دست باز ایران برای تولید اورانیوم غنی شده بیشتر
حسن بهشتیپور / كارشناس مسائل هستهای دز گفتگو با روزنامه جام جم گفت:
بعد از آنکه از روز شنبه 14 اردیبهشت آمریکا اعلام کرد دو مورد از هفت مورد تعلیق تحریم ها را درباره فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران ملغی می کند در عمل مشکلات جدیدی در راه اجرای برجام برای ایران بوجود آمد. با این حال بنظر می رسد دست ایران برای تولید اورانیوم غنی شده بیش زا سقف تعیین شده در برجام فراهم شده است. زیرا وقتی مبادله اورانیوم غنی شده در ایران با کیک زرد تحریم می شود در عمل ایران می تواند ذخایر خود را افزایش بدهد.
پیش از این آمریكا در چند بند از توافق برجام تایید كرده بود كه فعالیتهای هستهای در ایران انجام شود. براساس این توافق پنج بند آن بهویژه در مورد فعالیتهای بوشهر، همكاریهای فردو و همچنین موارد مربوط به اراك تمدید شد. از سوی دیگر توافق شده بود كه ذخایر اورانیوم غنی شده مازاد بر 300 كیلوگرم به برخی كشورها صادر و در ازای آن ایران كیك زرد دریافت كند. مضاف بر این موافقت شد كه تولید ایران در حوزه آب سنگین كه از سقف 130 تن گذشت به كشورهایی مثل روسیه، آمریكا و عمان صادر شود. اما در رویكردهای جدیدی كه ایالات متحده در پیش گرفته كشوری مثل عمان تهدید شد كه اگر مازاد آب سنگین را از ایران تحویل بگیرد مشمول تحریم آمریكا میشود. از سوی دیگر به روسیه در قبال مبادلات كیك زرد نیز هشدار داده شده است. اگر این كشورها به این رویكرد جدید آمریكا پاسخ مثبت بدهند یك بحث است، اما نكته مهمتر اینكه آمریكا برخلاف تعهدات بینالمللی نقض صریح برجام كرده و خلاف قطعنامه 2231 كه به آن رای داده عمل كرده است. بنابراین از یكسو دست ایران برای رعایت نكردن سقف تعیین شده در خصوص نگهداری ذخایر بیش از 300 كیلو اورانیوم غنی شده و همچنین افزایش ذخایر بیش از 130 تن آب سنگین باز است. از سوی دیگر این روند نشان میدهد آمریكا در پی آن است كه به جهانیان نشان دهد ایران خودش با افزایش تولید اورانیوم غنی شده و آب سنگین، برجام را نقض كرده تا به این وسیله همراهی دیگر طرفهای توافق برجام را برای برگرداندن قطعنامههای ششگانه علیه ایران به صورت خودكار فراهم كند.