روش تحلیل سیاسی

نویسنده: حسن بهشتی‌پور

در شرایطی که موضع گیری های ضدونقیض از واشنگتن به گوش می رسد، دور سوم رایزنی‌های سیاسی و فنی میان هیئت‌های نمایندگی ایران و آمریکا در مسقط برگزار شد. در این یادداشت تلاش شده است به موضوعات فنی اصلی گفت‌وگوی دو طرف پرداخته شود. باید توجه داشت که تعهدات گام‌به‌گام و سرمایه‌گذاری بلندمدت آمریکا در پروژه‌های ایران می‌تواند هزینه خروج از توافق را برای این کشور افزایش دهد.

عبور از کلیات و ورود به جزئیات

هیئت‌های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا از مباحث کلی عبور کرده و به موضوعات فنی مانند میزان غنی‌سازی اورانیوم و سرنوشت ذخایر مازاد پرداخته‌اند. باید توجه داشت که ادعای برچیده شدن کامل برنامه غنی‌سازی ایران بیشتر جنبه رسانه‌ای دارد و خط قرمز ایران محسوب می‌شود. با این حال، ایران آماده مذاکره درباره درصد غنی‌سازی (مانند ۳.۶۷ درصد یا کمی بیشتر) است.

نویسنده حسن بهشتی‌پور | کارشناس مسائل بین‌الملل جام جم آنلاین

منابع خبری متعدد از‌جمله نیویورک‌تایمز و سی‌ان‌ان، از بروز مشکلاتی در مذاکرات هسته‌ای خبر داده‌اند.ظاهرا طرح موضوعات جدید ازجمله برنامه موشکی ایران و انتقال غنی‌سازی به خارج از کشور،موانعی جدی ایجاد کرده است.این دو مسأله به‌عنوان خطوط قرمز ایران مطرح شده‌ ومشخص نیست که آیا این ادعاهاصحت داردیا خیر.

با وجود این چالش‌ها، دور بعدی مذاکرات برنامه‌ریزی شده و ایران پیشنهادهایی را به طرف مقابل ارائه کرده است. پیشنهاد اصلی ایران تمرکز بر توافق موقت در مورد موضوعات ساده‌تر و ایجاد مبنایی برای پیشرفت به مراحل بعدی است. با این‌حال، طرف آمریکایی نیاز به زمان برای بررسی این پیشنهادها داشته و به نظر می‌رسد که یک یا دو هفته برای این منظور در‌نظر گرفته شده است. این اختلاف ‌نظر بر سر زمان‌بندی مذاکرات نیز قابل توجه است. در حالی‌که شنبه صحبت از یک هفته برای بررسی پیشنهادها بود، یکشنبه این زمان به دو هفته افزایش یافت. این تأخیر می‌تواند نشانه‌ای از تردید یا تلاش برای خرید زمان از سوی آمریکایی‌ها باشد. در واقع، این طولانی‌تر شدن زمان بررسی پیشنهادهای ایران با اظهارات قبلی دونالد ترامپ مبنی بر حل مسأله هسته‌ای پیچیده ایران در عرض دو ماه در تعارض است. به‌هر‌حال طرف ایرانی اهداف خود را به خوبی می‌داند؛ پایان دادن به تحریم‌ها در ازای تضمین عدم پیگیری سلاح هسته‌ای. با این‌حال، پرسش اساسی این است که آیا طرف آمریکایی حاضر به اتخاذ تصمیمات سخت و جدی برای دستیابی به توافق بوده یا صرفا به‌دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران است.با وجود این ابهامات، به‌نظر می‌رسد که هر دو طرف اراده کافی برای دستیابی به توافق دارند و به خاطر پیچیدگی و گستردگی موضوعات مورد بحث، فرآیند مذاکره نیازمند زمان و صبر است. بعید به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها به‌دنبال اعمال تحریم‌های جدید باشند، زیرا گزینه‌های تحریمی محدود شده‌اند و تحریمی باقی نمانده که علیه ایران اعمال نشده باشد. اقدام نظامی نیز با توجه به پیامدهای آن، احتمال کمی دارد و بیشتر مورد حمایت رژیم‌صهیونیستی است.

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی در تحلیل دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا مطرح کرد؛ رسانه‌های آمریکایی مدعی شدند که میان مذاکره کنندگان دو کشور اختلافاتی وجود داشته و طرفین برای رایزنی پیرامون آن‌ها به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند. با این تفاسیر، «تجارت» به منظور بررسی نتایج و ابعاد دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا با حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی و استاد دانشگاه گفت‌وگو داشته است.

