روش تحلیل سیاسی

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با علیرضا پورحسین خبرنگار روزنامه «آرمان ملی»: شنبه 31 اردیبهشت 1401

کشف ظرفیت ها و برطرف کردن موانع موجود

آرمان ملی- : انتخابات اخیر پارلمان لبنان و برخی دیگر از رخدادهای مختلف در برخی کشورها باعث شده تا منطقه خاورمیانه با تغییر و تحولاتی همراه شود و آرایش منطقه‌ای کشورها تحت تاثیر قرار گیرد. حضور طالبان در افغانستان، نزدیک شدن ترکیه و دولت باکو به رژیم صهیونیستی، اختلافات همیشگی با عربستان و دولت منامه نیز قطعات دیگر این پازل هستند، امارات متحده عربی از چند ماه پیش تاکنون تلاش‌های زیادی در راستای نزدیک شدن به ایران و خروج روابط دو کشور از بن بست کرده و کشورهایی همچون عمان و قطر نیز به روابط خوب خود با ایران ادامه داده‌اند. همین امر سبب شده تا کارشناسان بر این باور باشند که می‌توان در آینده نزدیک سیاست خارجی ایران را در موقعیت مناسب‌تری نسبت به ماه‌های گذشته شاهد بود. اتفاقی که شاید مسیر آن از احیای برجام و تداوم مذاکرات با عربستان سعودی به‌واسطه تاثیرگذاری که بر بخشی از کشورهای عربی دارد، بگذرد. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌وگویی با حسن بهشتی پور، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی داشته است که در ادامه می‌خوانید.

حسن بهشتی پور تحلیل‌گرمسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایلنا  مطرح کرد: اگر ایران و آمریکا اختلافات ‌شان را درباره برجام حل کنند، روسیه در جایگاهی نیست و قدرتی ندارد که بتواند مانع از توافق شود.

حسن بهشتی‌پور در تحلیل سخنان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مبنی خروج مذاکرات وین از بن‌بست و همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه که گفته است چند قدم نسبت به پیش از سفر مورا، هماهنگ‌کننده برجام به ایران جلوتر هستیم و در پاسخ به این سوال که در حالی که موضوع خروج سپاه از لیست FTO‌ به عنوان عامل بن‌بست مذاکرات همچنان وجود دارد، آیا چنین مباحثی تنها به قصد خرید زمان صورت نمی‌گیرد، گفت: نمی‌دانم به چه منظور باید چنین موضوعی را با عنوان خرید زمان تعبیر کنیم؛ یعنی چه اتفاقی رخ دهد به نفع ایران تمام خواهد شد؟ الان وضعیت روشن است؛ آنطور که آقای بوررل توضیح داده، اتحادیه اروپا یک راه‌حل میانه را به ایران پیشنهاد داده است که سپاه از لیست سیاه ایالات متحده خارج شده اما تحریم‌هایش باقی بماند. این یک راه‌حل میانه از طرف مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است اما ایران اعلام نکره که چنین طرحی را پذیرفته یا خیر چراکه لازم است جزئیاتی بدانیم تا بتوانیم تحلیل کنیم. همچنین گفته شده که ایران ابتکار جدیدی را به آقای مورا ارائه کرده که ما از این ابتکار هم اطلاعی نداریم.

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به سفر اخیر معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران، اظهار داشت: باید دید پیشنهادی که اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی ایران داده‌اند، چه بوده و اینکه آیا ایران پیشنهاد طرف غربی را پذیرفته است یا خیر، طبیعتا اگر جواب مثبت باشد، این موضوع یک گشایش در مذاکرات ایجاد می‌کند و اگر ایران چنین چیزی را قبول نکند، مشکل ایجاد خواهد شد، البته به این نکته باید اشاره کرد که اگر طرف ایرانی پالس مثبتی ارسال نمی‌کرد، قاعدتاً بورل مسئول سیاست خارجی اروپا اعلام نمی‌کرد که مذاکرات از بن‌بست خارج شده است.

در دوره‌های گذشته مذاکرات ایران و سایر طرف‌های برجام، در اکثر موارد به تفاهم و توافق رسیده‌اند، اما آن چیزی که بر ابهام‌ها می‌افزاید، این است که اطلاعاتی که در فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود، به وسیله منابع غربی بوده، ولی تیم ایران هیچگونه خبری را به بیرون درز نمی‌دهد، در مذاکرات اینچنینی یک پیوست رسانه‌ای برای هر طرف تدوین می‌شود که این موضوع جزء لاینفک دیپلماسی عمومی هر کشور محسوب می‌شود، اما تیم ایرانی ترجیح می‌دهد در سکوت خبری مذاکرات را پیش ببرند.

