نوشته :حسن بهشتی پور  تحلیلگر مسائل بین‌الملل

روزنامه آرمان  شماره 3868 روز شنبه هفتم اردیبهشت 1398 صفحه اول 

پیشنهاد وزیر خارجه کشورمان مبنی بر تبادل زندانیان دو کشور ایران و آمریکا به نوعی انداختن توپ در زمین آمریکایی‌هاست که باید دید عکس‌العمل آنها در این رابطه چه خواهد بود. هرچند کلیت بحث آمریکایی‌ها توقع آزادی زندانیان به صورت یکجانبه از سوی ایران است که با هیچ منطقی سازگار نیست، اما این پیشنهاد می‌تواند حداقل شروع خوبی باشد برای اینکه چند نفر آدم بیگناه که فقط جرمشان این بوده که تحریم‌های آمریکا که به ناحق و ناروا علیه ملت ایران برقرار شده را دور زدند و سعی کردند وسایل و امکانات مورد نیاز ایران را فراهم کنند و به این جرم در زندان هستند، آزاد شوند. این تبادل می‌تواند به این موضوع کمک کند تا کسانی که برای کشورشان تلاش کردند تا شرایط تحریمی برای مردم آسان‌تر شود، از زندان آزاد شوند و شاید هم تحلیلی باشد برای اینکه در زمینه سایر موضوعات مورد اختلاف هم مرحله به مرحله مشکلات حل گردد. به هرحال اصل بحث این است که به معنای مذاکره نیست. هرچند در برخی خبرگزاری‌ها ایران را آماده برای مذاکره جلوه دادند اما به نظر می‌رسد که هیچ ربطی به مذاکرات ندارد چون اصلا در شرایط فعلی زمینه برای مذاکرات فراهم نیست. آمریکایی‌ها در ابتدا باید سر میز مذاکره برجام برگردند تا بعد بتوان صحبت از شروع مذاکرات مجدد کرد.

حسن بهشتی پور، تحلیلگر مسائل بین المللی در این زمینه به خبرنگار ایمنا گفت: آمریکا همواره با قدرت هژمونی و لغو آشکار قوانین بین المللی دستورات و موضوعات مورد نظر خود را به کشورهای جهان تحمیل می کند. در تحولات اخیر نیز دستور لغو معافیت نفتی ایران به دیگر کشورها در نوع خود بسیار بی سابقه و شاید هم  کم سابقه است و کشورهای جهان هم که از نظر مالی، اقتصادی و سیاسی روابط گسترده ای با آمریکا دارند، هرکدام به خاطر ملاحظات و مناسباتی که با این کشور دارند، به سمت اطاعت از آمریکا حرکت می کنند.

وی افزود: ایران یکی از اعضای اوپک و از تولید کنندگان نفت درجهان است، خروج ایران از بازار نفتی جهان این بازار را ملتهب می کند، که زیانش برای همه کشورهای تولید کننده و واردکننده نفت خواهد بود. این موضوع از ابعاد و زوایای مختلف زورگویی بین المللی است که متاسفانه همه کشورها آن را پذیرفته وبه آن تن داده‌اند؛ اما اقدام کشورهای عضو اوپک همچون عربستان و امارات که اعلام کرده اند کمبود تولید نفت ایران را در بازارهای جهانی جبران می کنند؛ از نظر روانی چندان خوشایند به نظر نمی رسد؛ هدف از تشکیل سازمان نفتی اوپک تأمین منافع اعضا بوده است، اما این گونه خنجر از پشت زدن اعضای اوپک به عضو دیگر یک ضعف برای این سازمان محسوب می شود و بار منفی خواهد داشت.

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل

سرمقاله روزنامه ایران روز پنج شنبه پنجم اردیبهشت 1398 

دولت امریکا در حالی با عدم تمدید معافیت خریداران اصلی نفت ایران فاز جدی‌تری از تخاصم علیه جمهوری اسلامی را آغاز کرده است که این تصمیم می‌تواند منافع کشورهای خریدار نفت ایران را تحت تأثیر قرار دهد. امریکا در حالی نام 8 کشور را که پیش از این از تحریم‌های امریکا معاف شده بودند، از فهرست این معافیت خارج کرد که پیش از این سه کشور یونان، ایتالیا و تایوان عملاً طی ماه‌های گذشته نفت خریداری نمی‌کردند و اینک بحث چین، هند، ترکیه، عراق و ژاپن مطرح است. ایران در مواجهه با سیاست فشار امریکا سیاست مقاومت را در پیش گرفته است اما این رویکرد ناظر به در نظر گرفتن دو مؤلفه اساسی است؛

- رئیس جمهوری امریکا در حالی قصد دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند که پیش‌تر حتی کارشناسان امریکایی هم معتقد بودند راه‌های مختلفی برای دور زدن فروش نفت وجود دارد و به این سادگی نمی‌توان فروش نفت ایران را صفر کرد. کشورهای دیگر مناسبات‌شان با ایران را صرفاً بر اساس منافع ملی خود تعریف می‌کنند و نباید انتظار داشت که آنها از حقوق ایران در صحنه عمل دفاع کنند اما ما باید با منطق اقتصادی حرکت کنیم. ایران می‌تواند در چنین فضایی بازار نفت را با بازی با قیمت بر هم بزند. یعنی با کاهش دادن قیمت نفت بتواند توجه سایر بازیگران را جلب کرده و تقاضای نفت را در بازار افزایش دهد؛ یعنی کلاً شرایطی را به وجود آورد که منافع شرکت‌ها اقتضا کند تا از ایران نفت بخرند. همچنین ایران می‌تواند صادرات گاز را در اولویت قرار دهد زیرا کنترل خطوط لوله‌های گاز بسیار دشوارتر از حمل و نقل نفت است.

