه ایران  شماره : 7164 روز سه شنبه دوم  مهر ۱۳۹۸ صفحه 2

‌پیشنهاد «صلح هرمز» می‌تواند آغازگر تحولات جدید و مثبتی در منطقه خاورمیانه باشد به شرط آنکه این پیشنهاد تنها در متن سخنرانی رئیس‌جمهوری در سازمان ملل به پایان نرسد. آقای روحانی سه سال پیش پیشنهاد دیگری با عنوان «جهان عاری از خشونت» مطرح کرده بود که آن هم ایده بسیار سازنده‌ای بود اما در ادامه هیچ پیوست عملی مشخصی نداشت. این اتفاق نباید درخصوص پیشنهاد جدید رئیس‌جمهوری تکرار شود. به عبارتی سخنرانی آقای روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل صرفاً باید به عنوان نقطه آغاز و گام اول عملی یک فکر خوب دیده شود، نه بیشتر. عملی شدن این فکر خوب نیازمند تحقق پیش‌نیازهایی است. یک فرآیند صلح و یا تأمین امنیت همواره دارای دو یا چند طرف مشترک است که همکاری‌های متقابل آنها را می‌طلبد. مسأله اول این است که چنین طرحی باید فراتر از سخنرانی چند دقیقه‌ای رئیس‌جمهوری در سازمان ملل، طی تماس‌های دیپلماتیک و فنی مفصل‌تری برای طرف‌های مقابل تشریح شود تا تصویری نسبتاً مشترک از آن در ذهنیت طرفین ماجرا شکل بگیرد. مسأله دوم لزوم توجه به منافع اطراف چنین طرحی است. در واقع هیچ توافقی بدون توجه به منافع همه شرکای حاضر در توافق پایدار نخواهد ماند و این واقعیت برای طرح صلح جدید ایران هم صدق می‌کند. اما مسأله سوم که به مراتب پیچیده‌تر و حساس‌تر است، به این موضوع برمی‌گردد که چنین طرحی در تضاد، تقابل و تعارض با منافع قدرت‌‌ها و بازیگران شریک در این مسأله نباشد. رسیدن به این نقطه در توافقات چندجانبه بسیار سخت‌تر از رسیدن به نقطه تأمین منافع طرفین است و مذاکراتی دقیق و با لحاظ کردن صبر و حوصله کافی را می‌طلبد.

حسن بهشتی‌پور

یاداشت صفحه اول روزنامه اعتماد  شماره 4456 روز چهارشنبه سیزدهم شهریور 1398 

رسانه‌های غربی موج تازه‌ای از فضاسازی را علیه برنامه هسته‌ای ایران آغاز كرده‌اند؛ موجی كه به نظر می‌رسد با هدف تاثیرگذاری بر تصمیم‌های جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، برای تضعیف برجام و همكاری‌های ایران با آژانس و شركای بین‌المللی‌اش منتشر می‌شوند. این فضاسازی‌های رسانه‌ای كه در گذشته هم نمونه‌هایی از آن را شاهد بودیم، با هدف ایجاد جو بی‌اعتمادی میان ایران و شركای بین‌المللی‌اش و آماده‌سازی افكار عمومی برای اتهام‌زنی‌های بی‌اساس به ایران و اثرگذاری در روند فعالیت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش‌دهی بی‌طرفانه در مورد اجرای برجام و فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران انجام می‌شوند.

نوشته: حسن بهشتی پور

مقدمه:

پس از امضاء یاداشت تفاهم بین ایران و تاجیکستان که در جریان سفر "سراج الدین مهرالدین" وزیر امورخارجه تاجیکستان به تهران  در یازدهم خرداد 1398 امضاء شد ، گشایش قابل توجه ای در مناسبات سرد دو کشور دوست و برادر پس از حدود چهار سال بوجود آمد. در نوشته پیش رو به بررسی و تحلیل ابعاد این تحول بویژه بعد از دیدار آقای روحانی رئیس جمهوری ایران از دوشنبه پایتخت تاجیکستان و شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو سیکا پرداخته شده است . به نظر می رسد همه چیز برای آغاز دور جدیدی در روابط تهران و دوشنبه فراهم شده است. به شرط آنکه ملزومات لازم برای تثبیت و گسترش همکاری ها بین دو کشور فراهم شود . تلاش شده است به سرفصل مهم ترین راهکارها در این زمینه توجه شود. 

نوشته : حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین الملل

انگلیس در یک اقدام ماجراجویانه در همسویی کامل با سیاست های ترامپ اقدام به توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل الطارق در شمال غرب آفریقا کرد. این اقدام دولت انگلیس ضمن انکه نقض آشکار آزادی کشتی رانی در آبهای بین المللی است نشان دهنده این واقعیت است که قدرتهای بین المللی قوانین جهان را به نفع خود مصادره می کنند و هر زمان که منافع آنها اقتضا می کند به راحتی این قوانین را نادیده گرفته و یا زیر پا می گذارند.

