روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در مصاحبه با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره شکل گیری یک ائتلاف منطقه ای درخلیج فارس گفت: فرمانده نیروی دریایی ایران به استقبال تشکیل ائتلاف و همکاری منطقه ای رفته است. همکاری‌های منطقه ای، امنیتی و نظامی قرار است شکل بگیرد که می‌خواهد کمک به کشتیرانی آزاد در خلیح فارس باشد. این موضوع از جهت آن که همکاری‌های بین کشور‌های منظقه افزایش پیدا می‌کند موضوع بسیار خوب و با اهمیتی است. امنیت مشترک همیشه موضوعی بوده است که از دهه‌های پیش توسط کشور ما مطرح می‌شده که امنیت کشور‌های منطقه باید به وسیله کشور‌های حاضر در همین منطقه تامین شود و در سایه همکاری‌ها با هم دیگر باشد منتهی در سال‌های گذشته بر خلاف امروز کمتر استقبالی از این اقدامات می‌شد؛ و ادامه داد:در سال ۸۰ پیمان همکاری بین ایران و عربستان انجام شد، اما کمتر به سمت اجرایی شدن رفت و اکنون به غیر از بعد امنیتی بعد نظامی هم در این ائتلاف افزایش پیدا کرده است و این اتفاق مثبتی است. ایران و امارات و عربستان سعودی کشور‌های هستند که بیشترین تردد را در این منظقه دارند و این اتفاق کمک می‌کند که این آب راه به وسیله خود کشور‌های منطقه امن شود و این مانع از دخالت‌های فرامنطقه‌ای خواهد شد. در روز‌های گذشته بود که امارات اعلام کرد که از پیمان امنیت دریایی با آمریکا خارج شده است و این نشان دهنده آن است که کشور‌های منطقه ایده ایران را پذیرفته اند و قبول کرده اند که خودشان خیلی بهتر می‌توانند با یکدیگر همکاری کنند و امنیت را خود برقرار کنند و اجازه مداخله به سایر کشور‌ها را ندهند. غربی‌ها منافعشان در درگیری و نا امنی در منطقه است. تا بتوانند سلاح‌های بیشتری بفروشند. وقتی کشور‌های منطقه بخواهند با یکدیگر پیمان‌های امنیتی داشته باشند و همکاری نظامی انجام دهند،ضریب امنیت افزایش پیدا می‌کند و تهدید کمتر می شود و اصولا بهانه‌ای نمی‌ماند که قدرت‌های فرا منطقه‌ای بخواهند در این منطقه دخالت کنند و سلاح بفروشند. منتهی منافع آن‌ها به گونه‌ای است که به همین سادگی و با تنها یک پیمان به راحتی از این منطقه خارج نمی‌شوند. شرکت‌های تولید کننده سلاح منافع هنگفتی دارند و حتما آن‌ها نیز تلاش خود را می‌کنند تا با ترفند‌های مختلف و بهانه‌های مختلف به حضور نا مشروع خود در منطقه ادامه دهند.

توافق ایران و آژانس احتمالا «گشایش جدیدی» برای شروع گفت وگوها باشد

آمریکا به دنبال «برجام پلاس» است

شفقنا آینده- حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده درباره توافق موقت که این روزها درباره آن از برخی رسانه ها مطرح می شود گفت: توافق موقت همچنان محل تردید جدی است. باید دید ابعاد این توافق چیست و اگر موقت است چه دوره زمانی دارد و شامل چه چیزهایی می شود. این ها موضوعاتی است که تکلیفشان مشخص نیست. آمریکا می خواهد اولا به توافقی موقت برسد و ثانیا برجام پلاس را تنظیم و احیا کند. از نگاه آن ها برجام کمبود هایی داشت و نتوانسته بودند در توافق قبلی به برخی دستآورد های مد نظر خود برسند و با توافقی جدید به دنبال آن ها هستند و این درحالی است که نمی خواهند امتیازات لازم را بدهند. طرف ایرانی عقیده دارد آمریکا هنوز تعهد قبلی اش را اجرا نکرده و در این شرایط نباید تعهد جدیدی پذیرفته شود.

بهشتی‌پور: توافقی ریلی آذربایجان و ارمنستان به ضرر ایران نیست

توافق باکو و ایروان چه معنایی برای ایران دارد؟

مشکلات بین این دو طرف خیلی عمیق و گسترده است و نیاز به زمان برای حل و فصل هست و با سرعت مشکلات حل نخواهد شد. اما رویکرد ایران بهتر است استقبال از این نوع همکاری ها باشد. دوستی جمهوری آذربایجان و ارمنستان در تعارض با منافع ایران نیست.

