روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی پور تحلیلگر روابط بین الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح آنلاین:

روابط ایران و چین استراتژیک نیست

ستاره صبح آنلاین: مجله تایم در واکنش به سفر سید ابراهیم رییسی به پکن در گزارشی به این موضوع پرداخته و پیوند ایران و چین را بخشی از نظم‌سازی جدید در سیاست جهانی دانسته است. این سفر مورد توجه که به دعوت رییس جمهوری چین صورت گرفته، اولین سفر رییسی به یک کشور شرق آسیا و اولین سفر یک رییس جمهور ایران در ۲۰ سال گذشته به این کشور است.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با حسن بهشتی پور تحلیلگر روابط بین الملل انجام داده که در ادامه می خوانید:

شفقنا آینده– یک کارشناس مسائل پرونده هسته ای ایران می گوید: توافق وقتی حاصل می شود که مسائل ایران و آژانس حل شود و بعید می دانم بدون دستیابی به تایید آژانس بتوان با چهار بعلاوه یک توافق کرد به نظر من همچنان باید منتظر بود تا ببینیم سفر اقای گروسی به کجا می انجامد و آیا می توان با آژانس به راهکار های جدید رسید یا خیر!

حسن بهشتی پور در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در خصوص پرونده هسته ای ایران گفت: آمریکایی ها به طور غیر مستقیم مذاکرات را تایید کردند. یکی از نشریه های آمریکایی سوالی در مورد تبادل زندانیان داشت و ما به ازای آن را آزادی دارایی های ایران در کره جنوبی عنوان کرده بود. آمریکا این موضوع را تایید کرد اما در مورد مذاکرات پنج بعلاوه یک و یا چهار بعلاوه یک حالتی از تعلیق وجود دارد. قرار بود آقای گروسی به ایران بیاید. این سفر اگر به دستیابی بر راهکارهایی منتهی شود و دو طرف توافق کنند و به سوالات آژانس پاسخ داده شود ممکن است مساله به راه حل نزدیک شود مثل زمانی که آقای البراده ای و آقای لاریجانی در سال 1386 با هم توافق کردند و به سوالات شش گانه آژانس پاسخ داده شد و نتیجه را بعد ها دیدیم.

وی افزود: اگر در این مورد هم به توافقاتی برسیم و آژانس اعلام کند که پاسخ سوالات را دریافت کرده و قانع شده است در آن زمان زمینه برای مذاکرات بین ایران و چهار بعلاوه یک باز می شود. چون اصلی ترین گره همین موضوع است. مذاکرات تبادل زندانیان باید جدا از این مذاکرات دیده شود. گفت و گو های بین ایران و چهار بعلاوه یک منوط به حل شدن مسائل هسته ای ایران و آژانس است و بعد از آن می توان انتظار داشت که گشایشی جدید رد گفت و گو ها حاصل شود.

وی در مورد اینکه آیا می توان انتظار داشت که به زودی توافقی حاصل شود؟ گفت: بستگی دارد، این جا دو موضوع جدا از هم مطرح شده است. توافق وقتی حاصل می شود که مسائل ایران و آژانس حل شود و بعید می دانم بدون دستیابی به تایید آژانس بتوان با چهار بعلاوه یک توافق کرد به نظر من همچنان باید منتظر بود تا ببینیم سفر اقای گروسی به کجا می انجامد و آیا می توان با آژانس به راهکار های جدید رسید یا خیر!

ساعدنیوز: امسال کنفرانس امنیتی مونیخ در غیاب ایران، عرصه تبلیغات ضدایرانی از سوی اپوزیسیون و رقبای منطقه ای و جهانی ایران بود. ساعدنیوز در گفتگوی اختصاصی با حسن بهشتی پور به پیامدهای عدم دعوت از ایران به این کنفرانس پرداخته است.

