
با روزنامه ایران مصاحبه مفصلی در باره روابط ایران و روسیه و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز انجام دادم که متن آنرا بعد از اصلاح اشتباه فاحش روزنامه ایران در اینجا قرار می دهم
حسن بهشتيپور کارشناس ارشد مسائل روسيه و آسياي مرکزي ميگويد مهمترين مسئله روسيه در صحنه بينالملل، سامانه موشكي امريكاست. ايشان اعتقاد دارند، موضوع دومي كه پوتين وعده داده كه در سياست خارجي گسترش قابل توجهي دهد موضوع پيمان بريكس است.
روسيه تلاش ميكند تا با افزايش موقعيت پيمان بريكس حوزه تأثيرگذاري اقتصادي اين كشورها را گسترش دهد تا بتواند در عرصه اقتصاد بينالملل در برابر امريکا و متحدانش تعادل ايجاد كند. موضوع سوم در سياست خارجي روسيه دغدغهاي است که در مورد گسترش ناتو به سمت شرق دارند. روابط ايران با آسياي مركزي و قفقاز، سياست روسيه در سوريه و سياست داخلي پوتين از موضوعات مهم ديگري است که اين کارشناس حوزه اوراسيا به آن پرداخته، که از نظرتان ميگذرد.
مهمترين چالشهاي مهم پيش روي پوتين در سالهاي آتي چيست؟
مهمترين مسئله روسيه در صحنه بينالملل، سامانه موشكي امريكا است كه به غلط سپردفاع موشكي نامگذاري كردند. بايد در رسانههاي ما نيز به اين واژهسازيهاي غربساخته توجه شود. در ارتباط با امريكا حل اين مسئله در اولويت سياست خارجي روسيه است. روسها مدعي هستند كه امريكاييها دو چيز را بايد ميپذيرفتند. يكي اين كه امريكا بايد تضمين ميداد كه از اين سامانه عليه روسيه استفاده نكند. امريكا ميگويد كه ما چنين تضميني نداديم و نخواهيم داد چون اساساً اين سامانه عليه روسيه طراحي نشده است. اما موظف به چنين تضميني نيستيم چون آزادي عمل از ما گرفته ميشود. بنابراين امريكاييها اين را رد كردند و روسها ناراحت هستند.
دومين موضوع اين است كه در نوامبر 2010 در اجلاس ليسبون سران ناتو در حاشيه اين اجلاس، اوباما و مدودف رؤساي جمهوري امريكا و روسيه ملاقات كردند و به ادعاي روسها، امريكاييها وعده داده بودند كه روسها را در ساخت و تجهيز سامانه موشكي مشاركت ميدهند. روسها از مفهوم مشاركت اين موضوع را برداشت كرده بودند كه بيايند پاي كار و در تمام جزئيات سامانه موشكي قرار بگيرند. ولي امريكاييها قبول نكردند و به روسها اعلام كردند كه سامانه مستقلي توسط روسها شكل بگيرد و اين سامانه با سامانه موشكي امريكا ارتباط برقرار كند. روسها علاقهمند بودند كه در سامانه موشكي امريكا همكاري كنند اما امريكاييها نپذيرفتند كه روسها در فرماندهي ناتو كنترل داشته باشند و فقط به روسها اجازه ميدادند كه تبادل اطلاعات كنند.
آقاي اوباما در سال 2008 طرح ايجاد سامانه موشكي در لهستان و راداري در چك را به حالت تعليق درآورد تا به روسها پيام دهد كه ميخواهد روابط خود را با روسيه بازسازي كند. وقتي اين سياست را پيش برد اعلام شد رادارها را به جاي چك در تركيه و موشكها را در روماني مستقر ميكنند. اما روسيه باز هم مخالفت كرد و گفت اين سامانه موشكي چه در جنوب باشد و چه در غرب روسيه باشد هر دو منافع روسيه را تهديد ميكند.