انگلیس مدعی است ابر نفتکش ایران قوانین مربوط به تحریم های نفتی علیه سوریه را که دهسال پیش از این تصویب شده  نادیده گرفته است. در حالی که اولا قوانین مصوبه اتحادیه اروپا قانون بین المللی محسوب نمی شود و نمی توان به استناد به آن قوانین مانع ازآزادی کشتیر رانی درآبهای بین المللی شد.  انگلیس  درواقع با نقض آشکار قوانین بین المللی، رویه بدی را بوجود آورد که هر کشوری بتواند با استناد به قوانین داخلی خود مانع از آمد و شد کشتی های بازرگانی در آبراه های بین المللی بشود.  زیرا این تجربه منفی که انگلیس ایجاد کرد می تواند در هر آبراه بین المللی از جمله تنگه هرمز تکرار شود. از این جهت که این اقدام موجب ایجاد بحران و رویه ناسالم حقوقی در سطح بین الملل خواهدشد و ایران به نظر می رسد  تخلف انگلیس در شورای امنیت و دادگاه بین المللی لاهه  قابل پیگیری خواهد بود.

حسن بهشتی‌پور  کارشناس مسائل بین‌الملل

روزنامه ایران روز دوشنبه دهم تیرماه 1398

دولت امریکا چنان که ادعا  کرده است بعد از تحریم بی سابقه رهبری جمهوری اسلامی ایران، بزودی در فهرست تحریم‌های خود علیه کشورمان نام محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران را قرار می‌دهد. اقدامی که بی تردید طرح و پیگیری آن نشان دهنده نقشی است که جایگاه دیپلماسی ایران در عرصه مواجهه با سیاست تقابل‌جویانه واشنگتن داشته است. در چنین چارچوبی تحریم احتمالی وزیر امور خارجه ایران را از دو منظر می‌توان بررسی کرد؛ یک نقش خود آقای ظریف در افشاگری‌هایی است که از طریق پیگیری دیپلماسی عمومی در قبال امریکا و سیاست‌های خصمانه این کشور در عرصه بین‌الملل داشته است. وزیر امور خارجه ایران به دلیل ویژگی‌های خاص خود حضور پررنگی در عرصه دیپلماسی عمومی داشته و با بهره‌گیری از زبان بین‌المللی قابل فهم برای مخاطب بویژه در صحنه سیاسی امریکا تلاش کرده است اهداف و سیاست واقعی جمهوری اسلامی را تبیین کند. بنابراین این نقش مؤثر آقای ظریف است که امریکایی‌ها درصدد تخریب آن هستند و بیش از آنکه قراردادن نام ایشان در قالب ادامه رویکرد تحریمی سایر نهادهای ایرانی و با هدف تنگ تر کردن حلقه فشار اقتصادی باشد، تحریم یک شخصیت تأثیرگذار در افکار عمومی امریکاست. از این رو امریکایی‌ها حاضر شدند حتی اولین کشوری باشند که نام وزیر خارجه کشور دیگری را وارد فهرست تحریم‌های خود کنند.

اما وجه دیگر اقدام احتمالی تحریم وزیر امور خارجه ایران نشان می‌دهد به رغم اینکه دولتمردان امریکایی به فراخور پیگیری سیاست فشار حداکثری خود علیه ایران  پیشنهاد مذاکره مستقیم با آن را نیز مطرح می‌کنند، اما اقداماتی که در عمل انجام می‌دهند، به نوعی بستن درهای دیپلماسی با ایران تلقی می‌شود. چه اگر هدف واقعی امریکا مذاکره با جمهوری اسلامی باشد، قرار دادن نام وزیر خارجه اش در فهرست تحریم‌ها عملاً باعث به بن‌بست رساندن مسیر گفت‌وگو با آن در همان آغاز می‌شود.

البته باید دید دولت امریکا با چه بهانه‌ای نام آقای ظریف را در فهرست تحریم خود قرار می‌دهد اما این اقدام عملاً به معنای تحریم کردن خودشان و بستن همه ابزارهای ارتباطی و رسانه‌ای با جمهوری اسلامی ایران تلقی می‌شود و بسیار بعید به نظر می‌رسد سایر کشورها از این حرکت امریکا استقبال کنند و طبیعی است که از پذیرش و تبعیت چنین تحریمی خودداری خواهند کرد.

نوشته : حسن بهشتی پور

در شرایطی که اکثر منابع خبری انتظار داشتند خبر مرگ حُسنی مبارک دیکتاتورپیشین  91 یکساله مصر را مخابره کنند  اما دیروز در کمال ناباوری خبر درگذشت محمد مرُسی پنجمین رئیس جمهوری تاریخ مصر را به اطلاع مردم جهان رساندند.  مرسی در حالی که به آخرین دفاع های خود در بیدادگاه قاهره مشغول بود در سن 68 سالگی  جان به جان آفرین تسلیم کرد. مرگ زیبا و باشکوه مرسی در بیدادگاه نام او را به عنوان کسی که بر سر اعتقاد و ایمانش ایستاد و تسلیم نشد، برای همیشه در تاریخ مصر جاودان ساخت .

