حسن بهشتی‌پور - کارشناس مسائل هسته‌ای

آرمانآغاز احداث سایت 2 نیروگاه اتمی بوشهر از ابعاد گوناگون علمی، اقتصادی و بین‌المللی برای دو کشور روسیه و به‌ویژه‌ ایران حائز اهمیت است، اما مسئولیت تامین سوخت این نیروگاه امری مهم است که باید روشن گردد کدام یک از دو کشور می‌خواهند سوخت سایت دوم این نیروگاه را تامین کنند، زیرا در قرارداد قبلی ایران و روسیه، تامین سوخت نیروگاه اتمی بوشهر به‌عهده روس‌ها بود، اما هنوز مشخص نیست تامین سوخت سایت2 نیروگاه اتمی بوشهر به‌عهده کدام کشور است. اگر قرارداد جدید همکاری مشترک هسته‌ای تهران و مسکو طوری تنظیم شده باشد که مسئولیت تامین سوخت این نیروگاه را ایران تقبل کرده باشد، این مساله به ارتقای همکاری‌های هسته‌ای میان ایران و روسیه کمک کرده و در نتیجه منجر به تامین برق هسته‌ای ایران در سال‌های آینده خواهد شد. تهران اکنون برای تامین برق کشور، بر روی انرژی خورشیدی سرمایه‌گذاری کرده و به‌تازگی کشورمان توافق‌هایی با نروژ و انگلستان به امضا رسانده است و به‌زودی قرار است فناروی‌هایی از انگلستان وارد کشور شود. ایران انرژی بادی را هم مورد توجه قرار داده، اما انرژی‌های هسته‌ای جایگزین سوخت‌هایی فسیلی می‌شوند که در هر کشوری وجود دارد. به هر روی دانش فنی نیروگاه اتمی بوشهر در صورتی که ‌ایران سوخت واحد 2 این نیروگاه را تامین کند، بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر دانش بهره‌برداری از رآکتور تولید برق هسته‌ای در ایران در حال بومی شدن است. این مهم خود به ارتقای سطح فیزیک و شیمی، علوم پایه و رشته‌های وابسته به ‌این رشته‌ها کمک می‌کند. فارغ از هر چیز باید در نظر داشت که در سطح خاورمیانه ‌ایران نخستین کشوری است که از برق هسته‌ای بهره می‌برد. ترکیه و عربستان سعودی نیز به‌دنبال برق هسته‌ای هستند که به‌نظر تا دستیابی به آن زمان بسیاری لازم است. برخی‌ها معتقدند که احداث سایت 2 نیروگاه اتمی بوشهر از منظر اقتصادی برای روسیه منافع بسیاری نسبت به‌ ایران دارد. به‌نظر می‌رسد این عده بیشتر به بعد اقتصادی این پروژه توجه دارند. بر این اساس، ممکن است این پروژه از منظر اقتصادی بیشتر به‌نفع روسیه باشد، اما همان‌طور که بهره‌برداری فاز یک نیروگاه اتمی بوشهر به دست ایران صورت گرفت، بهره‌برداری فاز 2 این نیروگاه هم به دست ایران صورت خواهد گرفت، بنابراین از منظرعلمی و انتقال فناوری هسته‌ای یک امتیاز برای ایران محسوب می‌شود. از سویی سهیم بودن دانشمندان و مهندسان ایرانی در این پروژه بسیار مهم است و بهره‌برداری این پروژه و دانش فناروی آن یک موفقیت بزرگ برای ایران محسوب می‌شود. از این رو، تنها نباید نگاه صرف اقتصادی به‌این پروژه داشت، بلکه باید همه جوانب علمی، فنی و اقتصادی این پروژه را در نظر گرفت.