* در صورت تداوم عملیات عفرین و عدم پیروزی ارتش ترکیه، آیا این امر باعث ایجاد بحران برای دولت حزب عدالت و توسعه و همچنین رئیس جمهور این کشور نخواهد شد؟

همانطور که در پاسخ به سئوال قبلی به این امر اشاره کردم حضور نظامی ترکیه که هم با مخالفت دولت دمشق روبرو است و هم با مردم محلی عفرین که از قضا مخالف اسد هستند ، وضعیت دشواری  را برای حزب حاکم عدالت و توسعه  ایجاد کرده است که چگونه سیاست باقی ماندن در سوریه را توجیه کنند. اما در برهه کنونی هنوز به یک بحران حاد تبدیل نشده است؛اگرچه عملیات برون مرزی ارتش ترکیه توانایی بالقوه ای برای ایجاد بحران درجامعه ترکیه را دارا می باشد. در صورتی که این جنگ به جنگی فرسایشی تبدیل شود وتلفات نظامی ارتش نیز بیشتر شود این احتمال وجود دارد واکنش های افکار عمومی و احزاب اپوزیسیون نسبت به این عملیات بیشتر شود و اردوغان را دچار بحرانی فراگیر سازند. دولت حزب عدالت وتوسعه با بحران های بسیاری روبرو است و به باور من مایل نیستند بحران بزرگ وجدی تری برای خود ایجاد کنند.

* اکنون بسیاری از کارشناسان و گزارش ها بر این مساله تاکید می کنند که عملیات ارتش ترکیه در سوریه تاثیر منفی بر حزب حاکم در انتخابات آتی این کشور خواهد گذاشت و در انتخابات آتی آرا این حزب به شدت کاهش خواهد یافت؟

واقعیت این است سیاست خارجی کشورها و شکست و پیروزی در آن ، تنها عامل تاثیر گذار بر کاهش و یاحتی افزایش آرا حزب حاکم درکشورها ازجمله ترکیه نیست. باید توجه داشت یکی دیگر از شاخص های تاثیرگذاری بر انتخابات سیاست داخلی رهبرران کشورها نیز است و براین باورهستم نتایج عملیات عفرین اگرمثبت هم باشد ودستاوردهایی برای ترکیه دربرداشته باشد ، موقعیت رجب طیب اردوغان در آینده این کشور بیشتر تضعیف می شود زیرا روند کنونی در ترکیه نشان می دهد اوضاع اقتصادی رو به مشکلات بیشتر پیش می رود و تنش در مناسبات با سایر کشورها روز به روز در حال افزایش است این موضوع  حتما تاثیر منفی برموقعیت  حزب عدالت و توسعه در میان هواداران خود خواهد داشت.  بنابراین برای بررسی عوامل تاثیرگذار بر نتایج انتخابات آتی ترکیه و آرایش نیروهای سیاسی در این کشور باید عوامل و پارامترهای داخلی  را در کنار عوامل خارجی در نظر گرفت.

رجب طیب اردوغان به دلیل تسویه هایی سیاسی امنیتی  که از سال 2014 و پس از کودتای این کشور که به کودتای فتح الله گولن موسوم شد، در بخش بزرگی مراکز قدرت انجام داد ؛ بخش قابل توجهی از موقعیت مثبت خود را در میان مردم از دست داده است. زیرا پس از این کودتا ده ها هزار نفر از کارهای خود اخراج شدند و بخش بزرگی از افسران ارتش بازداشت و یا بازنشسته شدند و پاکسازی گسترده ای در تمامی ساختار اداری و سیاسی ترکیه  صورت گرفت و تمامی عناصری که ازنظر حزب عدالت و توسعه مشکوک قلمداد می شدند، برکنار و پاکسازی شدند. علاوه براین  رسانه های و روزنامه نگاران نیز با محدودیت هایی بسیار گسترده در مقایسه با سالهای قبل از کودتا روبرو شده اند. در نتیجه قابل پیش بینی است به علت اتخاذ این سیاست های داخلی و خارجی پایگاه اردوغان در آینده ترکیه تضعیف  شود. اگرچه اردوغان براساس قانون اساسی این کشور عضو هیچ حزبی نیست اما وی همچنان پدرخوانده حزب عدالت و توسعه خواهد بود و در صورت تدام و وضعیت کنونی و صف بندی های جدید سیاسی در داخل ترکیه امکان افول هرچه بیشتر حزب عدالت و توسعه محتمل به نظر می رسد.