حسن بهشتی پور  کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با ایسنا گفت : مناسب است، وزارت امور خارجه در راستای دیپلماسی عمومی در مورد مذاکرات وین فعالانه‌تر عمل کند و این خود می‌تواند در کاهش فضای منفی در این ارتباط تاثیرگذار باشد.

حسن بهشتی‌پور،  در مورد نتایج سفر امیر قطر و «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده گفت‌وگوهای وین به تهران در اواخر هفته گذشته گفت: بعد از سفر آقای مورا به تهران، آقای جوزف بورل مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در مصاحبه‌ای اعلام کرد که گشایش جدیدی در مذاکرات وین ایجاد شده و این مذاکرات دوباره از سر گرفته می‌شود.

پیش از این برخی از مقامات اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بودند که ما برای بن‌بست به وجود آمده در ارتباط با موضوع سپاه در مذاکرات وین راه‌حل میانی داریم؛ مثلا سپاه از لیست تروریستی خارج شود ولی تحریم‌ها علیه آن باقی بماند.

وی با بیان این‌که مشخص نیست که آیا در جریان مذاکرات هفته گذشته این پیشنهادات از سوی اروپایی‌ها مطرح شده و واکنش ایران به آن چه بوده است؟ و به طور کلی چه مسائلی مطرح شده است، ادامه داد: طرف ایرانی متاسفانه تاکنون در این ارتباط توضیح نداده و این خود یک مشکل است.

حسن بهشتی پور، تحلیلگر مسائل بین الملل در گفتگو با بهمن پاسخ می‌دهد

روسیه در اوکراین شکست نخواهد خورد ولی به طور قطع پیروز نیست / روس‌ها در بعد رسانه‌ای جنگ را باختند / بعد از این جنگ، روسیه به چین وابسته تر می شود

در مصاحبه با حسن بهشتی پور جدیدترین پرسش‌ها از بحران اوکراین طرح و بحث شد؛ اینکه آیا اوکراین تله آمریکا برای روسیه بود؟ اینکه چین پای شراکت راهبردی خود با روسیه می‌ایستد؟ اساساً در یک جمع‌بندی، پوتین شکست خورده یا موفق شده؟

رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه امنیت ملی و سیاست خارجی - رضا باقری‌پور: هیجان روزهای نخست بحران اوکراین فروکش کرده و این مسئله کم‌کم مورد تجزیه و تحلیل دقیق تر قرار می‌گیرداکنون نقش ویژه آمریکا و انگلیس در سوق دادن طرفین درگیری به بحران حاضر محل پرسش قرار گرفته است. همچنین اکنون نگاه ها به میدان اوکراین از ارتفاع بلندتری صورت می‌گیرد؛ همه می‌خواهند نقش این بحران بر سایر کشورها و واکش انها را ببینند. مثلا اینکه همکاری چین و روسیه چقدر شعار اتحاد قدرت‌های شرقی را تایید می‌کند. در این رابطه گفتگویی کردیم با آقای حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین الملل در ادامه خواهید خواند.

حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: به نظر می‌رسد بازداشت موقت« انریکه مورا » هماهنگ‌کننده گفت‌وگوهای وین در جریان بازگشت از تهران در فرودگاه «فرانکفورت» آلمان جنبه امنیتی داشته است. در ارتباط با بازداشت موقت مورا در روز جمعه و گرفتن پاسپورت و موبایل وی توسط پلیس آلمان پس از بازگشت از تهران و رایزنی‌های چند روزه‌ای که با مقامات ایران در ارتباط با مذاکرات وین داشته است باید گفت  طبق اخبار منتشر شده ایشان و دو نفر از همراهانش در فرودگاه فرانکفورت  بازداشت شده‌اند، موبایل و پاسپورت آنها گرفته شده و بعد از 40 دقیقه آزاد شده‌اند. وی با بیان این‌که درطول  40 دقیقه این امکان وجود داشته که مقامات امنیتی آلمان ،اطلاعات موبایل این سه نفر به خصوص آقای مورا را تخلیه کنند، اظهار کرد: ممکن است که آقای مورا مقداری اطلاعات در ارتباط با گفت‌وگوهای انجام شده در تهران در موبایل شخصی خود داشته و مقامات امنیتی آلمان علاقه‌مند بودند که زودتر از زمان مشخصی که آقای مورا در مورد این مذاکرات به اتحادیه اروپا گزارش می‌دهد به نتیجه مذاکرات و مباحث مطرح شده دست پیدا کنند.

