روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی‌پورتحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو گفت: می‌گویند برجام، چون ما را محدود کرده از نظر هسته‌ای پس ضرر داشته و الان هم که باز پیشرفت کردیم نباید به آن برگردیم. اما توجه ندارند ایران در چه شرایطی برجام را پذیرفت. شرایطی که امروز نه تنها عوض نشده بلکه بدتر هم شده است. امروز می‌گویند بمب هسته‌ای برای ایران بازدارنده است پس بسازیم؛ اگر بمب هسته‌ای بازدارنده بود، ایران به اسرائیل که سلاح هسته‌ای دارد دوبار حمله نمی‌کرد.

فرارو- برنامه هسته‌ای ایران یا آن طور که در اذهان عمومی به آن اطلاق می‌شود یعنی پرونده هسته‌ای، بار دیگر در مسیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است. مسائل سیاست خارجی ایران با بسیاری مسائل داخلی کشور درهم‌آمیخته که اهمیت آنها را دوچندان می‌کند.

به گزارش فرارو، بازگشت ترامپ و پیچیده‌تر شدن فضای بین‌المللی ایران را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. در حال حاضر یک نگاه حاکی از آن است که باید به تعامل بپردازیم و نگاهی دیگر خواستار تقابل است. نگاه دولت در این میان مبنی بر این است که اگر منافع‌مان تامین شود، مذاکره خواهیم کرد. در این میان حسن بهشتی‌پور تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل معقد است که ابتدا باید مسائل را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حل و فصل کنیم.

بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با شبستان: با بیان اینکه سیاست آمریکا در خاورمیانه تغییرناپذیر است، گفت: داشتن روابط استراتژیک با اسرائیل برای آمریکا یک سیاست مبنایی است که با رفت و آمد روسای جمهور تغییر نمی‌کند.

«حسن بهشتی‌پور»، در مورد انتخاب دوباره ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا و سیاست های او در خاورمیانه، اظهار کرد: وقتی واقع بینانه موضوع را تحلیل می کنیم می بینیم صرف حرف زدن رییس جمهور آمریکا و ایده‌آل های او را نمی توان مبنای تحلیل قرار داد زیرا روسای جمهوری آمریکا بالاترین قدرت اجرایی و تصمیم گیرنده امور هستند اما در عمل سیاست های مبنایی آمریکا را که به تدیج بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفته است، اجرا می کنند . استراتژی های بلند مدت ایالات متحده آمریکا در مورد مناطق مختلف جهان به ویژه در منطقه خاورمیانه از مدتها قبل برنامه ریزی و تبیین شده است و با آمد و رفتن رییس جمهورها تغییر مبنایی نمی کند. البته روش ها و تاکتیکها متناسب با تحولات طرف مقابل ، تغییر می کند که شناخت این روش ها برای تحلیل واقع بینانه سیاست آمریکا بسیار مهم است. به طور مثال اسرائیل متحد استراتژیک آمریکا در منطقه است و این امر یک سیاست مبنایی است و تغییر روسای جمهور آمریکا در آن تغییر ایجاد نمی کند. با این حال نوع تعاملی که دولت آمریکا با اسرائیل دارد تحت تاثیر دولتی ست که در تل آویو حاکم است همچنانکه شاهد هستیم تعاملات بایدن با نتانیاهو به شدت تحت تاثیر توسعه طلبی اسرائیل در این یکسال اخیر قرار داشت و موجب سردی روابط شده بود اما به هیچ وجه مانع ازآن نشد که کمکهای آمریکا به اسرائیل متوقف شود.

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین‌الملل در مصاحبه با خبرنگار ایسنا گفت که مواضع ترامپ درباره جنگ اوکراین و تحولات منطقه نشان می‌دهد دیدگاه‌هایش متوهمانه و بدون توجه به واقعیت‌هاست؛ از این رو باید منتظر تشکیل دولتش در بهمن ماه و اولین گام‌های آن باشیم.

درباره رویکرد دولت ترامپ در رابطه با جنگ اوکراین و غزه با تاکید بر اینکه یکی از ویژگی‌های ترامپ همین پیش‌بینی‌ناپذیری‌اش است. از این رو روی کاغذ شاید بتوان خیلی از مسایل را ارزیابی و پیش‌بینی کرد، اما در واقع این کار شدنی نیست و باید منتظر بود دید در واقعیت چه اتفاقی می‌افتد.

به علاوه هنوز تیمی که با او همکاری خواهد کرد کاملا مشخص نشده است و باید منتظر ماند تا اول بهمن‌ماه سال جاری تا ببینیم چه تیمی و با چه رویکردی از سوی ترامپ کار خود را آغاز می کند.

