درس بزرگ تحقیر زلنسکی در کاخ سفید
«حسن بهشتیپور» در گفتوگو با ایسنا با اشاره به مشاجره رئیسجمهور اوکراین با رئیسجمهور آمریکا در سفر به واشنگتن، گفت: این مشاجره و بحث میان روسای جمهور ۲ کشور آمریکا و اوکراین نشان میدهد که دولتها بیش از هر چیزی باید به ملتهایشان متکی باشند. هر کشوری فکر کند میتواند با حمایت و اتکا به قدرتهای بزرگ تمامیت ارضی و استقلال خود را حفظ کند، اشتباه کرده است. اوکراین از ۲۰۱۴ باید تلاش میکرد امنیت خود را با اتکا به توان خود و مردمش تامین کند و تا این حد به اروپا و آمریکا وابسته نباشد و نیز سیاست بیطرفی را مثل فنلاند و سوئد بعد از جنگ جهانی دوم اتخاذ کند و دنبال موضوعاتی از جمله عضویت در ناتو نرود.
در اوکراین هفت میلیون روستبار هستند که باید حقوق آنها را به رسمیت میشناخت و میتوانست شرایط مسالمتآمیزی را ایجاد کند، اما مقامات ارشد این کشور گمان کردند با اتکا به اروپا و آمریکا میتوان در برابر روسیه مقاومت کرد. با وجود تحریمها و فشارهای همه جانبه اروپا و آمریکا در سه سال گذشته به روسیه اما نتوانستند مانع پیش روی روسیه به سرزمینهای اوکراین شوند و الان هم با تغییر رییسجمهور در آمریکا با تغییر نگاه رییسجمهور و دولت این کشور نسبت به مساله اوکراین مواجه هستند. ترامپ عملا حمایت از اوکراین را کنار گذاشته است و سعی دارد جلوی ضرر و هزینه بیشتر برای اوکراین را بگیرد. هر چند پیام صلح برای اوکراین را مطرح میکند اما بیشتر سعی دارد صلح را به زلنسکی تحمیل کند. رفتار بسیار تحقیر آمیز ترامپ و معاونش با زلنسکی در کاخ سفید و از سویی نمایش این رفتار در حضور رسانههای جهانی بسیار مهم است زیرا رفتارتحقیر آمیز ترامپ و معاونش با رئیس جمهور اوکراین یک موضوع مهم است اما انتشار و رسانهای کردن آن مسالهای مهم تر است . این نشان می دهد آنها برای باج خواهی و تحقیر زلنسکی برنامهریزی کرده بودند و این رفتار به این معناست که آنها حاضر هستند وقتی به هدف طراحی شده خود نرسیدند حتی متحدان خود را در سطح بینالمللی تحقیر کنند.
اما این رفتار برای آمریکا از لحاظ حیثیتی ضربه محکمی به جایگاهش در نزد متحدان و حامیانش وارد کرد. شاید این رفتار برای مالیاتدهندگان در آمریکا خوشایند بوده باشد، زیرا انها می گویند ما نباید خرج دفاع از اوکراین در برابر روسیه را بدهیم ، اما این رفتار بازتاب منفی در جهان به خصوص در بین حامیان و متحدانش داشته و خواهد داشت. این رفتار آمریکا بدون توجه به اینکه اوکراین از منافع آمریکا در مرکز اروپا حمایت میکند و یا بدون توجه به نظر و نگاه متحدان اروپاییاش دلسرد کننده است. رویکرد ترامپ در مواجهه با زلنسکی نشان میدهد که با آمریکا به هیچ وجه نمیتوان کنار آمد؛ چرا که نظام سلطه وقتی منافعش اقتضا کند همه ملاحظات و دوستیها و توافقات را کنار می زند. کشورها الان به خوبی دیدند که نباید سرنوشتشان را به طور کلی در اختیار یک یا چند کشور قرار دهند؛ چرا که با یک تغییر سیاسی همه چیز میتواند تغییر کند. کشورهایی در برابر قدرتهای خارجی متحد میمانند که در داخل میان مردم و دولت اتحاد و تفاهم برقرار باشد.
معتقدم در سالهای بعد از ۲۰۱۴ ایجاد دوگانگی بین شرق و غرب اوکراین کار دست رهبران این کشور داد و اختلاف و دوگانگی بسیاری را بین مردم و اقوام مختلف ایجاد کرد. مردم یک کشور هستند که میتوانند طوری رفتار کنند که قدرتها به خود اجازه ندهند تا در امور داخلی آن کشور دخالت کنند.
این کارشناس مسائل اروپا درباره موضع اروپا نسبت به برخورد آمریکا با رییسجمهور اوکراین گفت: حمایت اروپا از اوکراین برای امنیت خودش است، چون بحث اشغال شرق اوکراین در میان است؛ مسیری که اروپاییها نگرانند به کشورهای دیگر در اروپای شرقی هم برسد و روسیه پا را فراتر بگذارد و به مرزهای کشورهای دیگر هم دست درازی کند، بنابراین ایستادگی در برابر روسیه از سوی اروپا با حمایت از اوکراین به خاطر احساس خطری است که از روسیه دارند. به هر حال آمریکا هزاران کیلومتر آن طرفتر است و احساس خطری از پیشروی روسیه به سمت مرزهایش ندارد، اما اروپاییها نسبت به این مساله کاملا در خطر و تهدید هستند. با این حال معتقدم اروپاییها حمایتشان را از اوکراین با وجود مخالفت آمریکا ادامه خواهند داد.
بهشتیپور درباره ادامه مذاکرات صلح میان اوکراین و روسیه تصریح کرد: صلح یک روند طولانی است و با یک تماس بین پوتین و ترامپ حاصل نمیشود. موضوع اوکراین زمانبر است، به نظرم روند گفتوگوها آغاز میشود، اما بلافاصله این مساله حل نخواهد شد. شاید بتوانند به آتشبس سریع دست پیدا کنند، اما برای صلح قطعی و حل و فصل مساله زمان زیادی نیاز است. بعد از آتشبس برگزاری انتخابات در اوکراین محتمل است و در آن صورت رییسجمهور جدید باید تصمیم بگیرد که به خاطر صلح با روسیه میخواهد از مناطق اشغالی بگذرد یا نه.
آمریکاییها با وجود اینکه در این سالها همواره از اوکراین حمایت کردند، اما امروز شاهد مخالفت با این حمایت هستند و این بیانگر صریح و شفاف این مساله است که دشمنان، دائمی نیستند و آنچه دائمی است، منافع ملی است. تحقیر زلنسکی باعث تاسف است و نباید از این اتفاق خشنود شد، چون حکومت سلطهگری مثل آمریکا دارد چنین تحقیری را در حق کشوری میکند که از کشور و منافعش در اروپا دفاع میکند.
تحقیر اوکراین توسط رییسجمهور آمریکا درس بزرگی است برای کسانی که مفهوم ژئوپلیتیک، نظام سلطه و قدرت را متوجه نیستند و اهمیت این موضوعات کلیدی در اختیار یک قدرت را درک نمیکنند. این درسی است برای همه کشورها و افرادی که به نظام سلطه اعتماد دارند و تصور میکنند تحکم و اعمال قدرت و نفوذ آمریکا بر آنها شعار است.