مهسا مژدهی خبرنگار خبرآنلاین : به رسمیت شناختن قره باغ به عنوان بخشی از خاک جمهوری آذربایجان از طرف ارمنستان، امکان ایجاد توافقی بین باکو و ایروان را بالا برده است. از طرف دیگر آذربایجانی ها اعلام کرده اند حق تعیین سرنوشت را برای مردم ارمنی حاضر در این منطقه به رسمیت خواهند شناخت. کوتاه آمدن دو طرف بر سر مسائلی که بیش از ۳۰ سال مورد اختلاف آنها بوده باعث شده توافق از هر زمان دیگری نزدیک تر به نظر برسد. با این حال شکست های پیاپی در توافقات قبلی باعث شده کارشناسان و ناظران چندان به چنین توافقی برای حل بحران های قفقاز امیدوار نباشند. برخی صداهای داخل ایران به دلیل اختلافاتی که با آذربایجان در سال های اخیر به وجود آمده بابت ایجاد توافق بین باکو و ایروان نگران هستند. همچنین توافقی بین ایروان و باکو بر سر اتصال خطوط ریلی مشترک شکل گرفته است. توافق کلی در مورد اجرای گام ملموس برای برقراری دوباره روابط ریلی و احیا و تعمیر خط آهن مسیر جلفا(جمهوری خودمختار نخجوان) ـ مغری(ارمنستان) ـ هورادیز(جمهوری آذربایجان) که بر این اساس با راه اندازی دوباره خط راه آهن، بخش شرقی جمهوری آذربایجان از طریق ۴۳ کیلومتر از خاک ارمنستان به جمهوری خودمختار نخجوان متصل شده و ارتباط ریلی آذربایجان، ارمنستان و روسیه دوباره برقرار می شود.

حسن بهشتی پور، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفت و گوی اختصاصی با روزنامه «آرمان امروز» در خصوص حقوق بین الملل و مسئولیت اجتماعی می گوید: مفهوم مسئولیت اجتماعی در حقوق بین الملل ذیل مفهوم حقوق بشر قرار می گیرد. در مقوله حقوق بشر به مسائل مختلفی رسیدگی می شود که یکی از آن ها مسئولیت اجتماعی است.

این امر در مسئولیت دولت ها در قبال جوامع بشری نمود پیدا می کند. این درجوهر انسان وجود دارد و باید فارغ از عقیده ها و نژادها در شرایط سخت به کمک یکدیگر بشتابیم. انسان بخاطر انسان بودن نباید نسبت به مسئولیت های اجتماعی بی تفاوت باشد و باید در جنگ ها، مسائل مربوط به پناهندگان و سایر بحران های بین المللی مسئولیت اجتماعی خود را به بهترین شکل انجام دهد.

در حقوق بین الملل، مسئولیت اجتماعی در چارچوب حقوق بشر تعریف می شود اما صرفا امروز در تئوری و نظریه به صورت کامل محقق شده اند. کمک های واقعی امروز توسط مجموعه های مردم نهاد NGO انجام می شود و کم تر شاهد نقش آفرینی موثر و واقعی دولت ها در این عرصه هستیم. امروز شاهد هستیم هر کجا که دولت ها به شکل جدی وارد حوزه های مسئولیت های اجتماعی شده اند بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته و یا با سیاست های خاصی که به نفع خودشان است، به دیگر کشورها کمک می کنند. حتی بعضا مشاهده شده است که برخی دولت ها با هدف نفوذ اقدام به کمک به سایرین می کنند و اهداف شوم و سیاسی در ورای کمک های آن ها وجود دارد. اگرواقع بینانه به مسائل جهانی نگاه کنیم، دولت های انگشت شماری هستند که صرفا بخاطر انسانیت به دیگران کمک می کنند و عملا عمده کمک های بین المللی رنگ و بوی سیاسی گرفته است. از سوی دیگر حتی دولت ها در مجموعه های چندملیتی خصوصی نیز نفوذ کرده و از پوشش کمک های آن ها نیز سواستفاده کرده اند اما عمدتا این نهادهای خصوصی هستند که به شکل واقعی به گرفتارشدگان کمک می کنند.

مسئولیت اجتماعی و اجرای اعمال مربوط به آن در وهله اول از وظایف سازمان ملل است. شورای حقوق بشر سازمان ملل به صورت ویژه وظیفه عمل به مسئولیت های اجتماعی در عرصه بین الملل دارد. معاونت هایی نیز زیر نظر دبیرکل سازمان ملل فعال هستند تا در حوزه های اجتماعی و اقتصادی، مسئولیت های اجتماعی را ساماندهی کنند. رسیدگی به مسائل مربوط به موادمخدر، پناهندگان، آسیب های اجتماعی و تنش ها ازاین طریق مورد پیگرد قرار می گیرد.

