روش تحلیل سیاسی

روزنامه آرمان ملی شماره 949 ، پنج شنبه 30 بهمن 1399 صفحه اول

مصاحبه کننده و تنظیم متن :علیــرضـا پـورحـسین

مــــدیـــرکــــل آژانـــس بین‌المـــللی انــرژی اتمی روز شنبه به تهران سفر می‌‌کند. خبری کــه شـــاید اگر در ماه‌های گذشته منتشرمی‌شد تا حدود زیادی علت آن مشخص بود. این سفر به گفته مقامات ایرانی به درخواست مدیرکل آژانس و به‌منظور گفت‌‌وگوهای فنی با سازمان انرژی اتمی ایران درخصوص چگونگی اجرای مفاد نامه 27 بهمن‌ماه ایران به آژانس و ماده 6 قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی و نحوه ادامه همکاری‌های دو طرف در چارچوب ترتیبات و تحولات جدید، انجام می‌شود.

دراین میان اما دو مساله دیگر نیز مطرح شده است که شاید بتوان این سفر را با آنها نیز مرتبط دانست. نخست ادعاهایی که بار دیگر از سوی برخی کشورهای خارجی در خصوص دو محل مورد مناقشه با ایران و حدس و گمان در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای در آن منطقه و از سوی دیگر جنبه سیاسی اتفاقات پیش‌رو است که شاید دراین روزها با مسائل فنی و فعالیت آژانس بین‌الملل انرژی اتمی نیز گره خورده است؛ اتفاقاتی سیاسی که با سفر وزیرخارجه قطر به ایران رنگ و رویی متفاوت به خود گرفت و در گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهوری با همتای سوئیسی وارد فاز جدیدی شد. سفری که پیش از 5 اسفند ماه رقم می‌خورد و شاید دراتفاقاتی که در آن برهه زمانی مقرر شده است انجام شود نیز تغییراتی ایجاد کند. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی»گفت‌و‌گویی باحسن بهشتی‌پور،کارشناس مسائل بین‌الملل داشته است که درادامه می‌خوانید.

بهشتی‌پور: غرب ممکن است دست به اقدامات تند علیه ایران بزند

باید منتظر موضع چین و روسیه باشیم

ایران می گوید دستش در مقابل تحریم های ایالات متحده علیه کشورمان خالی نیست. تهران تصمیم گرفته تا به طرف مقابل نشان بدهد این مسیری که می رود کارایی ندارد و ایران تسلیم نمی شود. پیشنهاد ایران این بوده که آنها باید به تعهداتشان برگردند.

مهسا مژدهی: هفته آینده مهلت ایران به غربی ها به پایان می رسد، طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی که تصویب شورای نگهبان رسیده، در صورت برداشته نشدن تحریم های مالی، بانکی و نفتی آمریکا، دولت موظف خواهد بود سالانه ۱۲ کیلو اورانیوم ۲۰ درصد ذخیره کند. علاوه بر آن بازرسان آژانس بین المللی اتمی (نه همه آنها) اخراج شده و ایران اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد. اما در صورتی که در این فرصت باقی مانده تحریم ها پا برجا بماند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در خبرآنلاین با حسن بهشتی پور کارشناس مسائل هسته ای به گفتگو نشسته ایم:

مصاحبه وتنظیم از : آرزو فرشید در گفت‌وگو با حسن بهشتی‌پور

اقدام رادیکال در برابر اقدام رادیکال

روزنامه جهان صنعت: دوشنبه 27 بهمن 1399 صفحه 2

کمتر از یک هفته تا پایان ضرب‌الاجل مجلس برای طرف آمریکایی مانده و هیچ نشانه‌ای از اراده آنان برای تن دادن به خواسته ایران و لغو تحریم‌ها مشاهده نمی‌شود. طبیعتا ایران نیز از موضع خود عقب ننشسته و بازگشت به برجام بدون لغو تحریم‌ها یا مذاکره درباره موضوعات غیربرجامی را پذیرا نیست. از همین رو است که باید منتظر ماند تا دولت در روزهای آتی طبق تکلیفی که مجلس برای آن مشخص کرده، نسبت به توقف اجرای پروتکل الحاقی نیز اقدام کند.

این نکته‌ای است که روزیکشنبه در نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان مورد سوال قرار گرفت و وی نیز در توضیح آن گفت: «طبق مصوبه مجلس اگر تا آن موقع دیگر طرف‌های عضو برجام به تعهد خود عمل نکنند، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند و این زمانبر نیست و هر روزی فرا برسد، می‌تواند اجرا شود. بر اساس این مصوبه نظارت‌های فراپادمانی متوقف می‌شود که ما در چارچوب پروتکل الحاقی اجرای آن را به صورت داوطلبانه پذیرفته‌ایم.»

خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: «توقف اجرای نظارت‌های فراپادمانی به معنای پایان تمام نظارت‌ها نیست چرا که ما عضو پادمان هستیم و بر اساس پادمان بخش عمده‌ای از نظارت‌ها ادامه خواهد داشت و اجرای پروتکل الحاقی متوقف می‌شود.» به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان «همکاری ما با آژانس ادامه خواهد داشت و ایران طی نامه‌ای همه موارد را به اطلاع آژانس می‌رساند همان‌طور که پیش از این نیز این اطلاع‌رسانی می‌شد.»

حال سوال اینجاست که بعد از توقف اجرای پروتکل الحاقی چه خواهد شد؟ پرونده هسته‌ای ایران چه مسیری را طی می‌کند و واکنش طرف‌های برجامی به این اقدام ایران چه خواهد بود؟ این تصمیم مجلس یازدهم چه هزینه‌هایی دارد و چه کسی قرار است آن را بپردازد. این سوالات را از حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌المللی پرسیده‌ایم.