به نظر می رسد که آنها می‌خواستند از محتوای مذاکرات اطلاع پیدا کنند و تصور بر این داشتند که در موبایل این افراد اطلاعاتی از مذاکرات روزهای گذشته در تهران  وجود داشته است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان این‌که سه نفری که در فرودگاه فرانکفورت بازداشت شده‌اند افراد شناخته‌ شده‌ای هستند که با پاسپورت سیاسی و زیر پوشش اتحادیه اروپا سفر کرده‌اند، افزود:  به نظر می رسد حتی اگر مشکلی پیش آمده بود لزومی به اخذ موبایل آنها نبود و برای چک کردن، گرفتن  پاسپورت آنها کافی بود.

بهشتی پور با اشاره به توضیحات ارائه شده از سوی مقامات آلمان در ارتباط با این موضوع از جمله مطرح شدن مشکل الکترونیکی و یا تغییرات مکرر زمان پرواز آنها افزود: مقامات آلمان گفته‌اند به این سه نفر علت بازداشت‌شان گفته شد و من تصور بر این دارم که این موضوع براساس یک نگاه امنیتی و جهت تخلیه اطلاعات موبایل آنها شکل گرفته است.

حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل

بنا به گفته آقای جوزف بورل، رئیس کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا، آقای انریکه مورا با یک راه حل میانه به ایران سفر کرده. منظور از این راه حل این است که می‌خواهند به ایران پیشنهاد دهند سپاه را از لیست گروه‌های تروریستی خارج می‌کنند ولی تحریم‌ها علیه سپاه ادامه پیدا کند. این راه حل در واقع یک نوع پاسخ به این درخواست ایران است که همیشه به چنین حکمی اعتراض داشت که اصولا نیروهای نظامی کشور را نه می‌توانید و نه حق دارید تروریست اعلام کنید. از این رو ظاهرا می‌خواهند به طرف آمریکایی پیشنهاد دهند که سپاه را از لیست ترویست‌ها خارج کرده که به این اعتراض ایران پاسخ مثبت داده باشند. از طرفی چون کنگره اخیرا تصویب کرد که سپاه در لیست تروریست‌ها بماند بنابراین برای قانع کردن داخل آمریکا هم میان جمهوریخواهان و دموکرات‌هایی که مخالف برجام هستند، چنین راه حل میانه‌ای درنظر مطرح شده. از لحاظ حقوقی هم واقعیت این است که این دو با هم خیلی فرق دارد. یعنی وقتی سپاه در لیست تروریستی باشد، هر کشور یا شرکتی با سپاه وارد معامله شود به عنوان حامی تروریست شناخته می‌شود و برخورد حقوقی سختی با او انجام خواهد شد چون خودش مشمول تروریست‌ها خواهد شد. ولی وقتی در لیست تروریست نباشد و فقط تحریم باشد در این وضعیت، فقط آن کشور یا شرکتی که وارد معامله با سپاه می‌شود، مشمول جریمه یا احیانا تحریم خواهد بود و دیگر مجازات سنگین را نخواهد داشت.

آرزو فرشید- فوتبال‌دوست‌‌ها نیمه دوم مسابقات را نیمه مربی‌ها می‌نامند. اینجا اما حرف از سیاست است و دیپلماسی و مذاکرات پیچیده هسته‌ای که گویا به وقت اضافه رسیده است. این طور که به نظر می‌رسد تصمیم‌گیرندگان در هر دو طرف هر چه در چنته داشته‌اند رو کرده و به نتیجه نرسیده‌اند. نه آن فشار حداکثری و تحریم و تهدیدهای طرف آمریکایی ایران را به سازش متقاعد کرده و نه پافشاری ایران بر مواضع آنها را از خر شیطان پیاده کرده است.