نهادهایی همچون یونیسف و یونسکو نیز در همین راستا عمل می کنند اما کارآیی لازم را در عرصه جهانی ندارند زیرا عرصه بین الملل تحت تاثیر مانور قدرت ها و دولت های تاثیرگذار است و کم تر به جنبه های واقعی کمک به بشر و مسئولیت های اجتماعی توجه می شود.

حسن بهشتی‌پور روزنامه اعتماد پنج شنبه 18 خرداد 1402 یاداشت صفحه نخست

هر كشوری سرمایه‌های معنوی و سرمایه‌های مادی دارد. در این شرایط محمدجواد ظریف، وزیر خارجه پیشین و دیپلمات برجسته یكی از سرمایه‌های كشور ماست. متاسفم كه به خاطر بازی‌های سیاسی، اختلاف‌نظرها و رقابت‌های گروه‌ها و جناح‌های سیاسی كشور این سرمایه معنوی ملی نادیده گرفته ‌می‌شود، گاهی به او حمله و گهگاه در حق او ظلم می‌شود. من معتقدم كه اگر آقای ظریف دست به قلم ببرد و نظراتش را بنویسد خیلی بهتر است. اخیرا هم شاهد بودیم كه ظریف دست به قلم برد و مطلب كوتاهی در شبكه‌های اجتماعی نوشت، اگرچه از نوشته ایشان هم برداشت‌های متعددی شده‌ بود و ابهام‌های زیادی در مورد آن ساخته ‌شد. به‌‌رغم این حمله‌ها و نقدها به نظر من ضروری است كه دكتر ظریف همچنان به عنوان یك استاد دانشگاه نظراتش را به رشته تحریر در بیاورد. اینكه یك فرد بتواند به‌‌رغم كسالت، صمیمانه ۶ ساعت و نیم با مردم صحبت كند، بسیار ارزشمند است و من شخصا از این صحبت‌ها لذت بردم و با اشتیاق گوش دادم. حدود 12 هزار نفر به‌طور متوسط در این اتاق مجازی حضور داشتند و فكر می‌كنم ركوردی شكسته شد و بالای ۴۰ هزار نفر در مجموع مستقیم به بخش‌هایی از صحبت‌های ظریف گوش دادند. آنچه مهم است صحبت‌های ظریف بود. اینها صحبت‌های فردی بود كه تجربه ۴۰ ساله خودش را كه درگیر تعدادی از مهم‌ترین مسائل سیاست خارجی كشور بود، مستقیما با مردم در میان گذاشت. باز هم می‌دانم كه مخالفان ایشان مجددا از این صحبت‌ها سوژه درست خواهند كرد و ابهام ایجاد می‌كنند. به نظر من جا دارد كه بخش‌های زیادی از صحبت‌های ایشان بازخوانی و در مورد آن بحث شود. از نظر من یكی از مهم‌ترین صحبت‌های ظریف، مساله امنیتی‌سازی پرونده ایران در جامعه جهانی بود.

یک کارشناس مسائل هسته‌ای در ارتباط با نگاه تل‌آویو به مذاکرات احتمالی ایران و غربی‌ها در ارتباط با احیای توافق وین به آرمان گفت: از قرار معلوم مذاکرات در ارتباط با تبادل زندانیان بوده است. وی در مورد توافق موقت توضیح داد: بحث در مورد توافق موقت هنوز یک موضوع مورد اختلاف برای دو طرف است. چرا که ایران توافق موقت را برای خود کارگشا نمی‌داند زیرا ایران به دنبال سرمایه‌گذاری است و افراد و شرکت‌ها و دولت‌هایی که بخواهند در ایران سرمایه‌گذاری کنند نمی‌توانند نگاهی موقت به برجام داشته باشند چرا که سرمایه‌گذاری عموماً مسأله‌ای بلندمدت است.

