تهدیدها به فرصت تبدیل شد
منطق گفتوگوی ایرانی را پیش بکشد و با زبان تفاهم نه مخاصمه با جهان صحبت کند؛ اما دراینمیان مهمترین رقیب روحانی خلاف این رفتار کرد. دونالد ترامپ در نخستین سخنرانی خود بهعنوان رئیسجمهور آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل، تلاش کرد برجام را یک توافق بد برای افکار عمومی مردم دنیا معرفی کند؛ اما در عمل به خاطر آنکه تحلیل او به صورت یکجانبه و انفعالی ارائه شد، نتوانست مخالفان سیاستهای غیرمنطقی خود را متقاعد کند. ترامپ به این واقعیت توجه نکرد که برجام یک توافق جمعی حداقلی برای طرفهای مذاکرهکننده بوده است؛ زیرا برجام زمانی به نتیجه رسید که تمام طرفهای مذاکرهکننده از بخشی از خواستههای خود گذشتند و دیدگاهها و نظرات خود را به هم نزدیک کردند تا بتوانند به یک توافق جامع دست پیدا کنند؛ اگرچه در این توافق نواقصی دیده میشود؛ اما در آن برهه تاریخی برجام بهترین توافقی بود که میتوانست به دست بیاید. او در این سخنرانی خود را هیجانزده و بهدور از منطق گفتوگو نشان داد و حسن روحانی در چارچوب حقوق بینالمللی از زبان دیپلماتیک گفت و توانست در این سفر چهارروزه برای ایران فرصتآفرینی کند؛ نه فرصتسوزی. مهمترین دستاورد توافق برجام، حلوفصل یک معضل بینالمللی و منطقهای از طریق دیپلماسی بود. این توافق توانست موضوعی را که ممکن بود به جنگ منطقهای بینجامد، از طریق گفتوگو و مذاکره به سرانجامی مثبت و نسبتا مقبول براساس یک طرح منصفانه برساند که البته بخشی از درخواستها و مطالبات ایران و گروه ١+٥ را تأمین میکند. روحانی در این سفر نشان داد که زبان دیپلماسی را میداند و به آن پایبند است و در عوض رفتار ترامپ شاید عکس این را به نمایش گذاشت. از طرف دیگر بعد از برجام خیلی از کشورهای اروپایی علاقهمند هستند با ایران همکاری کنند، مثلا فرانسه، ایتالیا، بلژیک و آلمان با ایران توافقهای مهمی در حوزه بانکداری، صنعتی و خودروسازی امضا کردهاند. روحانی در این سفر به آنها نشان داد که در انتخاب راه خود اشتباه نرفتهاند. البته ما در ایران سعی میکنیم مدام بر روی نکات منفی و نداشتهها انگشت بگذاریم. مثلا اینکه چرا برخی از بانکهای بزرگ با ایران همکاری نمیکنند؟ ولی هیچکس نمیگوید که بیمه هرمس که بزرگترین بیمه آلمانی است، با ایران همکاری میکند یا توتال به ایران آمده است. حل خیلی از مسائل اقتصادی و بانکی زمانبر است و از طرف دیگر لازم است که ایران هم به توافقهای بینالمللی چون FATF بپیوندد یا استانداردهای بانکهای جهانی بانکداری را رعایت کند. در کل این سفر، سفر خوبی بود. ایران توانسته با توافق برجام جایگاه مهمی در عرصه بینالمللی پیدا کند. برای همین است که کشورهای اروپایی معتقدند همین الگوی برجامی میتواند برای حل مسئله کرهشمالی نیز مفید باشد؛ اما ترامپ با موضعگیریهای ناشیانه خود نهتنها مشکل کرهشمالی را حل نکرد؛ بلکه نخستینبار بود که رئیسجمهور آمریکا در سازمان ملل که نهادی برای صلح و امنیت بینالمللی است، یک کشور عضو را رسما و علنا به خاطر سیاستهای هستهای تهدید به نابودی کامل میکند. این روند نشاندهنده آن است که مناسبات آمریکا بر پایه زور و تقابل قرار گرفته و طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران هوشمندانه با تکیه بر اجرای دقیق برجام و با اراده ملی برابر این سیاستها ایستادگی کند. امروزه شرایط بینالمللی به نفع ایران است و آمریکا در قضیه نقض احتمالی برجام در انزوا است. سیاستمداران ما هوشمندانه تلاش میکنند ضمن پایبندی به برجام، مطالبات خود را از طرف مقابل برای اجرای دقیق برجام ادامه دهند و درعینحال آنچه ایران را موفق میکند، همبستگی ملی در داخل کشور است. امروزه برجام بهعنوان یک سند جهانی میتواند مانع ماجراجویی آمریکا در عرصه بینالمللی شود.
+ نوشته شده در یکشنبه دوم مهر ۱۳۹۶ ساعت 11:55 توسط حسن بهشتی پور
|