محمد مُرسی  مثل هر رهبر سیاسی ، دارای نقاط ضعف و قوت بسیاری بود و در واقع در تحولات ناشی از سقوط دیکتاتور مصر در سال 2011 توانست خود را به جامعه مصر بیشتر معرفی کند. او در زمانی که خیرت الشاطر نامزد اخوان المسلمین مصر ، از شرکت در انتخابات سال 2012 منع شد .  قرعه سیاست به نام مرسی افتاد و به عنوان کاندیدای حزب آزادی و عدالت نزدیک به اخوانی های مصر در انتخابات پیروز شد.

گفتگوی خبرگزاری ایلنا با حسن بهشتی پور :

منافع تهران حُکم می‌کند به عضویت پیمان اقتصادی اوراسیا درآید

موقعیت ژئواستراتژیک ایران قابل مقایسه با سایر اعضاء نیست

 می‌توان با عضویت در اتحادیه اور آسیا بار تحریم را  کم کرد

بهشتی‌پور گفت: در شرایط فعلی که تحریم‌های سنگین علیه کشورمان وضع شده، عضویت در اتحادیه اوراسیا می‌تواند بخشی از آن را خنثی کند.

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر ارشد مسائل روسیه با اشاره به ظرفیت اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و فدراسیون روسیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و فدراسیون روسیه طی سال‌های گذشته فراز و فرودها و همچنین مصوبات زیادی را از سر گذرانده است اما عملیاتی شدن مسائل مطروحه در این کمیسیون به کُندی صورت می‌گیرد. بخشی از این ایرادها به ایران و بسیاری دیگر به سایر کشورها باز می‌گردد که این موضوع ریشه در ساختار کلان نظام بین‌الملل دارد. به عنوان مثال یکی از مسائلی که به عنوان مهمترین محورهای این دوره از اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و روسیه در دستور کار قرار گرفته، بحث الحاق جمهوری اسلامی ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. برای تحلیل ماهیت پیمان‌نامه اقتصادی اوراسیا باید کمی به عقب برگردیم و فضای پس از فروپاشی شوروی را مورد واکاوی قرار دهیم.

یادداشت از: حسن بهشتی پور/ کارشناس مسائل بین‌الملل

شورای راهبردی آنلاین دوشنبه ۰۶ خرداد  ۱۳۹۸  

http://www.scfr.ir/fa/%D8%B1%D9%88%DB%8C%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7

آمریکا هفته گذشته در ادامه آنچه که فشار حداکثری بر ایران می‌خوانند معافیت‌های مربوط به همکاری‌ هسته‌ای اتحادیه اروپا، چین و روسیه با ایران را تمدید کرده اما دو معافیت انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با کیک زرد را تمدید نکرده است. درواقع آمریکا اعلام کرد هر کشوری که مازاد اورانیوم غنی شده ایران را بخرد یا با اورانیوم طبیعی معاوضه کند، مشمول تحریم این کشور می‌شود.

اعلام فروش هشت میلیارد دلار سلاح از سوی آمریکا به عربستان و امارات و نیز اعزام نیروهای جدید آمریکا به منطقه خاورمیانه دو خبری بودند که بازتاب وسیعی در رسانه های بین المللی داشتند. در مورد اعزام نیروی 1500 نفری به منطقه  باید گفت این اقدام نمی تواند تاثیر قابل توجهی بر معادلات امنیتی خلیج فارس باشد. ضمن اینکه چندی پیش نیز خبر اعزام ۱۱۰ هزار نفر به خاورمیانه اعلام شد که خود ترامپ آن را تکذیب کرد لذا این موضوع محلی از اعراب ندارد که بخواهد توازن منطقه را به هم بزند اما در بحث مربوط به فروش سلاح باید تاکید داشت که رقم هشت میلیارد دلار بسیار زیاد و قابل توجه است این موضوع نشان می‌دهد که آمریکا به دنبال دامن زدن به اختلافات در منطقه است و با متشنج کردن فضای امنیت منطقه می‌خواهد سلاح بیشتری بفروشد. اما باید بداند که این سلاح کارایی ندارد. حکومت شاه هم در سال 1352 دوازده  میلیارد دلار سلاح از آمریکا  خرید.  ضمن اینکه ۱۲ میلیارد دلار آن زمان قابل مقایسه با ۱۲ میلیارد دلار الان نیست. بنابراین همان‌طور که آن سلاح‌ها نتوانست برای حکومت شاه پایداری و ثبات ایجاد کند برای کشورهای منطقه نیز چنین چیزی امکان ندارد صرفا از طریق خرید سلاح بیشتر ، امنیت منطقه را تامین کنند.

 از طرفی خرید سلاح از لحاظ اقتصادی نیز به صلاح نیست چرا که یا در انبارها نگهداری می‌شود یا در جنگ از بین می‌رود. سلاح وارداتی  درگردش اقتصادی جامعه  وارد نمی شود و به تولید جدید تبدیل نمی‌گردد. زیرا ارزش‌افزوده جدیدی تولید نمی‌کند. در نهایت هم یا در جنگ‌ها از بین می‌رود یا در انبارها می‌پوسد.

