
فرزاد رمضانی بونش
مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC
ایران میزبان بزرگترین همایش بینالمللی دهههای اخیر خود با عنوان شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد بود و در این اجلاس برای دورهای سه ساله، ریاست این جنبش را بر عهده گرفت در این بین برای بررسی بیشتر مهمترین دستاوردهای نشست تهران و فرصتهای سه ساله ریاست ایران به گفتگویی با حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین المللی پرداختهایم:
واژگان کلیدی: اجلاس غیرمتعهدها، پیامد، فرصت، ایران، مصر، سیاست خارجی
مرکز بین المللی مطالعات صلح: با توجه به نقش کنونی جنبش عدم تعهد در نظام جدید بینالملل مهمترین دستاوردهای بین اللملی نشست تهران برای سیاست خارجی کشور در چه حوزه هایی است ؟
قبل از هر توضیحی باید توجه داشت که هر اجلاسی را باید در حد خود ارزیابی کرد. یعنی نه باید خیلی در مورد نتایج یک اجلاس اغراق کرد و نه اینکه نتایج و دستاورهای آن را نادیده گرفت. یکی از مشکلات ما این است که یا یک اجلاس را خیلی مهم میکنم و یا از اهمیت آن بسیار میکاهیم. چنانچه برخی خبرگزاری های خارجی اجلاس مانند تهران را بی اهمیت تلقی کردند. آنچه واقعیت دارد آن است که با توجه به عضویت و حضور ناظر دو سوم کشورهای جهان و کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، ایران، هند، مصر، ونزوئلا، اندونزی و …پتانسیل خوبی در جنبش عدم تعهد وجود دارد و در بین اعضای ناظر هم کشورهایی مهمی همچون چین و برزیل وجود دارد. در این حال با توجه به نشست تهران و طرح بیش از ۸۰۰ موضوع مختلف آنچه اهمیت دارد که تمایل از ابتدا براین بوده است که جنبش عدم تعهد جنبش باقی بماند نه نهاد و سازمان بین المللی. معنی آن است که رهبری دوره ای جنبش موظف است دبیرخانه رادر کشور خود ایجاد واداره کند. علاوه بر این اداره دفترهماهنگی جنبش درنیویورک تا سه سال آینده در دست ایران خواهد بود. در این حال ضعف جنبش صرفا بیان نقطه نظرات از سوی رهبران دولتها است بدون اینکه مکانیزمی برای اجرایی شدن آنها بوجود آید . اما این به معنای بی خاصیت بودن این جنبش نیست زیرا در بسیاری از مجامع بین المللی گروه جنبش عدم تعهد در مورد موضوعاتی کهاز پیش با یکدیگر هماهنگی کرده اند مواضع مشترک اتخاذ می کنند و به این ترتیب کار را پیش می برند. اجمله در مجمع عمومی سازمان ملل و یا آژانس بین المللی هسته ای، انکتاد، نشست شورای حقوق بشر در ژنو و غیره