نشست شوراي حكام آژانس بین المللی هسته ای در وین
دراولین روز این نشست یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درنطق افتتاحیه خود ادعا کرد اطلاعاتی دارد که نشان می دهد ایران ممکن است تا همین اواخرکاربرروی جنبه نظامی برنامه هسته ای را ادامه داده باشد. وی برای این ادعای خود که در نامه ششم ماه مه 2011 به رییس سازمان انرژی اتمی و همچنین در گزارش 24 مه او هم تکرار شده بود،هیچ سند یا دلیل و شواهدی ارائه نکرد. آمانو نشان داد که تحت فشار آمریکا و کشورهای اروپایی او همچنان به جای آنکه در مورد ادعا های مطرح شده علیه ایران از کشورهای غربی بخواهد اسناد و مدارک خود را ارائه دهند ، از ایران می خواهد که اثبات کند مطالبی را که تحت عنوان " مطالعات ادعایی " در گزارش های آمانو مطرح می شود ، صحت ندارد!!
دکترفریدون عباسی دوانی رییس سازمان انرژی اتمی ایران در نامه ای که روز 5 ژوئن (15 خرداد) خطاب به آمانو ارسال کرد به تفصیل توضیح داد که ایران مسئله مطالعات ادعایی را یک مبحث تمام شده می داند و به شرط آنکه آژانس طبق تعهد خود بر اساس مدالیته 27 اوت 2007 پرونده ایران را به حال عادی برگرداند، آماده خواهد بود به سوالات در مورد بحث هسته ای خود پاسخ دهد. عباسی تاکید کرد تا آن زمان همکاری ایران با آژانس «صرفا» طبق موافقتنامه پادمان خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز در روز دوشنبه 16 خرداد (6 ژوئن) آمانو در نطق خود گفته است: «آژانس اطلاعات جدیدی درباره یک برنامه جاری یا تمام شده نظامی هسته ای در ایران دریافت کرده است و این نگرانی وجود دارد که برنامه ایران تاکنون ادامه پیدا کرده باشد».
آمانو به منبع این اطلاعات و اینکه آیا چیزی بیشتر از آنچه در سال 2007 به تفصیل و تحت عنوان مطالعات ادعایی با ایران درباره آن بحث شد، در اختیار دارد یا نه اشاره ای نکرده است.
اودراین مورد توضیح نداد چگونه آژانس ادعاهایی را که علیه یک عضو آژانس مطرح می شود بدون انکه نتایج نهایی بررسی های کار شناسان آژانس نهایی شده باشد ، در گزارش رسمی آژانس وارد می کند و در اختیار رسانه های گروهی هم قرار می دهد!!
روشن است رسانه های گروهی مخالف ایران ، خوراک تبلیغاتی خود را برمبنای گزارش آمانو ، ادعاهایی را که هنوز به اثبات نرسیده است ، علیه ایران مطرح می کنند .
آمانو پاسخ فريدون عباسي به نامهي اخيرش را رضايت بخش ندانست و ادعا كرد كه اطلاعاتي جديد در اختيار آژانس قرار گرفته است كه به ابعاد نظامي احتمالي در برنامهي هستهيي ايران اشاره ميكند. او ادعا كرد: " نشانههايي وجود دارد مبني بر اين كه برخي از اين فعاليتها ممكن است تا اين اواخر ادامه پيدا كرده باشد." وي منبع اين اطلاعات جديد را ذکر نكرد.او همچنين دسترسي سريع به اماكن، تجهيزات، اسناد و مقامات براي كمك به روشن كردن تحقيقات آژانس را خواستار شد.
آمانو گفت كه پاسخ ايران رضايت بخش نبوده است و نامهاي جديد را براي عباسي دواني در تاريخ سوم ژوئن (13 خرداد) ارسال كرده است. درآن نامه بارديگربرتقاضاهاي آژانس ازايران تاكيد شده است. جالب آنکه نامه مورد اشاره آقای آمانو که طبق اساسنامه آژانس باید محرمانه باشد ، هم زمان با ارسال برای مسئولین ایرانی ، نکات اساسی آن توسط رویترز و سایر خبرگزاری ها منتشر شده است .
علاوه بر این رسانههای خبری روز ۲۴ ماه مه (سوم خرداد)، پیشنویس گزارشی را منتشر کردند که در آن ادعا شده است کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به فعالیتهای احتمالا مرتبط با توسعه تسلیحات اتمی در ایران دست یافته اند . در بخشی از این گزارش ها ادعا شده است "نشانههایی در دست است که احتمالا بعضی از این فعالیتها بعد از سال ۲۰۰۴ میلادی هم ادامه داشته است."
جالب آنکه بر اساس گزارش ماه جون آقای آمانو، کارشناسان سازمان انرژی هسته ای هنوز در حال ارزیابی این ادعاها هستند و مدعیان تاکنون حتی یک سند را هم در این مورد به آزانس ارائه نکرده اند. اما ادعاهای مطرح شده بدون ارزیابی کارشناسی که وظیفه تنها نهاد صلاحیت دار در جهان یعنی آژانس بین المللی انرژی هسته ای است در گزارش آقای آمانو وارد می شود و از ایران می خواهند دلایلی را که ادعاهای آنها را رد می کند ، ارائه کند!! به همین دلیل رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در اولین واکنش به این گزارش، اسناد مورد استناد آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نادرست خواند و از این آژانس خواست رفتار خود را "تصحیح" کند.