بنابراین  بهترین راه این است که کشورهای منطقه دور هم بنشینند وبراساس یکسری مدل‌های امنیتی به توافق برسند و قراردادهای دو یا چندجانبه امضا کنند تا از این طریق بهانه را از دست آمریکا بگیرند تا با بهانه‌های ناامنی به دنبال تشکیل ناتوی عربی و فروش سلاح نباشد. اگر منطق حاکم باشد زمان آن فرارسیده که کشورهای منطقه به توافق برسند و مانع سوءاستفاده آمریکایی‌ها شوند که به صراحت نیز اعلام می‌کنند که ما می‌خواهیم از عربستان بهره‌برداری ‌کنیم .

البته هرچقدر منطقه تبدیل به زرادخانه  سلاح  تبدیل شود تهدید برای ایران افزایش پیدا می‌کند اما محیط امنیتی طرف مقابل را نیز شکننده‌تر می‌کند این‌گونه نیست که خرید سلاح بیشتر امنیت بیشتر بیاورد. سلاح بیشتر تهدیدی برای همسایگان است و خود این نیز محیط را ناامن‌تر و بی‌ثبا‌ت‌تر می‌کند. بنابراین کسانی که در اتاق شیشه‌ای هستند گمان نکنند که خود را مجهز به سلاح قوی‌تر کرده‌اند چرا که این موضوع تضمین امنیتی برای کشورها نیست.

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین‌الملل  

روزنامه ایران روزشنبه 21 اردیبهشت 1398 صفحه اول

دولت امریکا در شرایطی که شمشیر تحریم‌ها علیه ایران را از همیشه تیزتر کرده است پیام مذاکره ارسال می‌کند. این پیشنهاد در شرایطی مطرح شده است که دولتمردان امریکایی همه ابزارهای سیاسی و اقتصادی را برای تشدید فشار و در تنگنا قراردادن ایران به خدمت گرفته‌اند. رویکردی که به نظر می‌رسد شخص ترامپ بیش از هرچیز از طریق آن وادار کردن ایران برای نشستن بر سر میز مذاکره را جست‌و‌جو می‌کند. رویدادی که در صورت وقوع می‌تواند به مثابه امتیاز قابل توجهی باشد که او در دفاع از سیاست خارجی دولتش در انتخابات پیش رو به دست می‌آورد. اما این رویکرد وجه دیگری هم دارد. یعنی جایی که جناح تندرو کاخ سفید شامل جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا و مایک پمپئو، وزیر خارجه این کشور فراتر از واداشتن ایران به مذاکره اهداف مهمتری چون تغییر رژیم جمهوری اسلامی ایران را دنبال می‌کنند. با این حال به نظر می‌رسد چه تسلیم ایران و واداشتن آن به مذاکره و چه فروپاشی، دو هدفی است که در قالب راهبرد کلان واشنگتن معنادار می‌شود. راهبردی که بر اساس برنامه‌ریزی داخلی کاخ سفید ترامپ در آن نقش پلیس خوب و بولتون و پمپئو نیز نقش پلیس بد را ایفا می‌کنند.

«خالد بن احمد آل‌خلیفه» وزیر خارجه بحرین در مصاحبه‌ای با روزنامه سعودی «الشرق الاوسط»  در دوازدهم اردیبهشت 1398  در بخشی از مصاحبه اش گفت:

 « تهران هر روز تهدید می‌کند و  تهدید امروزش بستن تنگه هرمز است اما می‌داند بستن این تنگه به معنای خفه کردن خودش خواهد بود. ما این تهدیدات را جدی می‌گیریم؛ ایران امروز مسئولیت بزرگی دارد، ایران باید در این شرایط  حساس میان خودش و آمریکا، یک بازنگری داشته باشد؛ معتقدیم این فرصتی برای تهران است تا در سیاستش بازنگری کند. زیرا این سیاست، ایران را به لبه پرتگاه رسانده است. این تهدیدی آشکار علیه کشورهای خلیج فارس است و به ایران اجازه انجام این کار را نمی دهند».

آقای سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ او گفت :

« جمهوری اسلامی ایران بر امنیت تنگه هرمز به عنوان شاهراه تامین و ترانزیت انرژی جهان مادامی که منافع مردم ایران از این تنگه مهم و حیاتی تامین شود تاکید دارد؛ اما از روی خیرخواهی و حق همسایگی به مقامات این کشورِ ذره ای وابسته هم توصیه می کند حد و اندازه خود را در تهدید بزرگتر از خود بشناسند. قرن‌ها پیش حکیمان پارسی گفته‌اند: مگسی کجا تواند که بیفکند عقابی!»