تلاش ترامپ برای انجام اقدامات ماندگار در بازگشت دوباره ترامپ در چهار سال ریاست جمهوری‌اش تجربه‌هایی را به دست آورد، به هر حال او در ۲۰۱۶ فاقد تجربه سیاسی بود و الان می‌توان گفت که یک سیاستمدار تا حدودی با تجربه است. از طرفی چهار سال بعد از ریاست جمهوری‌اش را هم تجربه کرده است که خیلی تحت فشار و با سرخوردگی بزرگ همراه بود. اکنون یک بازگشت دوباره برای خودش ساخته است و از طرفی مطمئن است چهار سال بیشتر نمی‌تواند در ریاست جمهوری باشد بنابراین انگیزه بیشتری دارد که اقداماتی انجام دهد که در تاریخ آمریکا ماندگار شود. مهم است بدانیم که سیاست‌های کلانی که مطرح می‌کرد که اول آمریکا باشد و با هر اتحادی مخالف بود و ناتو را برای آمریکا هزینه می دانست، می‌خواهد ادامه دهد یا نه! ترامپ در آن مقطع همه چیز را با سود و زیان مالی می‌سنجید و درک این را نداشت که ناتو ابزار قدرت آمریکا در اروپاست و فقط تاکید می‌کرد که اعضای ناتو باید ۲ درصد درآمد ناخالص داخلی‌شان را خرج ناتو کنند و برای امنیت‌شان خودشان هزینه کنند.

بهشتی‌پور در گفت‌وگو با پانا:

عربستان از مساله فلسطین برای نقش‌آفرینی در معادلات قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی استفاده کرده است

تهران(پانا)- تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت: کشورهای اسلامی در جهت حمایت از فلسطین عمل قاطعی نداشتند و در طول این چند سال به برگزاری اجلاس اکتفا کردند.

کشورهای اسلامی در جهت حمایت از فلسطین عمل قاطعی نداشتند

حسن بهشتی پور در گفت‌وگو با پانا ضمن اشاره به برگزاری نشست ریاض، اظهار کرد: «سازمان همکاری اسلامی فرصتی برای سران کشورهای اسلامی است که راجع به موضوعات مختلف گفت‌وگو کنند. کمتر ما دیدیم عمل قاطعی از این سازمان صورت گیرد. در این چند دهه شاهد اقدام بازدارنده‌ای علیه اسرائیل از سوی کشورهای اسلامی نبودیم. کشورهای اسلامی در طول این چند سال به برگزاری اجلاس اکتفا کردند.»

وی درباره موضع عربستان درباره حمایت از مردم غزه، افزود: «در داخل کشور عربستان سعودی، افکار عمومی با موضوع فلسطین همراه هستند اما حاکمیت عربستان سعودی از مساله فلسطین برای نقش آفرینی در معادلات قدرت منطقه‌ای و بین المللی استفاده کرده است. مردم عربستان واقعا به دنبال احقاق حقوق مردم فلسطین بوده و هستند.»

وی اضافه کرد: «به نظر می‌رسد سیاست اعلانی عربستان با سیاست پنهانی در قبال فلسطین متفاوت است.»

بهشتی‌پور گفت: «کشتار قریب به ۵۰ هزار فلسطینی که بیش از نیمی از آنها کودک و زن بوده‌اند نشانگر وقوع یک فاجعه است که به جز ایران و عراق و یمن و لبنان دیگر کشورهای اسلامی از جمله عربستان سعودی در عمل کار ویژه ای لبرای جلوگیری از تداوم ان انجام ندادند بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سیاست اعلانی با سیاست اعمالی آنها منطبق نیست.»

مدیر کل آژانس بین المللی به ایران خواهد آمد تا بعد از روی کار آمدن دولت دوازدهم درباره توافقاتی که با جمهوری اسلامی در اسفند ۱۴۰۱ صورت گرفت بحث و تبادل نظر کند.

روزنامه قدس بیستم آبان 1403

نویسنده حسن بهشتی پور کارشناس حوزه روابط بین الملل

برابر با هماهنگی‌های سابق قرار بود موضوع ابهاماتی که پیشتر آژانس در خصوص فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان داشت حل و فصل شود. ایران البته در خصوص برخی از موارد به سوالات آژانس پاسخ داده و خوشبختانه پرونده آن بسته شد و در این مرحله بنا است که آقای گروسی پاسخ‌های جمهوری اسلامی را در خصوص دو سوال باقیمانده بشنود.

همچنین موضوع توافقات ۱۴۰۱ با آژانس به صرف پاسخگویی ایران به سوالات آژانس محدود نمی‌شد و مباحثی، چون نحوه ویزا دادن به بازرسان هم جزو هماهنگی‌های صورت گرفته بود.

به نظر می‌رسد که سفر آقای گروسی فرصتی مغتنمی را برای ایران فراهم می‌کند تا به یک توافق نهایی برسند. در عین حال با توجه به اقدامات صورت گرفته از سوی آژانس برخی بر این باورند که مشکل اصلی جمهوری اسلامی با آژانس مساله فنی و حقوقی نیست و اگر موضوع ایران و آژانس حقوقی و فنی باشد ما می‌توانیم در چارچوب ان پی تی یا پیمان عدم اشاعه سلاح هسته‌ای که ایران هم متعهد به آن است به توافق برسیم، اما رویکرد آژانس تاکنون به این صورت بوده که زیاده خواهی می‌کند و قصد دارد تا ایران را در مسیر تعهدات برجامی قرار دهد. در حالی جمهوری اسلامی معتقد است با توجه به اینکه طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل نکردند طبیعی است که ایران هم نمی‌تواند به تعهدات خود پایبند باشد و تعهدات خود را در چارچوب ان پی تی انجام خواهد داد.