پیامدهای خروج ایران از NPT چیست؟
در مورد خروج ایران از NPT و پیامدهای آن با حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل بین‌الملل به گفت‌وگو پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
آیا ایران با خروج از NPT اهرم فشاری برای بازگشت کشورهای اروپایی به برجام خواهد بود؟
خروج از NPT یعنی خروج از پیمان مادری که براساس آن گفته می‌شود انرژی هسته‌ای حق مسلم ما است، یعنی هر کشوری از جمله ایران براساس ماده ۲ NPT می‌تواند انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای داشته باشد.
وقتی از NPT خارج شویم یعنی از نظر حقوقی خود را از سند حقوقی منفک می‌کنیم، یعنی حق خود را نادیده می‌گیریم. همچنین آنچه در مقابل این خروج به دست می‌آید تحریک دشمنان ایران است یعنی با این اقدام عملاً دشمنان ایران از جمله آمریکا، اسرائیل و انگلیس با هم متحدتر از گذشته خواهند شد و می‌توانند با استناد بر خروج از NPT، دنیا را بیشتر از گذشته با خود همراه کنند.
فراموش نکنیم آمریکا دو سال گذشته وقتی برنامه پیشنهادی علیه ایران داد حتی در شورای امنیت در انزوای کامل قرار گرفت، یعنی آمریکا و دومنیکن تنها به این قطعنامه پیشنهادی رأی دادند و ۹ کشور عضو شورای امنیت که نزدیک آمریکا هم بودند به آن رأی ممتنع دادند و روسیه و چین نیز رأی منفی دادند.
افرادی که خروج از NPT را مطرح می‌کنند عملاً با این اقدام دشمنان ایران را با یکدیگر متحدتر و زمینه‌های حقوقی لازم را برای برخورد در مجامع بین‌المللی آماده‌تر می‌کنند. به عنوان یک پژوهشگر معتقدم خروج از این معاهده نه تنها مؤثر نیست بلکه اوضاع را پیچیده‌تر و سخت‌تر برای ایران خواهد کرد.
با توجه به شرایط موجود چه سرنوشتی برای برجام متصور هستید؟
با اقداماتی که ایران انجام داده، مذاکرات برجام دور از دسترس بوده است و عملاً کنار گذاشته خواهد شد. یعنی موضوع برجام ترویج نیافتن سلاح‌های هسته‌ای است. وقتی از یک پیمان مادر تحت عنوان NPT خارج شویم یا اقداماتی علیه این پیمان انجام دهیم دیگر برجام موضوعیت ندارد زیرا برجام ذیل NPT است.
هدف برجام عدم اشاعه سلاح هسته‌ای است، بنابراین وجود برجام دیگر موضوعیتی ندارد و با خروج از NPT به صورت قطع برجام کنار خواهد رفت.
آیا با قطعنامه‌ای که از سوی شورای حکام امضا شده است و اقدامات متقابل ایران، پرونده ایران به شورای امنیت خواهد رفت؟
قطعنامه صادر شده زمینه‌سازی برای ادعاهای دروغینی است که اسرائیل و آمریکا علیه ایران مطرح و به شورای حکام ارائه کردند تا رأی بیاورد و مستند شود. چون صحبت علیه ایران تنها ادعا است اما وقتی در مجمعی مانند شورای حکام این صحبت‌ها به نمایندگی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطرح می‌شود عملاً این ادعاهای دروغین مستند خواهد شد و وقتی مستند شد قطعنامه بعدی و نشست شورای حکام که احتمالاً سه‌ماه بعد خواهد بود زمینه‌ای می‌شود تا آلمان، انگلیس و فرانسه که از برجام خارج نشدند به استناد اینکه شورای حکام علیه ایران رأی داده و ایران عملاً برجام را نقض کرده است، مکانیسم ماشه را فعال کنند.
مکانیسم ماشه یعنی ترکیبات اجرایی قطعنامه‌های تحت فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل؛ یعنی شش قطعنامه قبلی دوباره باز خواهد گشت، یعنی نیازی به ارجاع مجدد پرونده به شورای امنیت نیست و اتحادیه اروپا می‌تواند با استناد به قطعنامه‌ها مکانیسم ماشه را فعال کند.
وقتی مکانیسم ماشه فعال شود قطعنامه ۱۹۲۹ که آخرین قطعنامه بوده است و پنج قطعنامه دیگر فعال خواهد شد و دوباره به تحریم‌های سازمان ملل که در قطعنامه ۱۹۲۹ برای ایران در نظر گرفته شده بود بازمی‌گردیم، یعنی به قبل از برجام و قبل از تیرماه ۹۴ بازخواهیم گشت.
در این وبلاگ هدف ارائه تحلیل های روز در باره تحولات بین المللی و روابط خارجی ایران با سایر کشورها و در موارد مهم تحلیل مسائل داخلی ایران است.علاوه براین برای کسانی که به هردلیل علاقه مند به مسائل تحلیل سیاسی هستند و دوست دارند روش صحیحی را برای تحلیل تحولات جاری ایران و جهان در پیش گیرند، بخش آموزشی در این باره ارائه شده است که امیدوارم گام کوچکی در ایجاد انگیزه برای شناخت دقیق تر مسائل سیاسی ایران و جهان باشد.