1- در علم سیاست مفاهیم بار معنایی خودشان را دارند از جمله مفهوم دفاع از موجودیت کشور که بسیار مهم است . در علوم سیاسی « دفاع از موجودیت کشور به معنای حفظ حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و امنیت ملی یک کشور در برابر تهدیدات خارجی» تعریف شده است. بنابراین دفاع از موجودیت یک کشور حق مشروع آن است، اما این حق نامحدود نیست. بر اساس قواعد بین‌المللی، دفاع از موجودیت باید متناسب با تهدید باشد و به حقوق دیگر کشورها تجاوز نکند. حمله به اوکراین و اشغال بخش‌هایی از آن، نقض حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور است و با اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها مغایرت دارد.

به طور کلی، "قواعد بین‌المللی" شامل انواع مختلفی از هنجارها، اصول و رویه‌هایی می‌شود که رفتار کشورها و سایر بازیگران در عرصه بین‌المللی را تنظیم می‌کنند. این قواعد می‌توانند شکل‌های مختلفی داشته باشند،

2- تهدید ناتوعلیه روسیه واقعی است زیرا گسترش ناتو تهدیدی برای امنیت ملی آن کشور بود با این حال، باید در نظر گرفت عضویت اوکراین در ناتو یک احتمال بود و تهدید بود و هنوز تحقق پیدا نکرده بود. روسیه به خود اجاره داد تجاوز به کشور همسایه را تحت عنوان عملیات ویژه و پیشدستانه توجیه کند حالا فرض بگیریم در نهایت اوکراین عضو ناتو می شد خوب هر کشوری حق دارد آزادانه در مورد اتحادهای نظامی خود تصمیم بگیرد. استفاده از زور برای جلوگیری از این حق، نقض قواعد بین‌المللی است. حالا ما فرض می گیریم حرف روسیه را که می گوید اقدام کشور همسایه نباید مخل امنیت ملی ما باشد بپذیریم اما لازم است به اصل اقدام های متناسب که یک قاعده مهم بین المللی است توجه کنیم . براین اساس حتی اگر با عضویت اوکراین در ناتو تهدیدی از سوی ناتو متوجه روسیه شد، پاسخ روسیه باید متناسب با آن تهدید باشد. حمله نظامی گسترده و اشغال سرزمین یک کشور مستقل ، اقدامی نامتناسب و غیرقابل قبول محسوب می شود.

3- روسیه راه‌حل‌های دیپلماتیک را قبل از توسل به زور، امتحان نکرد روسیه می توانست تمام راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل اختلافات موجود را به کار گیرد تا به جهان نشان دهد اهل تجاوز و زور گوی نیست بلکه صرفا برای دفاع مشروع از موجودیت خود می کوشد ناتو را و آمریکا را قانع کند که از سیاست محاصره روسیه دست بردارد و اجازه دهند اوکراین منطقه بی طرف باقی بماند. حالا فرض می گیرم آمریکا و اروپا تلاش های دیپلماتیک و همه جانبه روسیه را نادیده می گرفتند و در نهایت با همه هشدارها اوکراین عضو ناتو می شد در این حالت بازهم روسیه می توانست از طریق حدود هفت میلیون روس تباری که در اوکراین زندگی می کنند این چهار استان را به عنوان خط حائل برای مقابله با ناتو و اوکراین انتخاب کند یعنی به جای تجااوز نظامی به خاک همسایه از روس تبارهای طرفدار مسکو که از سال 2014 بعد از اشغال کریمه در دو استان لوهانسک و دونتسک مستقر بودند استفاده کند تا آنها به نیابت از روسیه بتواند موازنه امنیتی را در شرق اوکراین و غرب روسیه برقرار کنند در این حالت نه روسیه به عنوان متجاوز شناخته می شد و نه آمریکا و کشورهای اروپایی می توانستند به بهانه در خطر قرار گرفتن امنیت غذایی در جهان و امنیت انرژی و تیز امنیت شرق اروپا روسیه را اینچنین تحریم کنند. این موضوع ابعاد پیچیده تر دیگری هم دارد که بحث ان را اگر توفیق رفیق نگارنده شد ادامه می دهم .