چرا روسیه برای خروج ایران از ان.پی.تی نگران است؟
محمدجواد ظریف با بیان اینکه ایران پنج گام در راستای کاهش تعهدات برجام برداشته است و قرار نیست گامی دیگری برای کاهش تعهدات بردارد، گفت: در صورتی که اروپاییها به تعهدات خود برگردند ایران هم کاهش تعهدات را متوقف میکند اما اگر اروپاییها به رویه خود بر اساس بازیهای سیاسی ادامه دهند زیرا هیچ محمل قانونی ندارد ما امکانات متعددی داریم. در نامه رئیس جمهور آمده اگر این موضوع به شورای امنیت ارجاع شود، خروج ایران ازان.پی.تی مطرح خواهد بود اما پیش از آن برنامههای دیگر را میتوان در دستورکار قرار داد.
در همین موقع خبرگزاری رویترز نوشت؛ در صورتی که کشورهای اروپایی پرونده ایران را به علت کاستن از تعهدات خود براساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با قدرتهای جهان به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند، ممکن است تهران از پیمان جهانی منع اشاعه تسلیحات هستهای (انپیتی) خارج شود.
آمریکا سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای با ایران خارج شد؛ بعد از اقدام ایران به اجرای گام پنجم کاهش تعهدات هستهای فرانسه، انگلیس و آلمان این ماه رسما سازوکار حل اختلاف گنجانده شده در این موافقتنامه را فعال کردند. البته مصاحبه سفیر فدراسیون روسیه در تهران تنها به موضوع نگرانی از خروج ایران از ان پی تی خلاصه نشد چرا که وی روز در مورد اینکه اگر روسیه و ایران در اوضاع بوجود آمده در سوریه مداخله نمیکردند، اکنون ممکن بود تروریستها کنترل تمام خاک سوریه را در دست داشته و پیروز شده بودند.
جاگاریان افزود: چالش مشترک برای ایران و روسیه، مبارزه با تروریسم است. درباره سایر موضوعات منطقهای نیز اهداف و وظایف مشابهی وجود دارد. علاوه بر این، هر دو کشور تحت تحریمهای غربی قرار دارند. این مسئله کشورهای ما را به یکدیگر نزدیکتر از گذشته کرده است.
جاگاریان در بخش دیگری از این مصاحبه اعلام کرد، مقامات ایران و روسیه در حال مذاکره برای برقراری مقررات بدون روادید برای گروههای گردشگری دو کشور هستند، ولی موضوع لغو کامل روادید هنوز در دستور کار مذاکرات قرار ندارد.
ناظران سیاسی بر این باورندکه خروج ایران از ان.پی.تی میتواند نگرانیهایی را نیز برای کشورهایی همچون چین و روسیه که تاکنون در موضع برجام رویکرد حمایتی از ایران داشتهاند بوجود بیاورد.
نگرانی مسکو از تبعات احتمالی خروج ایران از ان.پی.تی
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در خصوص اظهار نظر اخیر لوان جاگارین و ابراز نگرانی وی نسبت به خروج احتمالی ایران از ان.پی.تی به سیاست روز گفت: ابتدا اینکه صحبتهای اخیر سفیر روسیه در ایران بر مبنای یک فرض احتمالی مطرح شده است، یعنی اگر تهران در برابر بدعهدیهای اروپا در قبال برجام تهدیدش مبنی بر خروج از ان.پی.تی را عملی کند این موضوع شرایط نگرانی را برای مسکو نیز فراهم میکند.
وی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی جمهوری اسلامی ایران برنامه برای خروج از پیمان جهانی منع اشاعه تسلیحات هستهای ندارد، بیان داشت: اگر کشوری از ان.پی.تی خارج شود به صورت بالقوه این آمادگی را دارد تا بدون نظارت آژانس بین المللی هستهای فعالیت هستهای داشته باشد و این فعالیت حتی به فعالیتهای نظامی هستهای نیز منتج شود.
بهشتی پور اظهار داشت: بنابراین این موضوع سبب میشود که کشورهای جهان کشور یاد شده را تهدیدی علیه خودشان و صلح جهانی قلمداد کنند و کشور خارج شده از ان.پی.تی ناخودآگاه به یک تهدید تبدیل میشود.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی با اشاره به اینکه روسیه و چین تا قبل از توافقنامه برجام به تمامی قطعنامههای تایید شده علیه ایران رای میداند، گفت: بعد از برجام روسیه و چین وقتی شاهد نظارت آژانس بین المللی اتمی در قبال همه برنامههای صلح آمیز هستهای ایران بودند دیگر تهران را تهدید علیه خود قلمداد نمیکردند.
وی خاطرنشان کرد یکی از تبعات خروج ایران از ان.پی.تی این است که قطعانامههای ۶گانه که مهمترینش ۱۹۲۹علیه ایران فعال، ایران را به عنوان تهدید صلح جهانی معرفی و جامعه بین الملل را مجاز میکند تا اقدامات مختلفی را علیه کشورمان انجام دهند.