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل

سرمقاله روزنامه ایران روز پنج شنبه پنجم اردیبهشت 1398 

دولت امریکا در حالی با عدم تمدید معافیت خریداران اصلی نفت ایران فاز جدی‌تری از تخاصم علیه جمهوری اسلامی را آغاز کرده است که این تصمیم می‌تواند منافع کشورهای خریدار نفت ایران را تحت تأثیر قرار دهد. امریکا در حالی نام 8 کشور را که پیش از این از تحریم‌های امریکا معاف شده بودند، از فهرست این معافیت خارج کرد که پیش از این سه کشور یونان، ایتالیا و تایوان عملاً طی ماه‌های گذشته نفت خریداری نمی‌کردند و اینک بحث چین، هند، ترکیه، عراق و ژاپن مطرح است. ایران در مواجهه با سیاست فشار امریکا سیاست مقاومت را در پیش گرفته است اما این رویکرد ناظر به در نظر گرفتن دو مؤلفه اساسی است؛

- رئیس جمهوری امریکا در حالی قصد دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند که پیش‌تر حتی کارشناسان امریکایی هم معتقد بودند راه‌های مختلفی برای دور زدن فروش نفت وجود دارد و به این سادگی نمی‌توان فروش نفت ایران را صفر کرد. کشورهای دیگر مناسبات‌شان با ایران را صرفاً بر اساس منافع ملی خود تعریف می‌کنند و نباید انتظار داشت که آنها از حقوق ایران در صحنه عمل دفاع کنند اما ما باید با منطق اقتصادی حرکت کنیم. ایران می‌تواند در چنین فضایی بازار نفت را با بازی با قیمت بر هم بزند. یعنی با کاهش دادن قیمت نفت بتواند توجه سایر بازیگران را جلب کرده و تقاضای نفت را در بازار افزایش دهد؛ یعنی کلاً شرایطی را به وجود آورد که منافع شرکت‌ها اقتضا کند تا از ایران نفت بخرند. همچنین ایران می‌تواند صادرات گاز را در اولویت قرار دهد زیرا کنترل خطوط لوله‌های گاز بسیار دشوارتر از حمل و نقل نفت است.

نوشته :حسن بهشتی پور کارشناس اور آسیا 

سایت شورای راهبردی سیاست خارجی 

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: زیلینسکی به عنوان هفتمین رئیس جمهوری اوکراین از زمان جدایی این کشور از شوروی، در شرایطی زمام امور را در دست می گیرد که باید با استفاده از تجربه های شکست خورده روسای جمهوری پیشین، راه مستقلی را از روسیه و آمریکا و اتحادیه اروپا در پیش بگیرد.

نوشته : حسن بهشتی‌پور

روزنامه اعتماد  دوشنبه 98/01/26 صفحه اول 

اظهارات اخیر سفیر فرانسه در واشنگتن در مورد برجام و حق غنی‌سازی جمهوری اسلامی ایران، چه به لحاظ فنی، چه به لحاظ حقوقی و چه از نظر سیاسی دارای مشكلات، تناقضات و سوءبرداشت‌های متعددی است كه نشان می‌دهد این دیپلمات فرانسوی كه چند روزی بیشتر از دوران خدمتش باقی نمانده است یا اطلاع كافی از مسائل مربوط به برجام، پیمان عدم اشاعه و پروتكل‌های الحاقی ندارد یا اینكه عامدانه با خلاف‌گویی تلاش می‌كند تا به سیاستمداران محل ماموریتش خوش‌خدمتی كند. بخش بخش سخنان این دیپلمات فرانسوی، سرشار از اشكال‌های مختلف است كه همان‌گونه كه معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، سیدعباس عراقچی گفته است، وزارت خارجه فرانسه باید موضع خود را در مورد این اظهارنظر روشن كند.

خبراول خروج مصر ازناتوی عربی،

خبر دوم سقوط دولت البشیرمتحد عربستان توسط یکی دیگر از متحدان عربستان ،

خبر سوم کناره گیری بوتفلیقه رئیس جمهوری الجزایر بعد از سه دهه و قول برگزاری انتخابات جدید در این کشور ،

خبر چهارم کناره گیری نظربایف بعد از سی سال از قدرت و معرفی رئیس سنا ی این کشور به عنوان کفیل ریاست جمهوری تا برگزاری انتخابات آینده و رهبر معنوی شدن آقای نظربایف .

خبر پنجم انتخاب ولادمیر زلنسکی یک کمدین 41 ساله به عنوان کاندیدای اصلی انتخابات ریاست جمهوری در اوکراین که به احتمال بسیار زیاد در یکشنبه آینده اول اردیبهشت مقام ریاست جمهوری اوکراین را بدست می آورد .

خبر ششم انتخاب مجدد نتانیاهو و جناح راست اسرائیل در یک دولت ائتلافی و شکسته شدن رکورد دوره زمامداری توسط نتایاهو

خبر هفتم اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک سازمان تروریستی از سوی ترامپ . به نظر می رسد خبرهای مهم دیگری هم در راه باشد. این خبرها در دنیای سیاست حکایت ازاین دارد که جهان به سمت تحولات جدیدی پیش می رود. قرائن و شواهد حکایت از التهاب در انتخاب و تصمیم گیری های سیاستمداران و بازیگران عرصه قدرت در جهان کاملا مشهود است. در این میان باید پرسید این اخبار هفتگانه چه رابطه معنا داری باهم دارند ؟

نوشته : حسن بهشتی پور ارئه شده در سمینار چهلمین سال تشکیل جمهوری اسلامی ایران در دوازدهم فروردین 1358

مقدمه :

ايده اصلی  دراین مقاله  تحليلِ گفتمانی اختلاف آمریکا و انقلاب اسلامی ایران است. دراین مقاله سعی شده  با ارائه فکت ها و دلایل منطقی نشان دهیم ریشه اصلی اختلاف آمریکا با انقلاب اسلامی درایران، تضاد گفتمانی موجود بین انقلاب اسلامی ایران  و آمریکا است.