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار ساعدنیوز و در واکنش به عدم دعوت از ایران به کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: هرچند کنفرانس امنیتی مونیخ یکی از کنفرانس های مهم بین المللی در حوزه نظام امنیتی جهان محسوب می شود ولی این کنفرانس به مانند کنفرانس داووس توسط بخش خصوصی برگزار می شود نه نهادهای بین المللی یا یک دولت خاص؛ گردانندگان و تصمیم سازان اصلی این کنفرانس نیز سرمایه سالاران و طرفداران نظام سرمایه داری است. البته باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که این کنفرانس محل تصمیم گیری درباره نظام امنیت بین الملل نیست بلکه محلی است برای گفتگو درباره ساختار، تهدیدات و راهکارهای تقویت نظام امنیت بین المللی البته در چارچوب مد نظر همان نظام سرمایه داری.

بهشتی پور با اشاره به این که در دوران جنگ سرد، کنفرانس امنیتی مونیخ محلی بود برای تبادل افکار کشورهای بلوک غرب برای مقابله مؤثرتر با تهدیدات شوروی، افزود: بعد از فروپاشی شوروی، روسیه نیز برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ دعوت شد و رویکرد جدیدی را در این کنفرانس شاهد بودیم. دیگر آن فضای دوقطبی زمان شوروی بر فضای این کنفرانس حاکم نبود و کشورهایی از شرق، غرب، شمال و جنوب در این کنفرانس حاضر می شدند و طبیعتاً با فضای تعاملی حاکم بر این کنفرانس، ایده های سازنده تری برای مدیریت کارآمدتر فضای امنیت بین الملل ارائه می شد. حتی وضعیت به گونه ای بود که نهادهای غیردولتی هم در این کنفرانس شرکت می کردند و هدف از حضور طیف های متنوع فکری در این کنفرانس، نقادی نظام امنیت بین الملل از نقطه نظرهای مختلف بود.

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روزنامه آرمان ملی چهارشنبه 26 بهمن 1401

ايران بايد مستقل از اينکه چه کشوري با چه کشورهايي مناسبات و روابطي دارد بر اساس منافع ملي خود با چين رابطه داشته باشد؛ اما نه اينکه تمام تخم‌مرغ‌هاي خود را در سبد چين قرار دهد. به عبارت ديگر بايد سعي کنيم با همه کشورها از جمله با چين، هند، روسيه، تروئيکاي اروپا، برزيل و آرژانتين در آمريکاي لاتين، ونزوئلا و ساير کشورهاي تاثير‌گذار مثل مصر بايد نوعي روابط متوازن موثر ايجاد کنيم. حال در موضوع خليج فارس و مساله خليج فارس و جزاير سه‌گانه نيز نبايد به هيچ عنوان کوتاه بياييم و موضع خود را رسما اعلام کنيم. از طرفي اينکه پس از 20 سال رئيس‌جمهور ايران به چين سفر کرده و يک ديدار رسمي با رئيس‌جمهور اين کشور در پکن دارد مساله مهمي است که بايد ابعاد و زواياي آن را مورد بررسي قرار داد. يکي از مسائلي هم که قطعا در اين سفر بدان پرداخته خواهد شد بحث قرارداد 25 ساله است که به نظر مي‌رسد يک کليتي است و بايد در موضوعات مختلفي قرارداد امضا شود و براي هر کدام از سرفصل‌هاي روابط دوجانبه قراردادهاي جداگانه‌اي امضا شود که در سفر آقاي رئيسي به چين نيز گويا بخشي از اين قراردادها امضا شده است.

نگاه تحلیلگر/ گفت‌وگوی «نامه‌نیوز» با حسن بهشتی‌پور

همه دنیا چین و روسیه نیست

حسن بهشتی‌پور گفت: سفر رئیس‌جمهور یک کشور به کشوری دیگر نمی‌تواند صرفا در یک حوزه باشد و حتما سفر آقای رئیسی به چین هم دارای ابعاد سیاسی، امنیتی، فرهنگی و البته اقتصادی خواهد بود.