حسن بهشتی پور تأکید کرد: اسرائیلی‌ها از ۱۹۹۱ به این سو دائماً اعلام می‌کند که ایران به سمت سلاح هسته‌ای در حال حرکت است و ۶ ماه دیگر نیز بمب هسته‌ای خواهد داشت! وی با اشاره به خبری که از سوی یک مقام نظامی این رژیم در ارتباط با ساخت تأسیسات هسته‌ای در اعماق زمین در نزدیک فردو گفت: این جزئیات که از سوی آن‌ها منتشر می‌شود در جهت ایجاد جوی امنیتی علیه ایران است که آقای ظریف اخیراً به خوبی در مورد این موضوع صحبت کردند. امنیتی‌سازی یعنی آن‌ها قصد دارند دائماً ایران را تهدید‌کننده صلح و امنیت دنیا معرفی کنند و این مورد رویکرد دیپلماسی و رسانه‌های اسرائیل علیه ایران در چهار دهه قبل بوده است. ادعای این مقام اسرائیلی در مورد وجود این تأسیسات در عمق زمین در حالی است که مراکز هسته‌ای ایران دائماً توسط بازرسان آژانس بازرسی می‌شود. البته آمریکایی به دنبال برجام پلاس هستند و چون می‌خواهند به آن برسند طرح توافق موقت را در دستور کار دارند تا ایران بخشی از غنی‌سازی خود را متوقف کند و در برابر به جای اینکه تحریم‌ها را لغو کنند، قصد دارد دارایی‌های ایران را آزاد کند و ایران هم این مسأله را نپذیرفته است.

اجلاس وزرای خارجه «بریکس» به میزبانی وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی و با مشارکت وزرای خارجه برزیل، روسیه، هند و معاون وزیر خارجه چین در روز‌های گشته در شهر کیپ تاون آفریقای جنوبی برگزار شد و وزیر امور خارجه کشور ما نیز به عنوان مهمان در این اجلاس حاضر شد و به سخنرانی پرداخت. اما حضور ایران در این اجلاس و همکاری با کشور‌های گروه بریکس چه مزیت‌هایی می تواند برای کشور ما داشته باشد؟

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در ارتباط با حضور ایران به عنوان مهمان در نشست گروه دوستان بریکس اظهار کرد: بریکس ائتلاف اقصادی در دنیا است و کشور ما نیز مایل است که همکاری خود را با این گروه ۵ کشوره آغاز کند؛ و اسم این ائتلاف نیز بنا بر حرف اول اعضای آن یعنی برزیل، روسیه، چین، آفریقای جنوبی و هند شکل گرفته است.

وی افزود:این کشور‌ها در واقع گروهی را تشکیل دادند و هدفی دارند تا از طریق همکاری اقتصادی نزدیک با یکدیگر بتوانند یک بلوک اقتصادی بین المللی شکل دهند؛ که در واقع نوعی مقابله با فشار‌های آمریکا است. البته درگیری با ایالت متحده ندارند و بیشتر هدفشان آن است که از هژمونی مالی ایالت متحده خود را رها کنند و ساز و کار جدید بین المللی خصوصا در مسائل اقتصادی و مالی ایجاد کنند.

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین‌الملل در مصاحبه با پرستو بهرامی راد خبرنگار اقتصاد آن لاین گفت : تبادل زندانیان گره برجام را باز نمی‎ کند. آمریکایی ها به دنبال برجام پلاس هستند. قبلاً می‌گفتند نقص برجام این بود که به مسائل منطقه‌ای توجه نکرده بود. در حالی که این نقص نبود، زیرا انقدر ابعاد موضوع گسترده می‌شد که ممکن بود مذاکرات سال‌ها طول بکشد. آنها برای اینکه مذاکرات بتواند به نتیجه برسد، مذاکرات را به مسائل هسته‌ای محدود کردند که همین مذاکرات هم حدود دو سال طول کشید تا به نتیجه رسید. منتهی ما دیدیم در عمل با اینکه توافق حاصل شد، ولی اسرائیل، عربستان سعوی و لابی صهیونیست‌ها در داخل آمریکا نهایت تلاششان را کردند که توافق اجرا نشود.

حسن بهشتی پور در خصوص تبادل زندانیان با اروپا و مذاکرات برجامی گفت: به نظر من تبادل زندانیان ربطی به برجام ندارد. تبادل زندانی‌ها یکی از پرونده‌هایی است که در روابط ایران و آمریکا مطرح بوده است. بنابراین اینکه ما این دو موضوع را با هم یکسان بدانیم، کاملاً اشتباه است ولی روی همدیگر تاثیر دارند. یعنی وقتی تبادل انجام شود، فضا مثبت شده و از این جهت خیلی خوب است و باید استقبال کرد.اما اینکه فکر کنیم با تبادل زندانیان گره برجام باز می‎شود، چنین اتفاقی نمی‎افتد. ضمن اینکه مشکل بر سر تبادل زندانیان نیست. مشکل به دلیل پاسخ‌های ایران به آژانس است که خوشبختانه در گزارش آقای گروسی اعلام شده حداقل یکی از پرسش‌های سه گانه پاسخ داده شده و آژانس قانع شده است. بنابراین اگر دو سوال دیگر پاسخ داده شود، به نظرم گره بزرگی در روند مذاکرات با آمریکا باز خواهد شد.