عربستان هم طبق این فرمول پیمان ان پی تی را امضاء کرده  و نظارت  آژانس بین المللی انرژی اتمی را پذیرفته است. بر مبنای آن این حق را دارد که به  انرژی صلح امیز هسته ای دست پیدا کند تا از منابع تولید برق و دیگر دستاورد های این انرژی استفاده کند. این مساله تهدید امنیتی علیه ایران و منطقه محسوب نمی شود. بنابراین اعتراض هایی که در این مورد می شود قانونی نیست.

جنبه دوم این موضوع به  رفتار تبعیض آمیز امریکا درقبال کشورها باز می گردد.  به این معنا که اگر سرنخ همه مسائل دست ایالات متحده باشد ان موقع همه کشورها با هماهنگی واشنگتن هرکاری بخواهند انجام می دهند ولی اگر با امریکا هماهنگ نباشند دچار مشکلات می شوند.

 الان بحث این است که درباره برجام ایران تمام نکات توافق  را اجرایی کرده است. اما امریکا به بهانه واهی برجام را زیر پا می گذارد و ایران را تحت بی سابقه ترین تحریم ها قرار می دهد.

بهانه آمریکا غنی سازی اورانیوم ایران در ایران است ، و می گوید چون ایران غنی سازی اورانیوم می کند ، فشار و مشکلات را به ملت ایران تحمیل می کنم. اما نظارت ها و کنترل ها و محدودیت هایی را که ایران بخاطر دستیابی به حق غنی سازی پذیرفته است نادیده می گیرد. و این یک نوع ظلم آشکار در حق مردم ایران است .

اما رفتار آمریکا درقبال  عربستان اینگونه نیست، زیرا آمریکا مدعی است بر اساس آنچه که توافق شده عربستان اورانیوم غنی شده  مورد نیاز دو راکتوری را که قرار است راه اندازی کند ، وارد می کند. بنابراین مجوز لازم را برای غنی سازی ندارد.

در کل به نظر من تا زمانی که عربستان مقررات آژانس را اجرایی کند این مساله تهدیدی علیه ایران یا کشورهای منطقه محسوب نمی شود. اگر کشوری زیر نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد مشکلی برای هسته ای شدن عربستان نیست چرا که صلح آمیز است.

سوال:این توافق دقیقا با کدام کشور صورت گرفته است؟ آیا شما مفاد توافق را می دانید؟ شما در مصاحبه قبلی خود اشاره کردید که آمریکا مخالف هسته ای شدن است به این دلیل که عربستان نیروگاه خود را با کمک چین احداث کرده است و پکن نقش مهمی در هسته ای شدن عربستان دارد. چه شد که امریکا راضی شده است؟ایا مساله رقابت با چین حل شده است؟ یا اینکه پشت پرده توافقاتی شده است؟

بهشتی پور:

هسته ای شدن باید تعریف شود . اگر منظور از هسته ای شدن استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای است که آمریکا در این مورد با عربستان مشکلی ندارد . اما اگر منظور از هسته ای شدن عربستان به معنای انتقال دانش  هسته ای به این کشور و بومی شدن صنعت هسته ای در این کشور است آمریکا و چین هر دو با این موضوع مخالف هستند زیرا آنها نمی خواهند وابستگی به صنعت هسته ای آنها کم شود.

 

سوال: اگر صلح آمیز است پس چرا داد نمایندگان  دموکرات در کنگره  در آمده است؟ ظاهرا میان خودشان اختلاف بسیار جدی بر سر هسته ای شدن عربستان وجود دارد.  روز جمعه مایک پمپئو در مصاحبه با یک شبکه خبری آمریکا برای عربستان خط و نشان کشید که حق ساخت سلاح هسته ای را ندارد. وقتی وزیر خارجه آمریکا به این مساله اشاره می کند احتمال این هست که پشت پرده اخباری از این دست که عربستان به دنبال سلاح باشد وجود داشته است.