گروه سیاست نامه‌نیوز: سفر ابراهیم رئیسی به چین از جهات مختلف مهم است؛ به ویژه آنکه چین مهم‌ترین شریک تجاری ایران است. حالا در این بین پرسش محوری آن است که انتظارات متقابل چین و ایران چیست؟

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل حوزه سیاست خارجی، به «نامه‌نیوز» گفت: «سفر رئیس‌جمهور یک کشور به کشوری دیگر نمی‌تواند صرفا در یک حوزه باشد و حتما سفر آقای رئیسی به چین هم دارای ابعاد سیاسی، امنیتی، فرهنگی و البته اقتصادی خواهد بود؛ بنابراین بی‌شک نمی‌شود سفر رئیس جمهور ایران به چین را فقط محدود به موضوعات اقتصادی دانست، هرچند شاید اقتصاد در این سفر اولویت داشته باشد. واقعیت این است که روابط ایران و چین استراتژیک نیست و این سخن صرفا شعاری است که مطرح می‌شود. البته شاید در آینده روابط دو کشور استراتژیک شود اما فعلا نیست و نشانه روشنش هم موضع‌گیری رئیس‌جمهور چین در اجلاس خلیج فارس بود. او اگر چین را متحد استراتژیک ایران می‌دانست، در موضوعی اختلافی، موضعی خلاف ایران نمی‌گرفت. با این اوصاف است که می‌گوییم به هیچ کشوری نباید اعتماد کامل داشت».

روزنامه هم میهن روز دوشنبه 24 بهمن 1401

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌الملل معتقد است که اگر ایران بتواند گره کور سؤالات آژانس را باز کند و اختلافات خود را با این نهاد بین‌المللی حل کند، مذاکرات احیای برجام آغاز خواهد شد. بهشتی‌پور می‌گوید، اگر وضعیت به همین منوال پیش برود و تغییری در آن ایجاد نشود، احتمال ارجاع پرونده ایران از آژانس به شورای امنیت وجود دارد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در ۲۹ ژوئیه سال ۱۹۵۷ برای ترویج استفاده صلح‌آمیز و جلوگیری ازاستفاده نظامی از انرژی هسته‌ای تأسیس شد. داستان ایران هسته‌ای نیز در همان سال آغاز شد؛ در۱۴ اسفند ۱۳۳۵ (۱۹۵۷) موافقت‌نامه‌ای ۱۱ ماده‌ای میان ایران و دوایت آیزنهاور، رئیس‌جمهور وقت آمریکا به امضا رسید و مقرر شد ایالات‌متحده در چارچوب برنامه موسوم به «انرژی اتمی برای صلح»، یک رآکتور تحقیقاتی و نیروگاه اتمی در ایران راه‌اندازی کند و یکسال بعد نیز ایران به عضویت آژانس درآمد و سال پس از آن نیز نیروگاه کوچک تحقیقاتی از سوی واشنگتن به دانشگاه تهران اهدا شد.

سفر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به چین رویداد مهمی است که توجه بسیاری از ناظران را به خود جلب کرده است. چین و ایران روابط دیرینه ای دارند که به قرن ها قبل بر می گردد و در سال های اخیر برای تقویت روابط اقتصادی و سیاسی خود تلاش کرده اند. این بازدید را می توان از منظر استراتژیک برای درک پیامدهای بالقوه آن برای هر دو کشور و منطقه گسترده تر مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

پیشینه تاریخی

ایران و چین بیش از 50 سال است که روابط دیپلماتیک خود را حفظ کرده اند و روابط آنها در چند دهه گذشته به طور قابل توجهی تکامل یافته است. در دهه 1980، چین یکی از معدود کشورهایی بود که در طول جنگ ایران و عراق از ایران حمایت کرد، در حالی که دیگر قدرت‌های بزرگ کمک‌های نظامی و اقتصادی به عراق می ‌کردند. پس از جنگ، چین با سرمایه گذاری در زیرساخت های این کشور از جمله پروژه های انرژی و حمل و نقل به حمایت از ایران ادامه داد. در دهه 2000، ایران و چین شراکت استراتژیک خود را تقویت کردند و چین به بزرگترین شریک تجاری ایران و خریدار عمده نفت ایران تبدیل شد.