روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی پور در گفتگو با رویداد۲۴:

منافع ایران، روسیه، و غرب در کریدور آذربایجان چیست؟

ایران اجازه نمی‌دهد مرزهایش با ارمنستان تغییر کند

بهشتی پور کارشناس سیاست خارجی می‌گوید مسئله کریدور زنگزور این است که آذربایجان می‌تواند از جاده‌های ارمنستان استفاده کند اما می‌خواهد با حمایت روس‌ها این مرز را تغییر دهد و حاکیمت ملی ارمنستان را نقض کند.

رویداد۲۴ | زینب غبیشاوی: اخیرا مسئله کریدور زنگزور واقع در ارمنستان محل بحث شده است. آذربایجان برای دسترسی به نخجوان باید از مسیر ارتباطی ارمنستان عبور کند اما در اقدامی بی‌سابقه و نقض حاکمیت ملی ارمنستان، اعلام کرده می‌خواهد این کریدور را تغییر دهد. روسیه تاکنون از این اتفاق حمایت کرده است و ایران نیز در مخالفت با آن موضع جدی و قاطعانه گرفته است، چرا که این مرز برای ایران یک مرز استراتژیک است. حسن بهشتی‌پور کارشناس سیاست خارجی در گفتگویی با رویداد۲۴، درباره این مرز و منافع کشورها توضیحات کاملی را ارائه کرده است که در ادامه بخش‌‌های مهم این گفتگو را می‌خوانید:

حسن بهشتی پور

«ایران از طریق آذربایجان و ارمنستان به قفقاز جنوبی و از آن طریق به اروپا دسترسی دارد. مرز ۴۰ کیلومتری میان ایران و ارمنستان از این نظر بسیار مهم است. اول به دلیل اینکه پیوستگی سرزمینی میان کشورهای ترک‌زبان از طریق ترکیه، نخجوان و آذربایجان را می‌گیرد که سیاست‌های پان‌ترکیستی آنکارا را به دنبال ‌داشت. دوم به این دلیل که مسیر دسترسی به گرجستان و از آنجا به دریای سیاه است و سوم اینکه به ایران تنوع دسترسی در قفقاز جنوبی را ارائه می‌کند.»

«آذربایجان بعد از اینکه ارمنی‌های قره‌باغ را کوچاند، به این وهم دچار شد که می‌تواند ادعای تاریخی زنگزور را احیا کند. در توافق آتش‌بس ۲۰۲۰ مسکو، این بند قید شد که آذربایجان بتواند از طریق ارمنستان به نخجوان دسترسی پیدا کند. این کلمه دسترسی از طرف جمهوری آذربایجان مورد سوءاستفاده قرار گرفته و ریشه ادعایش درباره زنگزور و کریدور آن است. چون آذربایجان در جایگاه پیروز جنگ قرار دارد، سعی می‌کند این خواسته خود را به ارمنستان تحمیل کند.

مصاحبه حسن بهشتی پور با خبرگزاری آناتولی ترکیه

بازگشت عراقچی و روانچی معروف به تیم ظریف چگونه احتمال موفقیت در مذاکرات هسته ای را افزایش می دهد؟ این موفقیت بالقوه چگونه می تواند به اهداف توسعه اقتصادی ایران کمک کند؟

سیاست ایران در مذاکرات هسته ای سیاستی بنیادی و اساسی است که با تغییر دولتها تغییر نمی کند. آمدن آقایان عراقچی و تخت روانچی که بی شک از مشورت های آقای ظریف هم بهره مند می شوند در موضوع مذاکرات و نحوه اجرای آن تاثیرگذار است و نقش مثبتی برای باز شدن گره های کور در مذاکرات ، خواهد داشت. اما سیاستهای کلان ایران در بحث هسته ای همچنان ثابت خواهد بود

توافق احتمالی با ایالات متحده ممکن است سیاست های منطقه ای ایران و توازن قوای منطقه ای را تغییر کند ؟

بی شک اگر ایران بتواند با ایالات متحده آمریکا به توافقی جامع دست پیدا کند موقعیت ایران در سطح منطقه خاورمیانه تقویت خواهد شد و به برقراری موازنه قدرت در این منطقه بحرانی و استراتژیک کمک موثری می کند.

با حضور عباس عراقچی در رأس وزارت خارجه، مهمترین کرسی این وزارتخانه بعد از وزارت به تخت روانچی رسید و مذاکره کننده ایران مشخص شد اما سوال اصلی آن است که اساسا مذاکراتی در پیش خواهد بود یا خیر.

حسن بهشتی‌پور در گفتگو با خبرنگار فردا درباره امکان شکل گیری زمینه های مذاکره گفت: مذاکرات در دولت آقای روحانی بر سر توافق روی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بود، حالا می توان نامش را مذاکره برای رفع تحریم گذاشت اما هر مذاکره ای با هر نامی شکل بگیرد روش انجامش در قیاس با دولت آقای رئیسی نیاز به تغییر دارد.

در دولت آقای رئیسی نام برجام را نمی آوردند و می گفتند «مذاکرات با هدف پایان یافتن تحریم به شکل غیرمستقیم دنبال می شود» اما اسم اهمیت ندارد رسم، هدف و محتوای مذاکرات مهم است. آقای عراقچی بعد از رأی اعتماد مجلس در نخستین موضع گیری‌اش، از موضع بالا این طور نشان داد دست روی دست نگذاشته تا ببیند آیا طرف آمریکایی مایل به مذاکره است یا خیر.

حسن بهشتی‌پور

روزنامه آرمان ملی هشتم شهریور 1403

سخنان آقای عراقچی در ارتباط با برجام و ذکر این نکته که برجام در شرایط کنونی قابل احیا نیست در این معناست که ایران مسیری که در نظر دارد را می‌پیماید و در انتظار نیست که برجام احیا شود.

ایران مسیر خود را می‌رود و اگر هم فرصتی به وجود آمد به منظور لغو تحریم‌ها اقدام به مذاکره هم خواهد کرد. یکی از عالی‌ترین مقامات کشور هم چند روز قبل اعلام کرد مذاکره رد نمی‌شود اما ما نباید در انتظار آنها باشیم و برنامه‌های خود را منوط به توافق هسته‌ای کنیم. سیاست در ایران به گونه‌ای پیش خواهد رفت که مسائل کشور جلو رود اما این پیشروی به هیچ وجه منوط به مذاکره نخواهد بود. اینکه توافق جدید مطرح می‌شود در آن معناست که طرفین این توافقنامه در مسیر، خوبی‌ها و بدهی‌هایی را در آن یافته‌اند که احتمالا خواستار تغییر آن هستند. البته ممکن است ایران نقاط ضعفی در برجام ببیند که از منظر آمریکا و اروپایی‌ها این مورد نقطه قوت برجام باشد. همچنین ممکن است آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نقاطی در برجام را منفی بدانند که ایران آن نقاط را در جهت احقاق حقوق هسته‌ای خود بداند. این موارد به اختلاف بین طرفین در مذاکرات بعدی تبدیل خواهد شد.