گروه سیاسی: دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا روز شنبه (6 اردیبهشت) در مسقط پایتخت عمان، بر خلاف مذاکرات اولیه پرده خوش‌بینی مفرط را کنار زد و پرده بده و بستان‌های دیپلماتیک میان دو طرف را استارت زد. بنابر روایت سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکره‌کننده کشورمان، بعضی از اختلافات ما خیلی جدی هستند و بعضی از اختلافات دیگر حالا کمتر جدی هستند. بعضی اختلاف‌ها پیچیدگی‌های خاص خودشان را دارند و ظرایف بسیار زیادی دارند. ما امیدوار هستیم که البته به سرعت بتوانیم جلو برویم. تجربیات بار گذشته به ما کمک می‌کند که حرکت ما سهل‌تر و سریع‌تر باشد، ولی به هر حال من فکر می‌کنم تا اینجا حرکت ما خوب بوده است. به گزارش «تجارت»، اظهارات عراقچی که همزمان با آغاز مذاکرات فنی میان هیات‌های ایرانی و آمریکایی بود، به وضوح از آغاز مرحله نفس‌گیر مذاکرات حکایت دارد. روایت رسانه‌های آمریکایی نیز به وضوح این موضوع را تایید کرد. رسانه‌های آمریکایی مدعی شدند که میان مذاکره کنندگان دو کشور اختلافاتی وجود داشته و طرفین برای رایزنی پیرامون آن‌ها به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند. با این تفاسیر، «تجارت» به منظور بررسی نتایج و ابعاد دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا با حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل سیاست خارجی و استاد دانشگاه گفت‌وگو داشته است.

گفتگوی اختصاصی پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران با حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌المللی: نتانیاهو بقای خود را در جنگ می‌بیند/

اگر حمایت آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان پشت اسرائیل نبود، همین غزه را هم نمی‌توانست این طوری شخم بزند. یعنی ما نباید دچار این تحلیل شویم که خودمان را با غزه مقایسه کنیم و بعد شیوه‌هایی که در غزه به کار برده را با ایران تطبیق بدهیم. تأکید می‌کنم که اسرائیل بدون آمریکا نمی‌تواند چنین کارهایی انجام بدهد؛ یعنی بمب، هواپیما، سوخت و حتی بودجه‌های سالیانه او را آمریکا تأمین می‌کند و یک سری اطلاعات آفندی و پدافندی را هم آمریکا در اختیار آنها می‌گذارد. این باید در محاسبات ما دقیقا وارد شود.

پایگاه خبری جماران: یک کارشناس مسائل بین‌المللی با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی بدون حمایت آمریکا نمی‌تواند در منطقه جنایت انجام بدهد، گفت: اسرائیل می‌تواند با استفاده از عوامل نفوذی در داخل کشور ما دست به عملیات‌های متعدد بزند؛ قبلا هم این کار را کرده است. بنابراین، یکی از راه‌های مقابله با اسرائیل این است که ما عوامل نفوذی را شناسایی کنیم و سعی داشته باشیم که لااقل از درون ضربه نخوریم.

مشروح گفت‌وگوی خبرنگار جماران با حسن بهشتی‌پور را در ادامه می‌خوانید:

حسن بهشتي‌پور در گفت‌وگو با «اعتماد» مطرح كرد

در شرايطي كه سيگنال‌هاي ضد و نقيض از واشنگتن مخابره مي‌شود، دور سوم رايزني‌هاي سياسي و فني ميان هيات‌هاي نمايندگي ايران و امريكا در مسقط پايخت عمان زير سايه بيم و اميد برگزار شد، بالاخص آنكه بعد از دو دور گفت‌وگو درباره چارچوب مذاكرات، روز شنبه نماينده‌هاي دو بازيگر بر مسائل فني و جزييات متمركز شدند؛ گزاره‌اي كه مي‌تواند شكاف‌ها و اختلاف‌هاي حاكم درباره ميزان غني‌سازي تا سرنوشت ذخاير را برجسته كند. در همين راستا روزنامه اعتماد با هدف بررسي و ارزيابي نشست‌هاي روز شنبه با حسن بهشتي‌پور گفت‌وگو داشته تا در باب ماحصل احتمالي دور سوم رايزني‌ها و سناريوهاي پيش رو چشم‌اندازي ترسيم كند. به باور اين كارشناس مسائل بين‌الملل، عبور تيم‌هاي مذاكره‌كننده ايران و امريكا از كليات و ورود به جزييات، اگرچه با چالش‌هايي مانند ميزان غني‌سازي و سرنوشت ذخاير اورانيوم همراه است، اما پيشنهادهاي مرحله‌اي، سرمايه‌گذاري امريكا در پروژه‌هاي بلندمدت و ساختار گام ‌به ‌گام تعهدات مي‌تواند هزينه خروج احتمالي واشنگتن از توافق را به‌شدت افزايش دهد. بهشتي‌پور در اين مصاحبه سناريوها درباره توافق موقت، نقش چهره‌هايي چون مايكل آنتون و استيو ويتكاف در آينده رايزني‌ها و اهميت واقعي تضمين‌هاي عملي به جاي ضمانت‌هاي حقوقي را نيز به تفصيل تشريح كرده است. متن اين گفت‌وگو در ادامه به تفصيل آمده است.