روش تحلیل سیاسی

ولی ترامپ در حال حاضر با زرنگی می خواهد آن چیزی را که مطلوب آمریکا بوده و نتوانسته در مذاکره  بدست بیاورد ، مجددا احیا کند . و تصور می کند می تواند همه آن خواسته ها را  در چند تبصره جدید ، وارد کند. اما  چنین چیزی امکان پذیر نیست چون اگر می شد در مذاکرات این خواسته ها بدست می آمد.

انتظارمردم جهان و ازجمله آمریکا  این بود که ترامپ در این سخنرانی دقیقا نواقص برجام را بیان می کرد و توضیح می داد چه چیزی را  در برجام نقص می داند باید بگویم  آن چیزی که وی در سخنرانی گفت در واقع بیشتر به یک شو سیاسی شبیه  بود و یکسری نکاتی را مطرح کرد که نه تنها افکار عمومی مردم جهان را بلکه مردم داخل امریکا را نیز نمی تواند قانع کند. همه می پرسند دقیقا اشکالات برجام از نگاه ترامپ چیست .

البته برجام اشکالاتی هم دارد اما واقعیت این است که اشکالات مربوط به این است که هر طرف از مذاکره کننده از بخشی از خواسته هایش گذشته که آن را الان اشکال می داند.البته یکسری هم از نظر عمومی باید پیش بینی هایی در برجام انجام می شد که از این بابت هم اشکال است.

اما ترامپ اصلا به این چیزها کار ندارد چون اینطوری که ترامپ سخنرانی کرد معلوم است اصلا متن برجام را نخوانده است . چون اگر متن برجام را می خواند چنین مسائلی را مطرح نمی کرد.از طرف دیگر معمولا رئیس جمهور امریکا به مشاورین خود گوش می دهد و نظرات آنها را با دقت مورد توجه قرار می دهد .  ولی چون ترامپ آدم خودشیفته ای است، اصولا رفتارهای غیر قابل پیش بینی از خود نشان می دهد و حرف کسی را هم قبول ندارد. نه حرف مشاورین خود ، نه حرف وزیر دفاع، نه مشاور امنیت ملی و وزیرخارجه اش . بنابراین حرفهای خودش را می زند و جالب اینکه کسی این حرفها را می زند که تا به حال هیچ مسئولیت سیاسی در دوران قبل از ریاست جمهور نداشته .نه نماینده سنا بوده ، نه نماینده مجلس  و نه فرماندار ایالتی بوده .فقط رئیس یک شرکت بزرگ بوده و فکر می کند که امریکا هم می تواند بعنوان یک شرکت بزرگ اداره کند و تصور می کند که همانطوری که می شود در روابط بین شرکتها یک توافق را براحتی زیر پا بگذارد ، برجام  را هم می تواند نادیده بگیرد در حالی که این یک توافق بین المللی است و ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل است و  نمی شود به این سادگی که در روابط تجاری می شود توافقنامه ها را نادیده گرفت، این توافق را زیر پا بگذارد.

سوال :

حالا پاسخ کنگره و دیگر دست اندر کاران دولتش در قبال این موضع ترامپ چه خواهد بود؟

جواب :

 ترامپ خط میانه را طی کرد یعنی وی دنبال این بود که می خواست برجام را کلا کنار بگذارد ولی آنقدر افکار عمومی و کارشناسان در امریکا به وی هشدار دادند که این موضوع برضد منافع امریکا است که بالاخره ترامپ مسئولیت این موضوع را به کنگره محول کرده است.طبق قانونی که در کنگره است رئیس جمهور موظف است که هر 90 روز یکبار گزارش از عملکرد برجام بدهد یا آن را تائید و یا آن را رد کند. حالا ترامپ این موضوع را رد کرده ولی خروج از برجام را اعلام نکرده و این را سپرده دست کنگره که کنگره باید نواقص آن را برطرف کند.

کنگره در زمان اوباما، برای اینکه بتواند اختیارات رئیس جمهوردر مورد برجام  را کنترل کند، قانونی وضع کرد که رئیس جممهور موظف شد هر 90 روز به کنگره در مورد روند اجرای برجام گزارش دهد.  زیرا  اوباما در آن زمان برای آنکه توافق به درازا نکشد ، برجام را برای تصویب به کنگره نفرستاد و از اختیارات ویژه خود استفاده کرد.  چون  حداقل دوسال طول می کشید که برجام در کنگره تصویب شود.  بنابراین کنگره برای مهار اوباما این قانون را تصویب کرد و الان خودشون با این قانون روبرو هستند که باید ظرف مدت 60 روز اعلام نظر کند با نظر ترامپ در باره نقض برجام موافق است یا با نظر آژانس بین المللی انرژی هسته ای بعنوان تنها نهاد قانونی که می تواند در این مورد اظهار نظر کند .  زیرا آژانس تا کنون هشت بار اعلام کرده ایران  از نظر حقوقی و فنی آ ایران برجام را اجرا کرده  است. کنگره باید این تعارض را در مدت 60 روز ی که فرصت دارد ، حل کند.  و به یک تصمیم برسند که یا برای ایران  تحریمهای جدیدی وضع کند، در این صورت مشخصا بعنوان نقض برجام و خروج امریکا از برجام محسوب می شود ولی اگر طبق روال قبلی اینها متعهد به برجام بمانند ولی در قالب و بهانه های واهی مبارزه با تروریسم و نقض حقوق بشر و فعالیتهایی که  بی ثبات سازی می خوانند  در منطقه و غیره تحریمهای جدید وضع کنند در این صورت آنها انتظار دارند   ایران خودش از برجام بیرون بیاید. حالا باید دید در 60 روز آینده کنگره در عمل چه کار خواهد کرد چون بعید است که کنگره نیز از برجام خارج شود. همانطور که گفتم نمایندگان کنگره  آمریکا می دانند برجام توافق دو جانبه نیست که براحتی بشود از آن خارج شد. از طرفی هم منافع ملی امریکا هم اقتضا نمی کند که از آن خارج شوند.همه سیاستمداراران عاقل امریکا تاکید دارند که باید امریکا به برجام پایبند باشند ولی آدمهای ماجراجویی که تحت فشار لابی  اسرائیل هستند و پول از عربستان می گیرند تاکید دارند که مانع از تحقق برجام شوند.

