به گزارش رویترز، آمریکا و اتحادیه اروپا ضمن استقبال از نامه "سعید جلیلی" به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کردند که هرگونه مذاکرات جدید باید ثابت وادامه داربوده ودرباره موضوع هسته ای باشد. در همین رابطه "هیلاری کلینتون" وزیر امور خارجه آمریکا و کاترین اشتون اعلام کردند که نامه جلیلی می تواند یک گام رو به جلو باشد.

کلینتون که در نشست خبری مشترک با کاترین اشتون سخن می گفت اعلام کرد:

« فکر می کنیم این نامه یک گام مهم باشد وما ازاین حرکت استقبال می کنیم. وزیر خارجه آمریکا در ادامه اعلام کرد که کشورهای 1+5 در حال بررسی پاسخ رسمی خود به نامه ایران هستند.»

 حسن بهشتي پور كارشناس مسائل بين المللي در گفتگو با فرارو گفت: «آقاي جليلي در اين نامه كاملا نشان داده كه از ايده گام به گام استقبال كرده، البته اينكه اين ايده گام به گام دقيقا عين آن طرحي باشد كه روسيه پيشنهاد داده يا خير خود بحثي ديگر است. ولي شواهد و قرائن نشان مي دهد كه ايران كليت اين طرح را قبول دارد چرا كه ايران هميشه اعتراض داشته به اينكه گروه 1+5 از طرف ايراني مي خواهد كه كارهايي را انجام دهد بدون اينكه طرف مقابل تعهداتي را قبول و به اجرا درآورد.»

وي ادامه داد:

«مفهوم اين گام به گام اين است كه اگر ايران كارهايي را انجام داد، طرف مقابل هم كارهاي را انجام بدهد و مرحله بعد ايران كارهاي جديدتري را انجام دهد. بدين صورت اين يك فرمولي مي شود كه مانند گذشته ايران نيايد مثلا غني سازي اورانيوم را براي دو سال متوقف كند و طرف مقابل هيچ كار مثبتي را انجام ندهد و بعد تازه بيايند ايران را به كارشكني متهم كنند. بنابراين اين طرح گام به گام از اين جهت يك حسن است كه البته بايد ديد در عمل طرف مقابل چه خواهد كرد و كاترين اشتون چه جوابي خواهد داد. »

بهشتي پور در پاسخ به اين سوال كه آقاي جليلي در نامه خود خواستار مذاكره در مورد "طیف گسترده ای از مسائل" شده و آيا با توجه به اين مسئله ايران و گروه 1+5 درباره دستوركارمذاكرات تفاهم دارند يا خير؟، گفت: «واقعيت اين است كه ايران و گروه 1+5 درباره دستوركارمذاكرات نيز اختلاف نظردارند. اينكه هردوطرف اصرار دارند برشروع مذاكره دارند ولي به نتيجه نمي رسند دو دليل مهم دارد.

اول اينكه غربي ها بر يك سياست غلط، يعني استراتژي فشار و مذاكره تاكيد دارند در حالي كه ايران بر استراتژي همكاري و مذاكره تاكيد مي كند و معتقد است غرب بايد استراتژي غلط خود را كنار بگذارد و بر همكاري و مذاكره تاكيد كند.

دليل دوم، دستورمذاكرات است كه درباره آن نيزاختلاف نظروجود دارد.غربي ها مشخصا مي خواهند ايران درمحدوده برنامه هسته اي خود تعهدات واقداماتي را قبول كند كه غرب مطمئن شود ايران اساسا به دنبال سلاح هسته اي نيست. درحالي كه طرف ايراني اصراردارد اين موضوع يك پكيج كلي است كه موضوعات مختلفي چون تروريسم بين الملل، خلع سلاح بين الملي و ... را شامل مي شود و بايد درباره اين مسائل بين المللي گفتگو و مذاكره كرد . البته در كنار آن مسئله هسته اي ايران هم قرار مي گيرد. اما استدلال طرف مقابل اين است كه ايران نمي تواند مثلا راجع خلع سلاح هسته اي صحبت كند زيرا ايران سلاح هسته اي ندارد كه غرب بخواهد با آن مذاكره كند. در حالي كه ايران مي گويد درست است كه ما سلاح هسته اي نداريم اما براي اينكه يك دنياي امن داشته باشيم لازم است كه كشورهاي دارنده سلاح هسته اي يك تعهداتي را بپذيرند و اين رويكرد كه ديگران را متعهد سازند اما خودشان هيچ تعهدي ندهند آرامش و صلح بين المللي را برقرارنمي كند. درحالي كه اين منطق ايران را غربي ها قبول ندارند.»