ویژه گی های انقلاب اسلامی

تا پایان دهه 1970 میلادی و تا زمان وقوع انقلاب اسلامی در سال 1979 پارادایم علمی موجود در ذهن اغلب نظریه پردازان انقلاب ، تنها به وقوع انقلاب‌های مبتنی بر نظرات  لیبرالیستی مانند آنچه که در انقلاب فرانسه در 1789 بوقوع  پیوست اشاره داشتند  و یا بر اساس دیدگاه های  مارکسیستی  وآنچه که  در روسیه 1917 تحقق پیدا کرد، تاکید می‌نمودند. البته دراوایل دهه 60 میلادی به موازات رشد گرایش های ناسیونالیستی، تئوری های انقلابی مبتنی بر ملی گرایی برای کسب استقلال درکشورهای جهان بویژه در قاره آفریقا مطرح گردید که یکی از نمونه های مشخص آن را در انقلاب الجزایر شاهد بودیم .

آقای بریان هوک که معرف حضور شما هستند در مصاحبه با صدای آمریکا گفته که موضوع ویزای اقامت وابستگان به مسئولین حکومتی ایران در آمریکا را در حال بررسی دارند . ظاهرا می خواهند فرزندان را به جای پدران یا مادران مجازات کنند جالب آنکه این موضوع به گفته رادیو آمریکا به درخواست ایرانی ها انجام می شود ! خوب حالا این سئوال مطرح است که آیا می شود بخاطر پدر فرزندان را از حقوق اولیه خود محروم کرد ؟ مثلا فردی را از تحصیل محروم کنند یا ازکار برکنار کنند فقط بخاطر آنکه پدر یا مادرش در ایران مسئولیتی دارد. اگر ایران این کار را با اتباع سایر کشورها می کرد در باره ایران چه می گفتند؟ موضوع جالبتر اینکه با فرزندان مسئولین ایران که تابعیت آمریکایی گرفتند چکار می کنند آیا تابعیت آنها را می شود لغو کرد؟
از آن جالبتر وقتی که دراخبار می خوانیم خانم سحر نوروز زاده سخنگوی سابق وزارت امورخاجه که ایرانی تبار است و ده سال در مقام های مختلف وزارت امورخارجه آمریکا مسئولیت داشته چند ماهی است که تحت فشار آقای بریان هوک از مقامش برکنار شده و بخاطر اینکه گفته شده از برجام حمایت کرده و منتقد سیاست آقای پمپئو بوده است! حالا این خانم هم رفته شکایت کرده کنگره آمریکا هم یک فرد را مسئول رسیدگی به شکایت آین خانم کرده است . تا اینجا همه چیز خیلی خوب و دموکراتیک است! فقط مشخص نیست چرا بعضی ازهموطنان ایرانی از آمریکا خواستند حالا که دستشان به مسئولین ایرانی نمی رسد فرزندان آنها را از حقوق اولیه خود محروم کنند. یا ایرانی تبارهایی را که مخالف سیاست فعلی آمریکا در قبال ایران و ایرانی ها هستند از شغل خو برکنار شوند. عجیب نیست ؟

نوشته : حسن بهشتی پور

نورسلطان نظربایف رئیس جمهوری قزاقستان که از سال 1989 قبل از فروپاشی شوروی زمام امور در قزاقستان را برعهده داشت . به عنوان آخرین میراث دار شوروی سابق 29 اسفند 1397(20 مارس 2019 ) از مقام ریاست جمهوری استعفاء داد . این اقدام گرچه به معنای حذف کامل او از قدرت نیست اما گام مهمی برای انتقال مسالمت آمیز قدرت بعد از 29 سال محسوب می شود.

پس از فروپاشی شوروی از اول ژانویه 1992 بصورت رسمی در پنج کشور آسیای مرکزی گردش نخبگان یا از طریق مرگ رهبران صورت گرفته مانند ترکمنستان (2006) و ازبکستان( 2016) و یا توسط انقلاب رنگی مانند قرقیزستان (2005 )  و یا از طریق جنگ های داخلی مانند تاجیکستان در سال 1992  بنابراین مدل انتقال قدرت بصورت داوطلبانه و بصورت تدریجی نخستین بار در قزاقستان تجربه می شود.

