جنگ روسیه-در اوکراین ، تاکنون فرصتها و تهدیدهای متعددی از لحاظ سیاسی و اقتصادی برای ایران به همراه داشته است. در اینجا به صورت خیلی کوتاه به مهم ترین آنها اشاره می شود:

۱. تأثیرات بر امنیت غذایی جهان و از جمله ایران

تا پیش از شروع جنگ، روسیه و اوکراین به تنهایی یک سوم غلات دنیا و بخش مهمی از دانه های روغنی و مواد اولیه کود شیمیایی را تولید می کردند بعد از شروع جنگ به دلیل اختلال در صادرات روسیه و اوکراین جهان با بحران مواد غذایی و دانه های روغنی و کود شیمیایی روبرو شد که در نهایت افزایش شدید این اقلام را در پی داشت که ایران هم که خود وارد کننده این اقلام بود با افزایش شدید قیمت مواد غذایی و انواع روغن و کود شیمیایی روبرو شد اجرای طرح کارتی شدن نانوایی ها تا حدود زیادی این بحران را مدیریت کرد اما اثرات آن روی افزایش انواع مواد غذایی همچنان باقی است

افزایش قیمت محصولات غذایی و ناپایداری اقتصادی به تضعیف امنیت غذایی کشور ایران منجر شد. افزایش ناپایداری در تأمین مواد غذایی و نقض آرامش در بازارهای غذایی به کمبود و ناکافی بودن منابع غذایی منجر شد. این بحران می تواند یکی از زمینه های ایجاد بحران در شهریور 1401 در ایران به مدت شش ماه باشد.

۲. تأثیرات ناشی از افزایش قیمت نفت و گاز

افزایش قیمت نفت: حمله روسیه به اوکراین و تأثیرات آن بر برخی مناطق نفتی جهان منجر به افزایش قیمت نفت و گاز در جهان شد. این امر به عنوان یک نقطه‌ مثبت برای ایران به‌عنوان تولیدکننده نفت و گاز در بازار جهانی محسوب شد اما به دلیل تحریم ها ایران نمی توانست از شرایط مانند عربستان یا امارات یا قطر استفاده کند اما در مجموع باعث افزایش درآمدهای نفتی ایران تا حدودی شد .

با وجود افزایش قیمت نفت، تحریم‌های اقتصادی بر روی صادرات نفت ایران همچنان به‌طور قوی ادامه خواهند داشت. این تحریم‌ها باعث شد ایران در رقابت با رقبای منطقه ای خود ، بازارهای صادراتی مهمی را از دست بدهد و تأثیر منفی بر روی اقتصاد کشور داشته باشد.

با توجه به تحریم‌های اقتصادی مداوم و وابستگی‌های اقتصادی ایران به نفت و انرژی، این تأثیرات می‌تواند دقیق و پیچیده باشد و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق از سوی دولت و مسئولان اقتصادی دارد تا ایران با توجه به شرایط جهانی به‌خوبی مدیریت شود و زیان‌ها کاهش یابند.

۳. تبعات ناشی از صادرات پهباد های ایرانی به روسیه

اتهام‌ها و اقدامات مشابه کشورهای غربی منجر به افزایش تنش ها و نارضایتی های در روابط کشورهای اروپایی با ایران شد و این امر به تصویرسازی مثبت از ایران ضربه های جدی وارد کرد. این امر همچنین باعث افزایش تحریم ها و محدودیتهای بین المللی علیه ایران شد که تأثیرات منفی بر روی اقتصاد و جامعه کشور داشت.

البته باید توجه داشت این موضوع از یکسو موجب شد که در افکار عمومی داخل کشور که ایران همیشه به عنوان وارد کننده تجهیزات نظامی پیشرفته شناخته می شد برای نخستین بار ایران خود به صادر کننده تجهیزات پیشرفته مانند پهباد به کشوری مانند روسیه مطرح شد که این باعث افزایش افتخار و اقتدار ملی بین ایرانیان وطن دوست تلقی می شد

اما متاسفانه منافع این اقدام بسیار کمتر از زیان آن برای چهره کشور به عنوان کمک کننده به کشور متجاوز یعنی روسیه علیه همسایه خود تلقی می شد.

۴. افزایش مبادلات ایران با روسیه و کاهش شدید مبادلات ایران با اوکراین

از زمان شروع جنگ روسیه در اوکراین و اعمال تحریم های شدید آمریکا و اکثر کشورهای اروپایی علیه روسیه ، مسکو تمایل بسیار بیشتری برای توسعه مناسبات خود با ایران نشان داد و چندین طرح ک از جمله همکاریهای های شمال – جنوب که با بی توجهی روسیه روبرو بود در دستور کار روسیه قرار گرفت بطوریکه در 18 ماه گذشته همکاری های دو کشور به بیش از چهار میلیارد دلار رسید در حالی که پیش از ان به دو میلیارد دلار هم نمی رسید البته در مجموع این رقم بسیار کم است اما در مقایسه با گذشته به نحو قابل توجهی افزایش داشته است.

در مقابل همکاری های ایران و اوکراین در این بازه زمانی به شدت کاهش پیدا کرد. این مساله به ویژه در مورد قطع واردات گندم و دانه های روغنی از اوکراین برای ایران بسیار مهم بود.