اين كارشناس مسائل بين امللي تصريح كرد: «اگر واقعا اراده اي در دو طرف براي شروع مذاكرات وجود داشته باشد بايد هردوطرف كوتاه بيايند. يعني هم بايد غرب استراتژي فشارومذاكره خود را كنار بگذارد چرا كه اساسا اين استراتژي به جايي نمي رسد ودراين زمينه ايران نمي تواند كوتاه بيايد و غرب بايد استراتژي خود را تغيير دهد و هم اينكه ايران بايد اصرار خود بر اينكه بايد بر روي مسائل بين المللي و يك پكيج كلي مذاكره كند ، كنار بگذارد.»

بهشتي پور گفت: «البته من در جايگاهي نيستم كه بخواهم پيشنهادي بدهم اما به عنوان يك تحليل گر سياسي معتقدم اصرار ايران بر اينكه بايد بر روي مسائل بين المللي مذاكره كند، راه به جايي نخواهد برد. چون غرب عملا پاي ميزمذاكره در این مورد نخواهد آمد. بنابرين ايران بايد آمادگي خود را در محدوده اي كه مي تواند كمك كند دو طرف آماده بحث شوند، اعلام كند. »

بهشتي پور درپاسخ به اين سوال كه درطرح گام به گام كدام طرف بايد گام نخست را بردارد؟، گفت: «در اين موضوع ايران بايد گام اول را بردارد و آن حرفي كه مي گويد ايران گام هايش را برداشته و غرب بايد گام هاي خود را بردارد به اين معناست كه نمي خواهد مسئله به نتيجه برسد.»

وي در پاسخ به اين سوال كه گام اولي كه ايران بايد بردارد چيست؟، گفت: «حالا بايد تعريف كرد كه اين گام اول چه باشد. مثلا تعريف كردند كه آقاي احمدي نژاد در نيويورك رسما اعلام كرد كه اگر اورانيوم با غناي 20 درصد را به ما بدهند ايران حاضر است توليد اورانيوم با غناي 20 درصد را متوقف كند و تنها در حد توليد با غناي 5 درصد ادامه پيدا كند. اين يكي از گام هاي پيشنهادي از سوي ايران مي تواند باشد. در حالي كه ايران ديروز اعلام كرد توانسته سوخت اورانیوم 20 درصدی تولید خود را در رآکتور تحقیقاتی تهران جاگذاري كند و به غرب نشان داد كه اينطور نيست كه اگر آنها اين سوخت را به ايران ندهند ايران خود قادربه توليد آن نيست . ساخت میله سوخت هسته ای  اين واقعا كار بزرگي بود كه ایران انجام داد.

 

وي ادامه داد: «بنابراين طرف ايراني براي آنكه اعتمادسازي كند مي تواند گام اول را اينطور تعريف كند كه فرض بگيريم اين غني سازي بيست درصد را موقتا متوقف كند تا ببيند غرب اين تحريم هاي گسترده عليه ايران را متوقف خواهد كرد يا خير، يا پرونده ايران را از شوراي امنيت خارج خواهد كرد تا در روال عادي در آژانس بررسي شود يا خير. بنابراين اگر اراده بر حل مسئله وجود داشته باشد صدها راه وجود دارد ولي اگر قرار باشد كه مسئله را پيچيده تر كرد هزار جور بهانه جويي را هر دوطرف مي توانند داشته باشند.»

بهشتي پور درباره طرح ها و ابتكارات جديد ايران براي پيشبرد مسئله كه جليلي در نامه خود از آن نام برده بود گفت: «يكي از مشكلات ما در اينگونه مباحث اين است كه چون اين موضوعات بسيار حساس است مسئولان ايران ترجيح مي دهند كه اين موضوعات را به صورت محرمانه پيش ببرند چون مي خواهند دچار جوسازي ها وسوءبرداشت هاي رسانه اي در داخل كشور نشوند. بنابراين اينگونه مسائل را توضيح نمي دهند. درحالي كه من معتقدم بايد تا حدي كه به روند محرمانه بودن طرح صدمه نزند بايد جزئيات آن را براي افكارعمومي مطرح كرد. يعني صرف اينكه بگوييم چون اين يك مسئله محرمانه است بايد ديپلماسي هسته اي را در بخش رسانه اي تعطيل كنيم، اشتباه است. چرا كه تنها پشتيبان ايران، مردم ايران هستند. بنابراين براي جلب همكاري گسترده و تداوم حمايت مردم بايد افكارعمومي مرتبا در جريان قرار بگيرد و توجيه شوند.»