مصاحبه اسپوتنیک  با حسن بهشتی پور 23 اسفند 1397

آمریکا بصورت یکطرفه و زورگویانه دارد موضوع تحریم نفت‌کش‌ها و تانکرهای نفتی ایران را باب میکند که برای عملی کردن آن باید عملا وارد جنگ با ایران شود. به گزارش اسپوتنیک، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهورآمریکا،روزسه‌شنبه ۲۱ اسفند 1397 در نامه‌ای به کنگره ایالات متحده وضعیت اضطراری ملی علیه ایران را که برای نخستین بار در سال ۱۹۹۵ و در زمان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون اعلام شده بود، برای یک‌‌ سال دیگرتمدید کرد.کاخ سفید نیز دربیانیه ای اعلام کرد ترامپ وضعیت اضطراری ملی علیه ایران را که ۱۵ مارس ۲۰۱۹ به پایان میرسید، برای یکسال دیگر تمدید کرد.

لازم به ذکر است که در صورت عدم تمدید فرمان‌های اجرایی که در چارچوب قانون وضعیت اضطراری ملی علیه دیگر کشورها صادر می‌شوند، توسط رئیس جمهوری وقت ایالات متحده، این فرمان‌ها از درجه اعتبار ساقط می‌شوند. قدیمی‌ترین فرمان وضعیت اضطراری ملی فعال، فرمان جیمی کارتر رئیس جمهوری اسبق آمریکا در مورد ایران است، که ۱۴ نوامبر ۱۹۷۹ و پس از اشغال سفارت آمریکا در تهران صادر شد.

بنده تا آنجایی که با آقایان دولتی در رده های مختلف  در محافل خصوصی و رسانه ای صحبت داشتم، هیچکدام هیچ امیدی به غرب نداشته و ندارند. آنها در درجه اول امیدشان به خداست و در مرحله بعد به پشتیبانی مردم ایران . اما مخالفان اصرار دارند به مردم ثابت کنند دولت حسن روحانی می خواهد ایران را به کشورهای غربی وابسته کند 

 در این مورد باید گفت در رقابت سیاسی ناسالمی که در کشور ما جریان دارد هم طرفداران دولت ، جناحی عمل می کنند و مخالفان را به انواع و اقسام اتهام ها می نوازند و هم مخالفان دولت اصرار دارند به مردم بقبولاند دولت هیچ کاری نمی کند امید به آمریکا داشت حال که از آمریکا نا امید شده است منتظر است ببیند اروپا چه کار برای اقتصاد ایران می کند.  از آن بدتر مخالفان رادیکال ، دولت آقای روحانی را به کم کاری عمدی متهم می کنند که در نهایت به نارضایتی عمومی مردم  منجر شود که نتیجه آن یا سقوط نظام جمهوری اسلامی  است یا تن دادن به سازش با غرب !! معلوم است در این مدل فکری دیگر بحث مخالفت صرف نیست بحث اتهام زنی برای رسیدن به اهداف است. همچنانکه طرفدران دولت مخالفان را به کاسبانی  از راه تحریم  و در نهایت تلاش برای تخریب دولت و  مجبور شدن به استعفاء و انتخابات زود هنگام متهم می کنند. همه این موارد دقیقا در راستای منافع آمریکا ، اسرائیل و عربستان و غیره است.

Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty پیمانی که درسال 1987 (1366) بین آمریکا و شوروی  و پس از فروپاشی شوروی با روسیه امضا شد. این پیمان در واشنگتن بین رونالد ریگان رئیس جمهوری آمریکا و میخائیل گورباچف  رهبر شوروی در ۸ دسامبر ۱۹۸۷ امضا گردید. مجلس سنای آمریکا این پیمان را پنج ماه بعد در  ۲۷ ماه می 1988 تصویب کرد.سرانجام  این پیمان در اول جون  ۱۹۸۸ اجرایی شد. براساس این پیمان  قرار بود تولید و آزمایش موشک‌‌های هسته‌ای کوتاه‌برد و میان‌‌برد  منع شود.

اکنون این پیمان مهم پس از 31 سال  و با تصمیم دو ابرقدرت نظامی جهان در آستانه نابودی کامل قرار دارد. روز دوشنبه سیزدهم اسفند 1397 چهارم مارس 2019 «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در واکنش به اقدام آمریکا، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد با این کشور را به حال تعلیق درآورد. پیش از این نیز «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در اول فوریه 2019 تعهدات این کشور در چارچوب این پیمان را به حال تعلیق درآورده  و دستور آغاز روند خروج آمریکا از این پیمان را صادر کرده بود.

ایناقدام شتاب‌زده ضمنآنکه امنیت نظام بین‌الملل رابه مخاطره خواهدانداخت، عصر بازدارندگی هسته‌ای را نیز که دو ابرقدرت جنگ سرد پس از سال‌‌ها مسابقه تسلیحاتی و مذاکرات ایجاد کرده بودند، نابود می‌کند و دور جدیدی از رقابت‌‌های تسلیحاتی را در حوزه سلاح‌‌های نامتعارف در جهان رقم خواهد زد.

اما چرا در مرحله اول آمریکا و پس از آن روسیه به دنبال تعلیق یا حتی فسخ این قرارداد هستند و دیگر از ادامه اجرای مفاد این پیمان استقبال نمی‌کنند؟ به نظر می‌رسد دو دلیل عمده در بطن این تصمیم واشنگتن و مسکو قابل شناسایی است. 

