آیا گروسی توافق آکوس را با استانداردهای لازم‌عدم اشاعه هسته‌ای دنبال می‌کند؟

نویسنده: حسن بهشتی‌پور

مقدمه:

با توجه به انتشار اخباری درباره جزئیات توافق مهم آکوس[1] بین کشورهای استرالیا، انگلیس و آمریکا نگارنده بر این باور است که بر اساس وظایف ذاتی مدیرکل آژانس که بر اساس ماده پنجم اساسنامه [2] این نهاد نظارتی موظف به کنترل فعالیت‌های است که ممکن است به اشاعه سلاح‌های هسته‌ای منجر شود و از آنجا که استرالیا پیمان NPT را در ۲۷ فوریه ۱۹۷۰ امضا کرده [3] و متعهد به اجرای مفاد آن است، آقای گروسی باید توافق آکوس را با دقت و به صورت همه جانبه زیر نظر کارشناسان آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای قرار دهد. زیرا اگر از هم اکنون اطلاعات لازم برای اطمینان از روند صلح‌آمیز بودن همکاری‌های هسته‌ای استرالیا با ایالات متحده و بریتانیا انجام نشود ونیز ترتیبات اجرایی برای نظارت دقیق بر انجام تعهدات استرالیا در قبال پیمان های‌عدم اشاعه هسته‌ای بوجود نیاید؛ بعید است آمریکا و انگلیس اجازه دهند جزئیات همکاری‌هایی که قرار است در چند سال آینده شکل بگیرد، با نظارت دقیق بازرسان آژانس همراه شود. در مطلب پیش رو نگارنده تلاش دارد با استناد به گزارش‌های مستند و نیز مقررات آژانس، نشان دهد چرا باید توافق آکوس با دقت بیشتر مدیرکل آژانس و نظارت بیشتر بازرسان آژانس همراه شود تا از بروز یک نوع رقابت تسلیحات هستهای در اقیانوسیه و شرق آسیا اجتناب گردد.

ادامه نوشته

ارزیابی سیاست منطقه ای ایران

1 - اصطکاک بین تهران و باکو چقدر جدی است؟ آیا این نگرانی وجود دارد که اسرائیل ]با توجه به روابط نزدیکش با آذربایجان[ پس از جنگ در غزه، در قفقاز فعال تر شود؟

بهشتی پور : واقعیت این است که این تنش بین دو کشور، به دلیل سیاست‌های که دو دولت در قبال یکدیگر اتخاذ کرده‌اند، نسبت به چند ماه قبل کمتر شده است. البته این نگرانی همیشه وجود دارد که اسرائیل روابط دو کشور را متشنج کند. همچنانکه اگر ۳۰ سال گذشته را مرور کنیم اسرائیل جزء اولین کشورهایی بود که آذربایجان را به رسمیت شناخت، روابط و سفارتش را در باکو ایجاد کرد. هرآنچه اسرائیل می‌توانسته در این ۳۰ سال انجام داده است، لذا تصور اینکه بعد از جنگ غزه فعال‌تر بشود از نظر من بعید است، چون همین الان تا حد زیادی فعال هست.

دولت اسرائیل استدلالشان این است که چون ایران در مرزهای شمال اسرائیل حضور دارد ما هم باید در مناطق شمال ایران یعنی در آذربایجان و نیز در غرب، در اقلیم کردستان عراق حضور داشته باشیم. این حضور در آذربایجان به بهانه مشارکت در پروژه‌های توسعه کشاورزی ، صنعتی است اما در واقع هدف آن امنیتی است. چندین عملیاتی که در داخل ایران انجام شده است از جمله ترور فخری زاده و بمب‌گزاری ها در مراکز هسته ای ایران که زیر نظر آژانس بین المللی انرژی هسته ای در نطنز و کرج فعالیت می کنند؛ از طریق خاک جمهوری آذربایجان نیروهای نفوذی خودشان را فرستاده اند. البته من سندی ندیدم خودم بر اساس اطلاعات رسانه‌ای داخل ایران می‌گویم. براین اساس تردید ندارم اسرائیل آنچه می توانسته انجام دهد ، انجام داده و کاری بیشتر از این از دستش بر نمی آمد وگرنه حتما انجام می داد . به همین دلیل من معتقدم بعید به نظر می رسد بعد از پایان جنگ در غزه اقدام های اسرائیل بیشتر شود.

ادامه نوشته