روزنامه صمت شماره 1730 ،  26 بهمن 1399 ، صفحه 14

حسن بهشتی‎پور، کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به رویکرد مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به FATF به صمت گفت: به نظر می‌رسد اکثریت اعضای مجمع تشخیص به این برآیند رسیده‌اند که تا زمان رفع تحریم‌ها نباید لوایح پالرمو و CFT را بپذیریم، با توجه به این مسئله به نظر می‌رسد فعلا FATF را نخواهیم پذیرفت و متاسفانه این گره همچنانکور باقی می‌ماند. وی در ادامه افزود: توجیه این گروه هم این است که ما نباید دست خودمان را برای دور زدن تحریم‌ها با پذیرفتن این قیود ببندیم، البته همه اعضای مجمع با این نظر موافقت ندارند اما اکثریت اعضا از همین محور به موضوع نگاه می‌کنند.

FATF ربطی به رفع تحریم‌ها ندارد

بهشتی‎پور با انتقاد از نگاه نادرست به مسائل روابط بین‌الملل، عنوان کرد: یکی از مشکلات اساسی که در زمینه سیاست بین‌الملل داریم رویکرد و درک اشتباه از مسائل است، تا زمانی که مسئولان ما در این زمینه با آگاهی و بینش درست و معقول به مسائل نگاه نکنند، بسیاری از مشکلاتی که ما با جهان داریم، پابرجا خواهند ماند. البته نمی‌توان ادعا کرد اگر FATF را بپذیریم همه مشکلات‎مان حل می‌شود، چنین ادعایی ساده‌انگارانه است، بلکه با پذیرفتن این لوایح فقط مسیر برای مراودات بانکی برای ایران هموارتر می‌شود، اصلا هیچ ربطی به تحریم‌ها ندارد اما نباید فراموش کرد که نپذیرفتن FATF فقط اوضاع را برای نظام بانکی و اقتصاد کشور سخت‌تر می‌کند.

واکنش روس ها و سرنوشت برجام

حسن بهشتی پور، تحلیلگر بین الملل، در گفتگو با «انتخاب» بررسی کرد؛

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : 25 بهمن 1399

روسیه و چین با غرب در پرونده هسته‌ای ایران هم نظر بودند. زمانی چین و روسیه با غرب به اختلاف نظر رسیده و از ایران حمایت کردند که ایران با اقدامات خودش نشان داد که به تعهدات برجامی خودش پایبند بوده و با رفتار خودش نشان داده که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، وگرنه غیر از این روسیه و چین همراه غرب بودند. لذا ما باید دوراندیش باشیم و به این مساله فکر کنیم که آیا روندی که می‌خواهیم در پیش بگیریم به نفع کشور است یا خیر؟

یک کارشناس سیاست خارجی اعتقاد بر این دارد که افزایش ذخایر اورانیوم و تولید اورانیوم فلزی موجب تغییر رفتار غرب و بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها نشده و حتی موجب رادیکالی شدن رفتار آنان علیه ایران خواهد شد.

حسن بهشتی‌پور در گفت و گو با «انتخاب» و در پاسخ به این پرسش که بعد از تهدید ایران به خروج از برجام، آستانه تحمل روسیه برای همراهی با تهران برابر اروپا و آمریکا در مساله برجام و لغو تحریم‌ها تا کجاست، گفت: من قبل از هرچیزی میخوام به این نکته اشاره کنم که ما خیلی کم در تحلیل‌ها و نظرات رفتار خودمان را مقابل رفتار دیگران اعم از روسیه، چین، آمریکا و اروپا در نظر می‌گیریم و تحلیل می‌کنیم . شاید البته این به علت کم توجهی تحلیل‌گران یا محافظه‌کاری رسانه‌ها و کارشناسان باشد.

اسپوتنیک 23 بهمن 1399

حسن بهشتی پور، پژوهشگر مسائل هسته ای نیز در خصوص ادعای روزنامه وال استریت ژورنال  به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: در ابتدا باید به این موضوع اشاره کرد که گزارشی که وال استریت ژورنال از آن به عنوان محرمانه یاد کرده  است، محرمانه نیست و زیر نظر آژانس اجرا می شود و ایران به صورت رسمی و شفاف اعلام کرده است که تحقیقات در زمینه تولید اورانیوم فلزی را آغاز کرده است و آقای گروسی، دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز این موضوع را تایید کرده است. پس محرمانه در اینجا معنی ندارد و آن چیزی محرمانه است که بصورت مخفیانه صورت بگیرد. ایران خیلی صریح و شفاف این موضوع را اعلام کرده است و زیر نظر آژانس آنرا اجرا می کند و فعالیتی که زیر نظر آژانس باشد، نمی تواند نظامی باشد. از اینرو هنگامی که ایران به آژانس اعلام کرده است، مشخصا اهداف نظامی ندارد.

حال چرا این موضوع را مطرح می کنند، اینست که اورانیوم فلزی عمدتا در تولید کلاهک های هسته ای استفاده می شود ولی اهداف غیرنظامی نیز دارد و تنها برای تولید کلاهک های هسته ای به کار نمی رود.

چون اورانیوم فلزی اهداف غیرنظامی دارد، غربی ها عمدتا به این بخش اصلا توجه نمی کنند. یعنی نه به بخشی که ایران زیر نظر آژانس فعالیت می کند و نه بخش اهداف غیر نظامی توجه نمی کنند.