آمریکا بخوبی می داند عربستان نه می تواند و نه برنامه ای برای ساخت سلاح هسته ای ندارد . آنها دارند در واقع به عربستان فشار می آورند که بازهم امتیاز بیشتری بگیرند.

علاوه بر این اختلافات داخل آمریکا بر سر هسته ای شدن عربستان به مساله خاشقچی هم مربوط می شود . نمایندگان  دموکرات ها برسر این مساله جدی هستند. آنها می گویند که وقتی کشوری علیه شهروند خودش آنهم در کنسولگری در خاک یک کشور دیگر قوانین بین المللی را زیر پا می گذارد لایق داشتن فناوری حساس هسته ای نیست و نباید به آنها اعتماد کرد.

به باور من ما از منظر رقابت های  سیاسی داخلی آمریکا نباید موضوع هسته ای شدن عربستان را تحلیل کنیم . باید از منظر منافع ملی و حساسیت هایی که در خاورمیانه وجود دارد آن را تحلیل کنیم.

ایران از زمانی که برنامه صلح آمیز  هسته ای خود را شروع کرد  به دنبال منطقه عاری از سلاح های هسته ای در منطقه بوده و هست. موضع جمهوری اسلامی این است که هر کشوری که در منطقه است نباید سلاح هسته ای داشته باشد اما همکاری های هسته ای صلح امیز زیر نظر آژانس را بدون هرگونه محدودیتی تایید می کند.  ایران با هر کشوری می تواند همکاری داشته باشد و اگر مقررات آژانس رعایت شود مشکلی هم برای امنیت منطقه فراهم نمی شود.

سوال: یعنی این همکاری شامل همکاری ایران و عربستان در مساله هسته ای هم می تواند باشد؟

ایران و عربستان به عنوان دو قدرت منطقه ای باید روابط خود را در بسیاری از زمینه ها بهبود ببخشند و مشکلات موجود را حل کنند بعد از آن می توانند در باره همکاری های صلح آمیز هسته ای هم با یکدیگر همکاری داشته باشند.

مخالفت عربستان به همراه آمریکا با برجام  بر سر این بود که توافق ایران  با 6 قدرت برتر جهان ، قدرت و موقعیت ایران را در منطقه را افزایش می داد. و این موضوع برای عربستان به عنوان یک رقیب منطقه ای قابل پذیرش نبود.  

بحث انرژی هسته ای موضوع فرعی است.  عربستان نگران این بود که ایران دنبال سلاح هسته ای باشد. اما در برجام  ایران در عمل تعهداتی را پذیرفت و در حال اجرای آن است که دیگر جای تردیدی نمی ماند که فعالیت های ایران کاملا صلح آمیز است. گزارش های چهارده گانه آمانو مدیر کل آژانس هم این موضوع را تائید می کند. 

سوال: برخی کارشناسان می گویند بن سلمان پنهانی با پاکستان بر سر ساخت سلاح هسته ای رایزنی کرده است و به همین خاطر قرار است یک پالایشگاه به ارزش 20 میلیارد دلار در این کشوراحداث کند. کما اینکه در زمان نواز شریف هم این گمانه زنی وجود داشت که عربستان از پاکستان خواسته است که فرمول ساخت سلاح هسته ای را در اختیار آنها بگذارد. نظر شما چیست؟

بهشتی پور: اینها تبلیغات دروغینی است که در مورد ایران هم مطرح می شد . آمریکا بشدت برفعالیت های عربستان در کلیه زمینه ها بویژه نظامی ، نظارت و کنترل دارد و بخاطر امنیت اسرائیل امکان ندارد به عربستان اجازه بدهد به بمب هسته ای دسترسی پیدا کند . موضوع پالایشگاه نفت در پاکستان در چارچوب همکاری های عربستان و پاکستان است که به نفع هر دو کشور است و ربطی به مسائل هسته ای ندارد.