در چنین شرایطی است که اراده‌ها برای میانجیگری بین دو طرف اصلی این مناقشه یعنی ایران و آمریکا راسخ‌تر شده و مهمانان مهمی در راه‌‌ هستند. از یک طرف انریکه مورا معاون مسوولی سیاست خارجی اتحادیه اروپا که رسما نقش تسهیل توافق را برعهده دارد، از طرف دیگر هم امیر قطر که چندی است سعی دارد جای عمان را بگیرد و به یک میانجی سنتی بدل شود. از این رو است که باید مقطع کنونی را «نیمه میانجی‌ها» نامید.

درباره اینکه تلاش‌ها برای میانجی‌گری به کجا می‌رسد و چه تحولی در پروسه مذاکرات هسته‌ای ایجاد می‌شود تردید وجود دارد. برخی از کارشناسان خوش‌بین بوده و این آمد و رفت‌ها را به فال نیک می‌گیرند. این گروه معتقدند که در پی پیشنهادات احتمالا تازه می‌توان به راه‌حل میانه‌ای رسید که احیای برجام را ممکن کند. برخی دیگر از تحلیلگران اما عینک بدبینی به چشم دارند. این گروه معتقدند که آمدن مهمانانی که میل به حل و فصل این ماجرا دارند برای گره‌گشایی از پرونده هسته‌ای و احیای برجام کافی نیست. به باور این گروه تا نشانه‌هایی از انعطاف در طیف تندرو و بخش تصمیم‌گیرنده ایرانی دیده نشود، نباید به حصول توافق هم امیدوار شد.

حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین المللی  در گفتگو با سایت راهبرد بررسی کرد؛

درباره مزیت های تقویت روابط بین ایران و قطر می توان گفت سفر امیر قطر به ایران که در پاسخ به سفر رئیس جمهور کشورمان به دوحه صورت می گیرد، در برگیرنده ادامه گفتگوی دو طرف برای تعمیق روابط سیاسی و اقتصادی است اما موضوعی که اهمیت این سفر را دوچندان کرده است نقش احتمالی دوحه به عنوان تسهیل کننده مذاکرات میان ایران و غرب بر سر موضوع هسته‌ای است.

به گزارش راهبرد معاصر؛ استقرار دولت سیزدهم و سیاست گسترش روابط با همسایگان از آن دست سیاست هایی است که در مدت کوتاه استقرار دولت جدید پای سران کشورهای همسایه را برای تقویت مناسبات سیاسی به ایران باز کرده است؛ امیر قطر قرار است در راس هیات بلند پایه سیاسی و اقتصادی  به ایران سفر کند. در سفر امیر قطر به تهران، توافقات صورت گرفته سیاسی و اقتصادی بین دو کشور که در سفر آیت الله رئیسی به قطر صورت گرفته بود پیگیری می شود. برای بررسی بیشتر زوایا و مزیت های تقویت روابط بین ایران و قطر با حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل غرب آسیا گفتگویی داشته ایم.

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با سایت «فردا» مطرح کرد: به سفر امیرقطر و انریکه مورا به ایران امیدوار است و فکر می‌کند که احتمال دارد در جریان این گفت‌وگوها گشایشی در روند مذاکرات هسته‌ای ایجاد شود.

گروه سیاست سایت فردا - مذاکرات هسته‌ای در وین در دو ماه گذشته پیشرفت قابل توجهی نداشته و حتی چنان دچار رخوت شده که برخی از به بن بست رسیدن آن سخن گفتند. مقامات ایرانی البته مدام تاکید کرده‌اند که چنین نیست و به محض اینکه آمریکا تصمیم خود را بگیرد، می‌توان توافق کرد. بدیهی است که این حرف‌ها اما تا وقتی که از سوی دو طرف شاهد برداشتن گام‌های عملی باشیم فایده ندارد.

امتناع ایران و آمریکا از برداشتن گام اول و کاهش خواسته‌ها، همچنین با فشاری آنها بر مواضع حداکثری اما سبب شده که برخی بازیگران برجامی و غیر برجامی به فکر وساطت و میانجیگری افتند. از این رو است که امیر قطر به ایران می‌آید و آنطور که رویترز نوشته بود برای رساندن ایران و آمریکا به یک حد وسط و میانه تلاش خواهد کرد. از طرف دیگر معاون مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا که به قول سخنگوی وزارت خارجه کشورمان کارکردش انتقاد پیام است، به ایران خواهد آمد و برخی تصور می‌کنند که پیشنهاد جدید و شاید موثری به همراه داشته باشد.