اول آنکه هردو طرف از سال 1987 تاکنون تولید و آزمایش موشک‌‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه برد را محدود کرده‌اند، از آنجا که هر دو ابرقدرت نظامی تصمیم گرفتند موشک‌‌های خود را به کلاهک‌‌های مجهزتری نسبت به کلاهک‌‌های نسل اول و دوم تجهیز کنند ، بهترین راه را در این دیده اند که به بهانه نقض پیمان از طرف مقابل،تولید و آزمایش موشکهای جدیدبا کلاهک های پیشرفته نسل سوم هسته ای را آغاز کنند. به عبارت دیگر روسیه و آمریکا در تلاشند با حفظ جایگاه کنونی خود ، برای چند دهه آینده نیز برتری هژمونیک تسلیحاتی خود را درجهان تضمین کنند.

در هفته گذشته بنیامین نتانیاهو،نخست وزیر رژیم صهیونیستی به روسیه سفر کرد و با ولادیمیر پوتین دیداری داشت.دیداری که ایران و ادامه حضورش در سوریه یکی از بخش‌های اصلی آن را تشکیل می‌داد. نتانیاهو در جریان این دیدار مدعی شد که از ادامه حضور نظامی ایران در سوریه جلوگیری کند.این صحبت‌ها برای اولین بار نیست که مطرح می‌شود. وی در صحبت‌های قبلی خود اینگونه ادعا‌ها را مطرح کرده بود.

اما مطرح شدن این صحبت‌ها در دیدار با رئیس‌جمهور روسیه از طرف نتانیاهو دو علت مهم و تاثیرگذار دارد. نخست باید به این موضوع توجه داشت که رژیم صهیونیستی همواره روابط خوبی با فدراسیون روسیه و قبل‌تراتحاد جماهیر شوروی داشته است. اتحاد جماهیر شوروی جزء اولین کشورهایی بود که تشکیل دولت صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین را به رسمیت شناخت و همواره از موجودیت آن حمایت کرده است. در واقع ارتباط رژیم صهیونیستی و روسیه در موضوع بحران سوریه محدود نمی‌شود و سابقه این ارتباط بسیار طولانی است. در کنار این دوستی و همکاری دو طرف،باید به نقش روسیه به عنوان یک قدرت جهانی حاضر در سوریه توجه کرد.حمایت‌های روسیه و ایران از دولت بشار اسد باعث شد تا داعش و دیگر گروه‌های سلفی و تکفیری حاضر در سوریه متحمل شکست‌های سنگینی شوند و راه برای پیروزی نیروهای دولت سوریه هموار شود.هیچکس نمی‌تواند منکر نقش ایران و روسیه در جنگ سوریه شود و مسکو قطعا بواسطه همین ایفای نقش خود در آینده سوریه هم بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

پنجاه و پنجمین کنفرانس امنیتی مونیخ به عرصه‌ای برای رقابت ایالات متحده آمریکا با رقبای این کشور بویژه روسیه تبدیل شد. مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در این نشست ضمن ترسیم بخش‌هایی از دکترین نظامی- امنیتی ایالات متحده برای جهان امروز، مواضع سختی در قبال مسکو اتخاذ کرد. پنس از متحدان واشنگتن در سوی شرقی آتلانتیک درخواست کرد فشارهای خود بر مسکو را افزایش دهند.

معاون رئیس‌جمهور آمریکا ضمن اخطار به کشورهای عضو ناتو برای خرید تسلیحات از روسیه، از برلین نیز درخواست کرد پروژه انتقال گاز روسیه به آلمان از طریق دریا موسوم به پروژه «نورد استریم 2» را متوقف کند. این مواضع شدید واشنگتن به نوعی تداوم تنش‌های یک سال گذشته روسیه و آمریکا است که اکنون ابعاد جدید و مخاطره‌آمیزی به خود گرفته و نشانگر آغاز عصر جدیدی در سیاست بین‌الملل خواهد بود. در ماه‌های گذشته روند تحریم‌های آمریکا علیه روسیه گسترش پیدا کرده است.

دو طرف در زمینه پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد دیدگاه‌های مختلفی دارند و حتی سطح تنش‌ها به حدی گسترش یافته است که آمریکا به اخراج 60 دیپلمات روسی از این کشور اقدام کرد. تنش‌های دو طرف در موضوعات دیگری همچون سوریه، اوکراین و اخیرا ونزوئلا نیز قابل ردیابی است. استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در ترکیه و رومانی نیز بخش دیگری از این پازل بزرگ منازعه و اختلاف را تشکیل می‌دهد، بنابراین طبیعی است که آمریکا از کنفرانس امنیتی مونیخ به عنوان ابزار و تریبونی برای ارسال پیام هم به روسیه و هم به کشورهای متحد خود استفاده کند اما به طور کلی سخنان معاون رئیس‌جمهور آمریکا به نوعی نشانه‌گذار جامعه بین‌المللی به «عصر صلح سرد» و پایان دوره کنونی است.