نوشته :حسن بهشتی پور کارشناس اور آسیا 

سایت شورای راهبردی سیاست خارجی 

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: زیلینسکی به عنوان هفتمین رئیس جمهوری اوکراین از زمان جدایی این کشور از شوروی، در شرایطی زمام امور را در دست می گیرد که باید با استفاده از تجربه های شکست خورده روسای جمهوری پیشین، راه مستقلی را از روسیه و آمریکا و اتحادیه اروپا در پیش بگیرد.

به سراغ حسن بهشتی‌پور تحلیلگر مسائل بین الملل رفتیم تا با او، این تصمیم دولت آمریکا و مسائل مربوط به آن را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. گفتگو با بهشتی‌پور چند پرسش مشخص و اصلی داشت که شامل این موارد می‌شود:
آیا جهان بدون نفت ایران بدون مشکل پیش خواهد رفت؟
آمریکا در بلند مدت می‌تواند تحریم کامل نفت ایران را اجرا کند؟ سعودی و امارات تا چه حد می‌توانند کمبود نفت ایران را جبران کنند؟
ایران به سراغ دور زدن تحریم‌ها و مسائلی از این دست می‌رود یا کارهای دیگری انجام می‌گیرد؟
در نهایت تلاش آمریکا برای آوردن ایران سر میز مذاکره است یا تلاش برای سرگونی؟

بهشتی‌پور به این نکته اشاره کرد که آمریکایی‌ها این سیاست را به صورت تدریجی در پیش گرفتند. یعنی آن‌ها به دنبال ایجاد مقدمات لازم برای تحریم کامل بودند. او در این باره به کشور‌های معاف شده از تحریم ایران اشاره کرد و گفت: «باید این نکته را در نظر داشت که سه کشور از بین این ۸ کشور یعنی یونان، ایتالیا و تایوان از این معافیت استفاده نکردند و در همان زمان، خرید نفت از ایران را قطع کردند. از بین ۵ کشور باقی مانده دو کشور به صورت جدی از خریداران نفت ایران به حساب می‌آیند. چین و هند با واردات حجم بالایی از نفت ایران جزو خریداران اصلی محسوب می‌شوند. کره جنوبی و ترکیه نیز از جمله کشور‌هایی هستند که می‌توانند نفت از ایران خریداری نکنند، اما باید برای نیاز خود فکری جدی کنند. عراق نیز از جمله کشور‌هایی است که خواهان نفت ایران است». او بر این نکته تاکید داشت که علاوه بر اهمیت نفت ایران باید شرایط کشور‌های خریدار را هم در نظر گرفت.

حسن بهشتی‌پور  درگفت وگو با «فرهیختگان»:

کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: «تلاش افشاگرانه علیه آمریکا بسیار مهم است و ایران در مقابل توطئه‌ها و تهمت‌های آمریکا نباید به هیچ‌وجه منفعلانه برخورد کند با توجه به اینکه آمریکا در تلاش است ماجرا را به عملیات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران ختم کند.»

بهشتی‌پور در ارزیابی تاثیرگذاری نامه آقای ظریف به همتایان خود بعد از تروریستی خواندن سپاه پاسداران به «فرهیختگان» گفت: «نامه آقای ظریف از این جهت که فعالیتی رسانه‌ای و تبلیغی و به‌نوعی دیپلماسی عمومی است، نه‌تنها برای وزرای امور خارجه کشورهای مختلف بلکه برای افکار عمومی دنیا باید تبیین شود.»

وی افزود: «رفتارها، تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های دولتمردان آمریکا برخلاف قوانین بین‌المللی است. آنچه در نامه آقای ظریف عنوان شده استدلال‌ها و واقعیت‌هایی است که نشان می‌دهد مجموعه رفتارها و فعالیت‌های آمریکا برخلاف حقوق بین‌الملل و مخل امنیت بین‌المللی است و به ایجاد ناامنی و بی‌ثباتی در جامعه بین‌الملل دامن زده است.»

یک کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اقدام آمریکا علیه سپاه گفت: باید از نظر حقوقی در مراجع حقوقی از جمله در سازمان ملل و دیوان لاهه علیه آمریکا شکایت کرده و در عرصه بین‌الملل دفاعیه خوبی تنظیم کنیم.

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که اقدام آمریکا علیه سپاه باید از وجوه مختلف بررسی شود، گفت: این‌که چرا آمریکا چنین کاری را انجام داده؟ اثر این کار چیست؟ و ایران چه حرکتی در مقابل این اقدام آمریکا باید انجام دهد؟ از جمله مواردی است که باید مورد بررسی قرار گیرد،  در بحث این‌که چرا آمریکا چنین کاری انجام داده، دیدگاه‌ها و بحث‌های مختلفی مطرح شده اما تحلیل بنده این است که در این شرایط آمریکا علاوه بر سایر موضوعات می‌خواهد عرصه تحریم را بیش‌تر کند لذا این موضوع بیش‌تر یک عملیات روانی است.

وی تصریح کرد: در واقع قصد آمریکا این است تا فضا را به‌گونه‌ای نشان دهد که می‌خواهد آماده جنگ شود و تا آخرین مرحله پیش برود، مانند تئوری بازی‌ها که دو اتوبوس به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند و اقداماتی را متقابلا انجام می‌دهند، تا طرف مقابل اصطلاحا ترسیده و مسیر را تغییر دهد، اما فکر می‌کنم ایران دست طرف آمریکایی را خوانده است.ا