با آنکه مقام های رسمی ایران همواره تاکید کردهاند که فعالیتهای اتمی ایران با اهداف صلحآمیز انجام میشود. اما سناریوی تبلیغاتی علیه فعالیت های صلح آمیز انرژی هسته ای ایران در تل آویو طراحی و توسط آمریکا و متحدانش در آژانس بین المللی انرژی هسته ای پی گیری می شود.
برای مقابله با این جریان سازی خبری تبلیغاتی علي اصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس اتمي در گفت وگو با ايسنا گفت :
« ایران برای مقابله با تبلیغات دروغین رسانه های غربی روز پنج شنبه نامه آقای عباسی را در جلسه توجيهي آژانس كه به بررسي و ارائه گزارش هاي مديركل درباره ايران و سوريه مي پردازد درميان كشورهاي غيرمتعهد عضو آژانس و ديگر كشورها توزيع می کند.» وي درباره محتواي نامه رييس سازمان انرژي اتمي به آمانو تاكيد كرد: دراين نامه بر بي اساس بودن اتهامات وارد شده به ايران در چارچوب «مطالعات ادعايي» تاكيد شده است. همچنين در اين نامه آمده است كه آژانس بايد به تعهد خود مبني بر بستن موضوع مداليته هسته اي ميان آژانس و ايران عمل كند؛ چرا كه اين موضوع خاتمه يافته است. وي درباره جلسه توجيهي آژانس درباره گزارش هاي ايران و سوريه اظهار كرد: در اين جلسه دو ساعته درباره گزارش هاي ايران و سوريه بحث و گفت وگو شد و اينجانب توضيحات مفصل خود درباره گزارش مديركل را ارائه كردم و همچنين به سوالات مختلف درباره گزارش پاسخ دادم.
درهمين حال، سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه درمصاحبه با شبکه خبري بلومبرگ اعلام کرد:
« آژانس اتمي دليلي برنظامي بودن برنامه اتمي ايران ندارد.»
لاوروف دراين مصاحبه در پاسخ به اينکه ارزيابي روسيه از زمان دستيابي ايران به بمب هسته اي چيست؟ گفت:
« هيچ دليلي دردست نداريم که نشان دهد ايران تصميمي براي توليد بمب گرفته باشد و اطلاعات آژانس بين المللي، ازاين نتيجه گيري حمايت نمي کند که ايران هم اکنون در حال توليد بمب است. آژانس به تمامي سايت هاي هسته اي که بايد به بازرسان نشان داده شود، دسترسي دارد.»
لاوروف افزود: « ايران قانون اصلاح شده 1/3 و پروتکل الحاقي را اجرا نمي کند، مواردي که اجباري هم نيستند، اما تصور مي کنم بسيارمهم هستند، به ويژه براي ايران؛ چراکه جدا ازحقوق "پيمان منع گسترش"، ايران الزامات بسيارمهمي دارد، تعهدات درزمينه ضرورت اعتمادسازي در مورد ماهيت صلح آميز برنامه هسته اي و پرسش هايي که جامعه بين المللي خواهان روشن شدن آنها است. وي ادامه داد: هدف قطعنامه آژانس و شوراي امنيت دقيقا همين است و آنها بايد محقق شوند، اما ايران نيز بايد نوري در انتهاي تونل ببيند و اميدي داشته باشد. جمع بندي هاي آژانس مقوله اي ضروري است. تاکنون، چنانکه گفته ام، آنها به صورت انحصاري نتوانسته اند ماهيت صلح آميز برنامه هسته اي ايران را تاييد کنند، اما نتوانستند به اين جمع بندي برسند که برنامه هسته اي ايران اهداف نظامي دارد؛ بنابراين اگر ما تنها روي کاربرد تحريم ها و تهديدها حساب نکنيم و مانند ساير شرايط در جهان به مذاکره هم بپردازيم، اين روندي است که مي تواند موفق باشد.»
درواقع آقای لاوروف بر این واقعیت اذعان دارد که آژانس تحت فشارغرب مرتبا ازایران امتیاز های جدید طلب می کنند بدون انکه حاضر باشد حق ایران را درمورد غنی سازی اورانیوم به رسمیت بشناسد. آنها ازایران طلب اعتماد سازی بیشتردارند درحالی که طی هشت سال گذشته ایران بیش ازهرکشور دیگری اجازه بازدید از تاسیسات خود را به آژانس داده است . اما در مقابل کشورهای غربی از کوچکترین همکاری که می توانستند درباره تامین سوخت راکتورداروسازی درتهران، انجام دهند، خود داری کردند . اگرچه ایران خود به سمت تامین سوخت راکتور داروسازی تهران حرکت کرد اما به هیچ وجه نتوانست رفتارغیر مسئولانه گروه وین را در سال 2010 فراموش کند.
تجربه هشت سال گذشته این نکته را به کشورهای غربی به اثبات رسانده که زبان زور در مورد ایران جواب نمی دهد و بهترین روش بازگشت به میز مذاکره برای اعتماد سازی دوطرفه است.
ازسال 2002 تاکنون دبیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای در26 گزارشی که درباره فعالیت های صلح امیز ایران تهیه کرده است بطور مرتب این موضع دو گانه را که از یکسو می گوید هنوز نمی تواند کلیه فعالیت های ایران را مطابق پادمان هسته ای صلح امیز اعلام کند و از سوی دیگر تصریح می کند کلیه تاسیسات اعلام شده ایران به آژانس هیچ نقطه انحرافی نداشته اشت ، تکرار کرده است این تکرار ملال اور در دوره اقای آمانو بر خلاف اقای البرادعی به سمت سیاست های آمریکا و متحدانش گرایش پیدا کرده است.