* به عملیات عفرین بازمی گردیم ورود نیروهای وابسته به ارتش سوریه خواهد توانست معادله جنگ را به نفع ائتلاف سوری-کردی و به ضرر ارتش ترکیه تغییر دهد؟

همانطور که توضیح دادم ترکیه از عملیات عفرین دو هدف اصلی دارد از یک طرف می خواهد کردها را محدود سازد و از طرف دیگر می خواهد با کنترل این منطقه نقش و جایگاه خود را در مذاکرات آتی سوریه و آینده این کشور بهبود و تقویت کند. ترکیه در تلاش است به بازگیری تاثیر گذار در تحولات آتی سوریه تبدیل شود. بنابراین اقدامات ارتش ترکیه هم به ضرر کردها و هم به ضرر دولت مرکزی سوریه خواهد بود. ترکیه تضعیف شده در شمال سوریه به نفع هر دو طرف خواهد بود بنابراین طبیعی است که این دو با ائتلاف مانع از پیشروی بیشتر ترکیه شوند. به باور من هر دو طرف تمام تلاش خود را بدین منظور انجام خواهند داد اما اکنون در مورد موفقیت آنان نمی توان با قاطعیت سخن گفت. اما ضعف عملیاتی و میدانی ارتش ترکیه امکان بیشتری برای آنان و همچنین قدرت مانور بیشتری برای مقابله با ارتش ترکیه به آنها خواهد بخشید.

 

* به تلاش ترکیه برای بهبود جایگاه خود در آینده سوریه اشاره کردید اکنون خبرهایی مبنی بر تلاش ترکیه برای کنترل کامل بر شمال غرب سوریه و حتی کنترل حلب به گوش می رسد آیا این احتمال وجود دارد که ترکیه دست به عملیات بزرگتری بزند؟

عملیات ارتش ترکیه در عفرین نشان داد ارتش ترکیه از کارایی و توان عملیاتی چندانی برخوردار نیست که عملیات های بزرگتری همچون کنترل کامل شمال غرب سوریه و به ویژه حلب را هدایت و سازماندهی کند. از طرفی دیگر چنین برنامه ای نیازمند بودجه کلان و سرمایه گذاری بسیار هنگفتی  است که به باور من دولت ترکیه فاقد این میزان از بودجه خواهد بود که چنین برنامه های بلندپروازنه ای را دنبال کند. دولت ترکیه به رغم آنکه در سوریه مداخله کرده است اما همواره در چارچوب سیاستی پراگماتیستی عمل خواهد کرد و خود را بیش ازحجم خود درمسائل خارجی درگیرنخواهد ساخت. چنین اخبار و گزارش هایی بیشتر توسط اپوزیسیون دولت ترکیه منتشر می شود و به لحاظ عملیاتی و میدانی قابلیت اجرایی ندارند.

* اما عملیات عفرین و به طور کلی سیاست ترکیه در سوریه باعث تنش این کشور با آمریکا شده است و این دو متحد در حال دور شدن از هم هستند آیا این برخلاف سیاست های پراگماتیستی ترکیه نیست؟

درابتدا دوری ترکیه ازآمریکا دوری تاکتیکی است نه واگرایی استراتژیک. ترکیه به لحاظ نظامی، سیاسی و اقتصادی به آمریکا نیازمند دارد و آمریکا نیز در مسائل منطقه ای و ناتو به ترکیه نیاز دارد. آنچه اکنون باعث تشدید تنش ها درمیان ترکیه و واشنگتن شده است به سیاست های خاورمیانه ای دونالد ترامپ بازمی گردد. به طور کلی سیاست خارجی دولت جدید آمریکا در همه جای جهان باعث تنش در میان کشور و کشورهای دیگر شده است از اروپا گرفته تا روسیه و کره شمالی و خاورمیانه شاهد تشدید تنش های آمریکا با این کشورهای هستیم. به باور من این مساله در بلندمدت در میان آنکارا و واشنگتن حل خواهد شد و دو طرف به چشم اندازی مشترک برای آینده سوریه و حتی منطقه دست خواهند یافت