سوال :

مواضع چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان در قبال این سیاست ترامپ چه خواهد بود؟

جواب :

قبل از این در مذاکرات تلفنی و موضعگیری های رسمی که این مقامات داشتند بر اجرای برجام تاکید کردند که اجرای آن به نفع همه است و به امریکا نیز گوشزد کردند که نباید از آن خارج شود. در واقع یک نوع انزوا برای امریکا پیش آمد. برای همین باید بگویم در این استراتژی که  کاخ سفید در باره برجام  اعلام کرد . این یک راهبرد نیست بلکه در واقع یک تاکتیک جدید است که ترامپ در پیش گرفته  است. آمریکایی ها می خواهند آن چیزی را که اقدامات بی ثبات کننده ایران می خوانند مانند برنامه های موشکی دفاعی ایران و اتهام حمایت از  تروریسم را برجسته کنند و اتحادیه اروپا را حداقل در این موضوعات همراه خود کنند و تحریمهای جدید علیه ایران وضع کنند. البته در این زمینه بیانیه ای که اتحادیه اروپا صادر کرد جنبه دوگانه داشت . در ابتدای بیانیه اتحادیه اروپا تاکید کرد که همچنان باید برجام اجرا شود وبه آن پایبند است. ولی درموضوع مسائل موشکی و ادعای  حمایت ایران از تروریسم، اتحادیه اروپا با امریکا اعلام همسویی کرد.

این در حالی است که اتحادیه اروپا می داند که ایران بود که با تروریسم داعش در سوریه و عراق در عمل مبارزه  کرد که خود اروپا و امریکا هم بر تروریست بودن داعش اذعان دارند.  آنها می دانند اگر حضور همه جانبه ایران در عراق و سوریه نبود، داعش می توانست به بغداد و دمشق برسد. بنابراین آنها که ایران را متهم به حمایت از تروریسم می کنند منکر واقعیت های موجود در صحنه جنگ در منطقه هستند. ولی افکار عمومی دنیا از خود ترامپ شنیدند که در زمان رقایت های انتخاباتی آمریکا در آبان ماه گذشته به  خانم کلینتون گفت آمریکا با عملکرد غلطی که در عراق داشت ، زمینه  را برای ایجاد داعش در عراق  و سوریه  فراهم کرد.  بنابراین در این شرایط بخشی از موضوع که درباره برجام است، اتحادیه اروپا و روسیه و چین  با ایران همسو هستند و بخش دیگر مربوط به موشکی و بحث ادعای حمایت از تروریسم،امریکا با اتحادیه اروپا نزدیک است ولی چین و روسیه با آن مخالف اند و آن را قبول ندارند.

سوال :

ترامپ که رابطه صمیمی با سران رژیم سعودی دارد و چندی پیش نیز در ریاض توافق 400 میلیارد دلاری با آنها امضا کرده است، در ادامه سخنانش پای ایران را به حادثه 11 سپتامبر کشید و گفت، ایران پیش از حملات 11 سپتامبر به تروریستهای بلند پایه ای که پسر اسامه بن لادن نیز در میان آنها بود، پناه داد و در نهایت ایران را به حمایت از القاعده متهم کرد.درحالیکه در حکومتهای گذشته امریکا، دخالت عربستان در حادثه 11 سپتامبر به اثبات رسیده بود و گزارش رسمی دولت امریکا نیز در این باره تهیه تنظیم وبه کنگره جهت اقدام علیه رژیم مستبد سعودی ارسال  شده بود.نظر جنابعالی در این مورد چیست؟

جواب :

این یک واقعیت تلخ است که امریکا یک کشور سرمایه سالار و منافع محور است و این که می آید یک معامله 500 میلیارد دلاری که 300 میلیارد آن خرید سلاح و تجهیزات نظامی است و 200 میلیارد دیگر آن  اقلام غیر نظامی است با عربستان امضا می کند، این پول موجب می شود که واقعیت های موجود در منطقه و خود عربستان را نادیده بگیرد. چون عربستان کشوری است که پایین ترین استانداردهای یک زندگی از نظر توسعه سیاسی را دارد و مجموعه اقداماتی که در این کشور علیه حقوق بشر و حمایت صریح آن از القاعده و تروریستهایی که در عراق و سوریه و یمن و  اقصی نقاط جهان توسط عربستان رخ می دهد، نادیده می گیرد.  بدلیل اینکه منافع امریکا اقتضا می کند که ایران را متهم کند .چون ایران که خودش قربانی ترورویسم است می شود حامی ترورویسم و عربستان که این همه به نیروهایی که در سوریه و عراق کارهای ترووریستی می کنند را نادیده می گیرد  .از طرف دیگر  در خود غرب و امریکا بسیاری از عملیاتهایی که داعش انجام داده تحت حمایتهای عربستان بوده.واقعیت این است که در دنیای سیاسی حسب منافع کشورها، ظالم و مظلوم جای آنها تغییر پیدا می کند واقعیتها را تحریف می کنند و آن چیزی  را به افکار عمومی قالب می کنند که منافع آن ها را تامین کنند