روش تحلیل سیاسی

 به نظر می‌رسد هنوز نمی‌توان خیلی به اجرای نهایی این سازوکار مالی و تاثیر مثبت آن بر اقتصاد کشور امیدوار باشیم. چون راه اندازی ساز وکار مبادلات کالا با کالا با طرف اروپایی  از یک طرف به گزارش نهایی نهاد مالی موسوم به FATF  منوط شده و از طرف دیگر روی اجرای مرحله ای آن تاکید دارند. آنطور که وزیر خارجه آلمان توضیح داده در مرحله اول نهادی  قرار است در فرانسه تشکیل شود و ریاست و اداره آن را آلمانی‌ها برعهده خواهند داشت در ابتدا کالاهایی را پشتیبانی می‌کند که هنوز مشمول تحریم آمریکا نیستند. یعنی منظور مواد غذایی و دارو وکالاهای  ضروری است. چون آمریکا این موارد را تحریم نکرده اما در عمل چون برای خرید این کالاها ، پرداخت پول از طرف ایران میسر نیست تحریم غیرمستقیم اعمال می شود . حالا اروپایی ها می خواهند زمینه انجام چنین معاملاتی را با ایران فراهم کنند. اما همین آب باریکه هم مشخص نیست که از چه زمانی اجرایی می‌شود و  اجرای آن چند مرحله‌ای خواهد بود. اینکه  فعلا هم به کالاهایی محدود شده که تحریم آمریکایی نباشند. خود یکی از موارد نا امید کننده است.  این سه عامل تا حدودی خوش‌بینی را نسبت به اینکه وضعیت ایران را به قبل از خروج آمریکا از برجام برگرداند، از بین می برد. اما از آن طرف هم ناامید کردن مردم درست نیست؛ یعنی نه امید واهی به مردم  بدهیم و نه اینکه ناامیدی را در اذهان عمومی ترویج کنیم. بلکه باید واقع‌بینانه آنچه اتفاق افتاده را برای  مردم توضیح دهیم . باید گفت که اگر طرح ارائه شده، اجرایی شود، درواقع گام خوبی در راستای مقابله با فشاری است که ایالت متحده آمریکا علیه ایران به‌ویژه در بخش مالی اعمال می‌کند و این مهار هژمونی مالی آمریکاست و برای اجرایی شدن هم منوط به دو بخش است که یک بخش در ایران لازم است چهار لایحه تصویب شود و بخش دیگر در اروپاست که مراحلی که وعده داده‌اند را اجرایی کنند.

در مجموع باید گفت به نظر می‌رسد «اینستکس» از نظر سیاسی موفقیت بیشتری دارد به دلیل اینکه لااقل نشان می‌دهد اروپا در برابر فشار آمریکا می‌خواهد مقاومت کند ولو اینکه توانش محدود است. درواقع به دلیل هشدارهای ایران این سازوکار اعلام شد. ولی این یک ضعف است که تاریخ جدیدی برای اجرای آن اعلام نکرده اند و آن را به تصویب لوایح چهارگانه در ایران منوط کرده‌اند.

برای  درک واقعیت‌ها«اینستکس» باید به اطلاعات بیشتری دست پیدا کنیم به نظر می رسد اروپایی ها برای مقابله با اقدام های تنبیهی آمریکا فعلا به ارائه قطره چکانی اطلاعات درباره این موضوع بسنده کرده اند. ما باید آنچه اتفاق افتاده را دقیقا خوب بشناسیم و به مردم جزئیات آن را تا آنجا که منتشر شده، توضیح دهیم.